راهی به جز نجات خرما نیست

فرماندار بم در‌خصوص راه اندازی دهکده خرما و مشکلات مربوط به این پروژه به خبرنگار کرمان نو گفت: بهتر است با الفاظ و کلمات بازی نشود و با این موضوعات دنبال حاشیه نرویم زیرا همگی کم‌و‌بیش در جریان بحث خرما قرار دارند و نام دهکده خرما تغییر کرده و به نام دیگری تبدیل شده است .

هادی شهسوارپور بیان‌کرد:خرما مهمترین محصول استراتژیک در شرق استان کرمان است که تولید و به بازار عرضه می‌شود و اشتغال قابل توجهی دارد که عمدتاً به عنوان درآمد تک محصولی برای مردم این منطقه مطرح است که همیشه باید تحت توجه و نظر باشد و در راستای توسعه حرکت کند.

او می گوید:زمانی که یک محصول استراتژیک تولید می‌شود فقط بحث تولید نیست و باید اتفاقات دیگر از جمله صنایع بسته‌بندی و فرآوری و صنایع جانبی دیگر و مهمترین موضوع یعنی بحث بازاریابی و صادرات محصول و گشایش بازارهای جهانی و …. در طی این فرآیند به حساب آیند.

به گفته شهسوارپور براساس یک فرایند سنتی محصولی تولید و عرضه می‌شود و عملا روش‌هایی که طی چند دهه گذشته انجام شده است ادامه دارد .

فرماندار بم می‌گوید سوالی که این جا مطرح می‌شود اینکه آیا باید همین روال ادامه پیدا کند یا تغییری ایجاد شود؟ آیا از تکنولوژی باید استفاده شود یا همان روش سنتی جوابگو است؟ آیا برای اینکه بازارهای جدید جهانی بدست آید همان روال سنتی جوابگو است یا باید روش‌ها و بسته‌بندی و سلایق جدید صورت بگیرد؟

شهسوارپور ادامه‌داد:اگر ادعا داریم محصول تولیدی ما یک محصول استراتژیک بوده و باید به عنوان یک برند خاص در دنیا مطرح شود آیا با همین روال موجود این کار قابل ادامه است یا خیر؟

به گفته او این سوالات همیشه در ذهن آدم‌ها متبادر می‌شود و باید به آن‌ها پاسخ داد.

فرماندار بم تاکید‌کرد:همه این اذعان را دارند که برای این محصول باید بازارهای جدیدی پیدا کرد و مشکلاتی که طی سالیان گذشته دست به گریبان وضعیت خرما بوده است ساماندهی شود .

او می گوید در سال ۹۶‌بیش از ۴۰درصد خرما در سردخانه‌ها باقی ماند و نه نتها کشاورزان در آن سال دچار مشکل شدند بلکه صادرات را نیز تحت الشعاع خود قرار داد و با مشکلاتی روبرو کرد.

به گفته فرماندار بم یافتن بازارها و راهکار های جدید نیز ابتکارات و راه و روش‌های جدیدی  می‌خواهد که باید این امر توسط یک عده افراد توانای کار انجام شود.

شهسوارپور اظهارداشت: اولین و مهم‌ترین کار برای اینکه بتوانیم از وضعیتی که در آن قرار داریم عبور کنیم و به وضعیت ایده‌آل و بهتری برسیم شناخت مشکل است که توسط کارشناسان و به پیشنهاد مشاورین و نخبه‌ها و کسانی که در این صنعت فعالیت می‌کنند شناسایی می‌شود.

او تصریح‌کرد:طی بررسی‌های بعمل آمده متوجه شدیم تاکنون اتفاقی که به نتیجه‌ای منتهی شود یا سودی عاید کشاورز شود رخ نداده است برای همین دهکده خرما مطرح شد.

به گفته فرماندار آنچه مهم است پیدا کردن راه حل برای تکمیل زنجیره ارزش خرما بوده و آن ایجاد یک فرآیند نوین و پایدار است که بتواند تمام خواسته‌های کشاورز تا تولید‌کننده و سرمایه‌گذارهمچنین بازاریابی، فروش و ایجاد بازارهای جدید را پوشش دهد .

