آفتی به نام «دست‌خریدی»برای خرمای بم
کرمان نو- خرمای مضافتی بم هم مثل بادمجانش آفت ندارد اما اگر دلالان و وانتیها بگذارند.
این روزها هرچه به برداشت محصول خرمای مضافتی در بم نزدیک می‌شویم، صف وانت‌باری‌هایی که در گوشه گوشه خیابان‌های این شهر با تابلو و بنر‌هایی آماده خرید خرمای نخلداران هستند هم بیشتر می شود.
پدیده دستفروشی تاکنون بیشتر مطرح و شناخته شده بوده و بارها درباره آن هم گفته شده اما کمتر درباره فعالیت‌های مربوط به «دست‌خریدی» آن هم محصول خرما در شهرستان بم سخن به میان آمده است؛ دلالان و وانت بارهایی که در خیابان بساط می‌کنند تا خرمای نخلداران را به صورت سبدی بخرند.
صاحبان بیشتر این وانت بارها در کنار خیابان بنری نصب کرده‌‌اند با مضمون «خرمای سبدی شما را خریداریم» و در رقابت با مغازه‌های سطح شهر، همه تلاش و ترفندها‌یشان را به کار می‌گیرند تا رطب و خرمای نوبرانه بم را بتوانند دست اول از نخلداران خریداری کنند.
اما این مسئله مشکلات و آفاتی را هم با خود دارد؛ از اشغال پیاده‌روها، خیابان‌ها، ایجاد ترافیک، کندی تردد و بروز سوانح رانندگی گرفته تا خرید محصولات خرمای سرقتی و نیز مشکلات بهداشتی و غیربهداشتی.
به همین منظور خبرنگار کرمان نو به سطح شهر بم رفته و ضمن تهیه گزارشی میدانی با چند نفر از شهروندان نیز مصاحبه انجام داده است.
وانتیها هزینه‌ای پرداخت نمی‌کنند
منصوری یکی از فعالان خرید و فروش خرما در شهر بم که مغازه‌ای اجاره دارد ضمن گلایه از فعالیت وانتیها گفت: اجاره مغازه و دیگر هزینه ها سبب می شود که ما هزینه های بالایی را متقبل شویم در‌حالی که وانتیها هزینه‌ای ندارند.
او گفت: ما در مغازه به صورت قانونی فعالیت می‌کنیم ؛ در‌صورتی که کار ما فصلی است و در فصل برداشت خرما رونق می گیرد اما فعالیت وانتیها در خیابان که هیچ مالیات و هزینه ای ندارند برای کسب و کار ما تهدید به حساب می آید.
این شهروند اظهارداشت: در این مدت کوتاه فصل برداشت و با وجود اینکه سود زیادی از این کار حاصل ما نمی شود بابت اجاره مغازه ۱۰ میلیون تومان پول پرداخته ام اما فردی که با وانت در کنار خیابان فعالیت دارد بدون پرداخت هزینه به کارش ادامه می‌دهد و حق ما ضایع می‌شود.
او همچنین مدعی شد که در کنار هزینه‌های اجاره مغازه و ….، بابت سد معبر نیز مجبور شده مبا‌لغی را به شهرداری بپردازد در صورتی که شهرداری از وانت‌باری‌ها هزینه ای نمی گیرد و با آنها برخورد هم نمی کند.
این شهروند گلایه کرد: ماموران سد معبر شهرداری از کنار وانتیها می‌گذرند و هیچ برخوردی نمی کنند.
منصوری می گوید اگر شهرداری مکانی را در اختیار او و سایر مغازه داران خرید‌و‌فروش خرما قرار می داد و همه فعالان این صنف در یک جا جمع می شدند، هم زیبایی شهر حفظ می شد و هم ترافیک در شهر ایجاد نمی شد؛ مشکل وانتیها هم شاید حل می شد.
پای صحبت یک وانتی
در ادامه تاج آبادی یکی از وانت‌باری‌های کنار خیابان در بم نیز گفت: به دلیل بالا بودن اجاره مغازه و اینکه کار خرید و فروش خرما فقط به مدت ۲ ماه طول می کشد اجاره مغازه صرفه اقتصادی ندارد.
او افزود: ما هم دوست نداریم در خیابان باعث ازدحام و ترافیک شویم زیرا با ایجاد ترافیک و تصادف خطر جانی برای خود ما هم به وجود می آید.
این شهروند بیان کرد: ماموران شهرداری ما را جریمه نمی کنند اما ترازو و سبدهای ما را جمع می کنند و همراه خود می برند.
جمع آوری وانت بارهای فاقد مجوز
سرپرست شهرداری بم توضیح داد: طی برگزاری یک جلسه مقرر شد تیمی متشکل از واحد اجرائیات شهرداری، اتاق اصناف و نیروی انتظامی به خودروهای فاقد مجوز خرید و فروش خرما که باعث سد معبر در معابر اصلی می شوند اخطار دهد و آنها را جمع آوری کند.
