خشونت خاموش علیه کودکان
راضیه زنگی‌آبادی| در جامعه کنونی به کودک‌آزاری بیش از پیش پرداخته می‌شود؛ نوعی از خشونت خاموش که شاید تا سال‌های گذشته سکی نمی‌دانست در برابر روبرو شدن با آن چه باید کند؟ در جنوب استان آمار ارائه‌شده از کودک‌آزاری متفاوت است و از آن‌جایی که اورژانس اجتماعی بسیاری از شهرهای این منطقه در سال‌های اخیر راه‌اندازی شده‌اند، آمار کلی از این معضل اجتماعی موجود نیست. با این حال در 2 شهر بزرگ جنوبی استان یعنی کهنوج و جیرفت این معضل دیده می‌شود. این طور که مشخص است جیرفت در این زمینه وضعیت خوبی ندارد.
کودک‌آزاری در جیرفت
رئیس اداره بهزیستی جیرفت می‌گوید: طبق آماری که خانواده‌ها به اورژانس اجتماعی جیرفت و کلانتری‌ها داده‌اند، در سال 96، 31مورد کودک‌آزاری در این شهر وجود داشته که 16 مورد آن پسر و 15 نفر آن دختر بوده‌اند. در سال 97 نیز 41 مورد کودک‌آزاری در این شهرستان اعلام شده بود که 18 مورد آن پسر و مابقی دختر بودند. این آمار نشان می‌دهد کودک‌آزاری در سال 97 نسبت به سال 96 افزایش پیدا کرده بود. یکی از عمده‌ترین دلایل آن اطلاع نداشتن مردم از وظیفه اورژانس اجتماعی است، هرچند مشکلات اجتماعی و اقتصادی هم در آن دخیل است.
«محمد رضانژاد» می‌افزاید: طبق این آمار کودک‌آزاری در دختران بیشتر از پسران دیده شده است. سنین آزار دختران بین 11 تا 13 سال و پسران نیز بین 8 تا 10 سال گزارش شده بود. بیشترین کودک‌آزاری‌ها در زمینه جسمی (ضرب و شتم) و عاطفی بوده است. در سال 96 موردی از آزار جنسی نداشتیم، اما در سال 97 سه مورد گزارش شده بود. عاملان این کار نیز 57 نفر مرد و 15 نفر زن بودند. بیشتر افراد آزاردهنده بالای 40 سال سن داشتند. افراد خاطی بیشتر بیکار بودند که از تعداد ذکرشده، 48 مرد بیکار و 15 زن هم خانه‌دار بودند.
عوامل کودک‌آزاری
این مقام مسئول می‌گوید: کودک‌آزاری به وضعیت اقتصادی و اجتماعی مرتبط است. هرچه شرایط بغرنج‌تر باشد این آمار هم بالاتر می‌رود. عدم آگاهی خانواده‌ها در فرزندپروری و آموزش هم از دیگر دلایل کودک‌آزاری است که در این زمینه‌ها معمولاً ضعیف هستیم و برنامه‌ای نداریم.
وی ادامه می‌دهد: در گذشته شرایطی وجود داشت که شاید نیازی به این اطلاعات هم نبود، اما در حال حاضر افراد باید یاد بگیرند در قالب خانواده در کنار هم زندگی کنند که همین عامل در زمینه فرزندپروری طبیعتاً موثر است. این در حالی است که خانواده‌های ما در زمان فعلی آگاهی کافی و مناسب از چگونگی فرزندپروری ندارند، و بر این عقیده هستند که در هر صورت فرزند بزرگ می‌شود. کودک‌آزاری‌ها معمولاً از طرف خانواده‌های بدسرپرست اتفاق می‌افتد که استحکام خانوادگی ندارند و در بین افراد اعتیاد و اختلافات خانوادگی هم دیده می‌شود. رضانژاد می‌گوید: آگاهی‌بخشی به معلمان و مربیان مهدهای کودک و همچنین آگاهی از وجود اورژانس اجتماعی و خط 123 که با هدف آگاه‌سازی و آموزش ایجاد شده است، می‌تواند برای کمک به کاهش این آمار و تزریق نشاط در استان موثر باشد.