شهسوارپور در ادامه افزود:دو موضوع در نظر‌گرفته شده یکی اینکه فرآیند حال حاضر جهت رفع مشکل بررسی شود و دیگری اینکه فرآیند جدید به چه شکل و سیاقی باشد .

او می‌گوید فرآیند موجود از سیستم خاصی پیروی نمی‌کرد و براساس تجربه و اقداماتی که طی سالیان متمادی بوده ادامه داشته است و برای اینکه این ساختار سنتی و قدیمی شکسته شود مستلزم یکسری تغییرات است و این تغییرات ممکن است ساختاری باشد و باعث شود بسیاری از روش‌هایی که اکنون انجام می‌شود را تحت الشعاع خود قرار دهد.

به گفته فرماندار بم مجموعه فرمانداری به عنوان نهاد حاکمیتی و نماد دولت، کمک‌کننده و تسهیل‌گر بخش خصوصی بوده تا بتواند فرآیندها و مشکلات را رفع کند که در این خصوص چندین کارگروه متشکل از افرادی که در این مسئله فعالیت می‌کردند تشکیل دادیم که مستندات آن‌ها موجود است.

او تاکید‌کرد:از اولین اقداماتی که در زمان تصدی‌ام به عنوان فرماندار پیگیری کردم بحث خرما بود که با کارشناسان مربوطه و نخبگان این مبحث جلساتی را برگزار کردم و در‌نهایت مشخص شد در بحث خرما مشکلاتی از جمله بحث بازاریابی و فروش وجود دارد.

شهسوارپور گفت:نبود امکان عرضه خرما به بیشتر کشورهای دنیا یا افرادی که بتوانند این محصول را در کشورهای دیگر عرضه کنند و همچنین نبود بسته بندی مدرن و سنتی بودن ارتباط بین تولید کننده و سرمایه گذار و صادرکننده از جمله مشکلات مربوط به این مبحث بود.

او توضیح داد:مقرر گردید جایگاهی تعریف شود که بتوان محصول خرما و فرآورده‌های آن را به نحو احسن و شایسته صادر و عرضه کرد که در ابتدا بحث دهکده خرما مطرح شد و 40 نفر سرمایه‌گذار اعلام آمادگی کردند.

او می‌گوید دهکده خرما به عنوان یک خواسته ملی در استان و کشور مطرح شد تا ازدیدگاه ملی به این محصول نگاه شود چرا که این محصول جمعیت 500 هزار نفری شرق استان و بخش عمده‌ای از جنوب استان کرمان و سیستان بلوچستان را پوشش می‌دهد که خواستگاه صادرات این محصول شهرستان بم است و گاهاً از نظر کشاورزان وجود خرماهای مناطق دیگر در بم تهدید به حساب می‌آمد.

به گفته شهسوارپور همه افرادی که در گزارش قبلی صحبت‌هایی بیان کردند از اعضای دهکده خرما بودند که خودشان ایده دادند و مطرح کردند و در نهایت ما به عنوان دولت و تسهیل کننده کمک کردیم بخش خصوصی ورود کند و موفق شود .

او بیان کرد:در جلسه‌ای در تهران که با حضور دکتر منصوری معاونت توسعه روستایی ومناطق محروم و معاون وزیر کار و رفاه اجتماعی که عضو کارگروه اصلی توسعه روستایی هستند برگزار شد مطرح گردید که وضعیت بررسی شود و ببینند این مسئله اقتصادی است یا خیر؟ همچنین کار به مشاوری که از طرف اتاق بازرگانی کرمان انتخاب شد واگذار گردید.

مشاور اتاق بازرگانی صنایع معادن کرمان نیز اعلام کرد که این مسئله باید در دو واحد 40‌هزار تنی اجرا شود اما کسی مایل به سرمایه‌گذاری در این زمینه نشد تا زمانی که دکتر اسماعیلی(مدیرعامل مجتمع معدنی فرآوری روی خان خاتون بم) که در دهکده خرما نیز مشارکت کرده بود پیشنهاد راه‌اندازی یک مجتمع فرآوری خرما را داد.