محمد بنی اسدی افزود: این شیوه خرید و فروش به دلیل اینکه قابلیت پیگیری های بعدی راجع به خرید و فروش خرما را ندارد قانونی نیست و نسبت به جمع آوری آنها و توقیف و انتقال خودروهایشان به پارکینگ نیروی انتظامی اقدام خواهد شد.
به گفته او تنها افرادی که مجوز موقت را از دستگاه‌های مربوطه دریافت کرده باشند و همچنین یک مکان ثابت برای خرید و فروش خرما داشته باشند امکان ادامه فعالیت دارند.
مکان ثابت نیازمند مجوز اصناف
سرپرست شهرداری بم درباره اختصاص مکانی ثابت برای این افراد نیز اظهارداشت: اگر قرار باشد چنین کاری انجام گیرد باید اتاق اصناف مجوز صادر کند و چنین مجوزهایی توسط شهرداری صادر نمی شود.
او افزود: ضمن اینکه این گونه تصمیم ها در سطح شورای تامین گرفته می شود و ما پس از تصمیم گیری در سطح شهرستان، فقط می توانیم مکان برای این افراد در نظر بگیریم اما تا زمانی که این افراد مجوز نداشته باشند امکان فعالیت نخواهند داشت.
بنی اسدی تصریح کرد: به دلیل اینکه این قبیل خرید و فروش ها شناسنامه ندارند، سوء استفاده های زیادی در کنار آنها صورت می گیرد و زمینه سرقت را نیز به وجود می آورد لذا با آنها برخورد خواهد شد.
تکذیب دریافت هزینه سد معبر
او درباره ادعای برخی افراد که گفته بودند هزینه بابت سد معبر به شهرداری پرداخت کرده اند نیز گفت: چنین ادعایی کذب است و تاکنون شهرداری از هیچ کدام از افراد بابت سد معبر هزینه ای دریافت نکرده است.
سرپرست شهرداری بم تاکید کرد: اگر شهرداری هزینه ای دریافت کند در قبال آن قبض و رسیدی به پرداخت کننده وجه تحویل می شود.
او تاکید کرد: با توجه به محدودیت فضا در پیاده روها برای سد معبر حتما باید دو سوم پیاده رو آزاد باشد.
به گفته بنی اسدی طرح جمع‌آوری دستفروشان و مغازه‌داران بدون مجوز خرید و فروش خرمای سبدی به منظور جلوگیری از سرقت خرما و همچنین پیشگیری از شیوع بیشتر ویروس کرونا در شهرستان بم در حال اجراست.
خرما کیلویی چند؟
در بازدید از سطح شهر بم نشان می دهد که وانت باری ها رطب و خرمای برداشت شده را به صورت سبدی کیلویی بین ۱۲ تا ۱۴ هزار‌تومان بسته به نوع و کیفیت خرما می خرند.
قیمت خرید وانت باری ها با مغازه ها چندان تفاوتی ندارد.
اما این در‌حالی است که برخی مغازه داران مدعی هستند بعضی وانتی ها چون از شیوه های قانونی و قابل رصد و پیگیری فعالیت نمی کنند، تراز‌وهایشان را دستکاری می کنند تا سود بیشتری از طریق کلاهبرداری از فروشندگان خرما کسب کنند، سخنی که برخی وانت باری ها آن را رد کردند.
اما آنچه سبب گلایه‌های بیشتر در زمینه فعالیت غیرقانونی خریداران خرمای سبدی وانت باری ها در بم شده، ایجاد زمینه سرقت از باغ های نخل است؛ گفته می شود بعضی افراد که خرمای نخلداران را سرقت می کنند، این محصول را در سبدهایی به وانت باری ها می فروشند.
البته این در‌حالی است که بیشتر نخلداران محصولشان را خودشان به صورت بسته بندی به سردخانه ها تحویل می دهند و با قیمت های بالاتری می فروشند اما در عین حال هنگام برداشت محصول، چنین فعالیت هایی نیز در قالب دستفروشی و دست خریدی رونق می گیرد که مشکلات و تبعات ناشی از خود را نیز داراست.
این شرایط در حالی است که این روزها به علت همه گیری کرونا، ضرورت توجه بیشتر به اصول بهداشتی در همه فعالیت ها از جمله برداشت و خرید و‌فروش محصولات کشاورزی باید مدنظر همگان باشد.
- شهرستان بم یکی از قطب‌های اصلی تولید خرمای مضافتی در کشور است؛ وسعت نخلستان های شهرستان بم حدود ۱۰ هزار هکتار اعلام و به طور تقریبی برآورد می شود که افزون بر ۸۰ هزار تن خرمای مضافتی امسال برداشت شود.