کودک‌آزاری در کهنوج
این طور که رئیس اداره بهزیستی کهنوج به همشهری می‌گوید: در 10 ماهه قبل، 133 مورد کودک‌آزاری در این شهرستان اتفاق افتاد که 76 نفر آن‌ها پسر و 56 مورد آن دختر بودند. این کودک‌آزاری‌ها جسمی و روحی بوده است.
«یدالله سالاری» معتقد است: کودک‌آزاری موضوع گسترده‌ای است و صرفاً به کتک‌کاری و آزار جنسی و جسمی ختم نمی‌شود. کودک‌آزاری شامل یک‌سری شرایط هم می‌شود که خانواده‌ها از آن بی‌خبرند و باعث می‌شود کودک‌آزاری به وجود بیاید. در واقع موارد خاصی برای سنجش کودک‌آزاری وجود دارد تا بتوان وقوع آن را پیش‌بینی کرد. در صورتی که مهارت‌های فرزندپروری افزایش پیدا کند، کودک‌آزاری هم کمتر می‌شود. در حال حاضر از طریق بهزیستی و خیلی از ارگان‌های دیگر، برنامه‌های مهارت‌آموزی به خانواده‌ها و کودکان در شهرها و روستاها در حال انجام است.
سالاری می‌افزاید: با توجه به این‌که بیشتر آزارها در حوزه جسمی و روحی بوده و خانواده اهمیتی به رشد کودک نمی‌دهد، یکی از برنامه‌های بهزیستی طرح افزایش آگاهی است که باعث شده کودک‌آزاری نسبت به سال‌های گذشته کمتر شود.
نبود آمار
طبق گفته رئیس اداره بهزیستی کهنوج، کودک‌آزاری‌ها از طریق پایگاه اجتماعی 123، دادگستری و کلانتری به بهزیستی اطلاع‌رسانی می‌شود. از اومی پرسیم آیا در شهرستان کهنوج آمار پنهانی از کودک‌آزاری وجود دارد یا خیر؟ که او پاسخ منفی می‌دهد و می‌گوید: نسبت به بافت فرهنگی کهنوج به نظر نمی‌رسد آمار پنهانی هم داشته باشیم. در حال حاضر طرح‌های آگاهی‌محور بهزیستی از طریق آموزش مهارت زندگی با حضور افراد و خانواده‌ها در روستاها انجام می‌شود، که هرچه آموزش بیشتر باشد وضعیت بهتری ایجاد و آسیب‌ها هم کمتر می‌شود. این مقام مسئول در خصوص کودک‌همسری هم می‌گوید: کودک‌همسری در این منطقه دیده نشده و گزارشی از آن به دست ما نرسیده است.
آمار پایین کودک‌آزاری در رودبار جنوب
آمار کودک‌آزاری در جیرفت و کهنوج همشهری را ترغیب کرد تا در این زمینه آماری از دیگر شهرهای جنوبی هم به دست آورد. «اکبر مروجی»، رئیس اداره بهزیستی قلعه‌گنج، می‌گوید: آمار موارد کودک‌آزاری توسط اورژانس اجتماعی به دست بهزیستی می‌رسد. از آن‌جایی که اورژانس اجتماعی در شهرستان قلعه‌گنج به تازگی راه افتاده است، آماری از سال 96 و 97 نداریم؛ اما در پایان سال98 می‌توان اطلاعات را دسته‌بندی کرد.
«منصور عاشوری»، رئیس اداره بهزیستی رودبار جنوب، هم از آمار کم کودک‌آزاری در این منطقه خبر می‌دهد و می‌گوید: طبق آمارهای ارائه‌شده توسط اورژانس اجتماعی تعداد کودک‌آزاری فقط یک یا دو مورد بوده است.