به گفته شهسوارپور هدف از راه‌اندازی این مجتمع ایجاد ارزش افزوده برای خرما در بحث فرآوری و صنایع جانبی، بسته بندی،صادرات و ایجاد بازارهای جدید است که در صورت حمایت ظرف 3 الی 5 سال آینده شاهد تحول عظیمی در بحث محصول خرما خواهیم بود همچنین امکان دارد به پیشنهاد برخی افراد دهکده خرما نیز با ظرفیت 80 تن همراه با این مجتمع پیش برود.

او می‌گوید دهکده خرما راهش را تحت عنوان مجتمع فرآوری و صادرات خرما ادامه خواهد داد و تمام موارد مد نظر ما در قالب یک الی دو پروژه پیگیری خواهد شد.

فرماندار بم تصریح کرد:مجتمع فرآوری هم اکنون وارد فاز عملیاتی شده و زمینی جداگانه در اختیار سرمایه‌گذار قرار گرفته است .

او ادامه داد: راهی به جز نجات خرما و ارزش واقعی این محصول که هزینه گزافی گردن کشاورز و تولید کننده می گذارد ندارد و در این مسیر ممکن است تغییراتی ایجاد شود که این تغییرات خواسته و ناخواسته مورد قبول برخی افراد نباشد و نمی‌توان گفت که کل مجموعه به مشکل خورده است زیرا مطمئنا در مقابل هر تغییری مقاومت‌هایی صورت می‌گیرد.

به گفته شهسوارپور باید جراحی عظیمی در بحث خرما داشته باشیم زیرا یک‌سری اتفاقات و تغییرات رخ می‌دهد که بسیاری افراد با آن موافق نیستند زیرا برای تغییر نیاز به ساختار جدید داریم.

آنچه رخ می‌دهد حلقه‌های مفقود شده‌ای است که اکنون وجود ندارد و در راستای تکمیل زنجیره ارزش خرما است بطور مثال زمانی که سردخانه داریم قرار نیست سردخانه دیگری احداث شود و می‌توانیم فرآورده‌های دیگری از خرما تولید کنیم.

او گفت:طرح دهکده‌خرما در ابتدا با ۴۰‌نفر آغاز شد ولی در نهایت ۱۰‌نفر سرمایه‌گذار باقی‌ماند که درخواست تسهیلات روستایی با نرخ به روز شده برای آنها داده شده و در صورت اعلام همکاری از سمت این افراد، این پروژه آغاز می‌شود.

شهسوارپور درخصوص نحوه تسهیلات مجتمع فرآوری خرما می‌گوید: سود این تسهیلات بالای ۱۰ درصد است که به صورت سرمایه در گردش است و پیشنهاد شده مبلغ ۲۰۰ میلیارد تومان در اختیار این مجتمع قرار گیرد اما هنوز نهایی نشده است .

فرماندار بم تاکید کرد: سرمایه گذار مجتمع فرآوری خرما اعلام کرده که اگر تسهیلاتی هم در اختیارش قرار ندهند این مجتمع را در بازه زمانی ۳ تا۵ سال راه اندازی خواهد کرد.

او خاطرنشان کرد: هدف دولت این است بخش خصوصی قوی باشد و قرار نیست کسب و کاری تعطیل شود و کسب و کار جدیدی بیاید این مجتمع در تکمیل زنجیره ارزش خرما است و مطمئناً تأثیر‌گذاری آن روی تمام سرمایه‌گذاری هایی که اتفاق افتاده است .

شهسوارپور توضیح داد: در شهرستان بم سه اصل مهم وجود دارد که یکی از آن‌ها کشاورزی است که باید تغییراتی در آن رخ دهد زیرا بیش از۷۰درصد جمعیت از این طریق امرار معاش می‌کنند و هر کسی مخالف است برای بهتر شدن وضعیت راه حل دهد و فقط مخالفت نکند.

او در پایان گفت:اشتغال‌زایی این مجتمع به صورت مستقیم و غیرمستقیم خواهد بود و بخش غیر‌مستقیم آن برای ما مهم است زیرا کشاورز را جامعه هدف خود قرار می‌دهد .

شایان ذکر است دکتر بابک اسماعیلی مدیر مجتمع معدنی و فرآوری روی خان خاتون بم به عنوان سرمایه گذار بخش خصوصی مجتمع فرآوری خرما است