۲ هزار خودروی قاچاق انسان توقیف شدند

به گزارش کرمان‌نو به نقل از ایرنا، این روزها با روی کار آمدن دولت چهاردهم و مطالبه ملی از متولیان برای طرد اتباع غیرمجاز، تبعات اقتصادی و اجتماعی میزبانی از کسانی که با نادیده‌گرفتن قوانین کشور وارد خاک ایران می‌شوند، به روایت‌های مختلف بیان می‌شود؛ افرادی که در جست‌وجوی زندگی بهتر، حاضر هستند خطرات این سفر غیرقانونی را به جان بخرند و راهی دیار دیگری شوند.

 عبور غیرقانونی این اتباع غیرمجاز از مرز که به گفته سخنگوی دولت تعداد آنها از تعداد اتباع مجاز در کشور پیشی گرفته است، خود داستان مفصلی دارد که سبب شده متولیان امر به دنبال احداث دیوار مرزی مشترک با افغانستان و پاکستان باشند؛ برنامه‌ای که دور جدید آن از اردیبهشت امسال با جدیت آغاز شده و وزارت کشور امیدوار است با این کار جلوی بخشی از ورود غیرمجازها را به کشور بگیرد.

 ازآنجاکه این گروه از اتباع ورود غیرقانونی به کشور دارند، به طور حتم نمی‌توانند با روش‌های معمول و استفاده از سیستم حمل‌ونقل عمومی خود را به داخل ایران برسانند و در شهرهای مختلف به امید یافتن کار و زندگی جاگیر شوند؛ روشی که در سال‌های اخیر این گروه از اتباع در پیش گرفته‌اند، استفاده از «خودروهای شوتی» است که در اصطلاح عامه به «افغانی کش» یا «افغانی بر» معروف شده‌اند.

 این خودروها که اغلب ۴۰۵، پرشیا و سمند هستند، برای اینکه این کار برایشان صرفه اقتصادی داشته باشد، حداقل ۱۰ تبعه غیرمجاز را در خودرویی که حداکثر ظرفیت آن ۵ نفر است، جا می‌دهند و حتی در فیلم‌های منتشر شده از خودروهای شوتی شاهد آن هستیم که بعضاً تا ۲۰ تبعه نیز در یک خودرو جاسازی شده‌اند. یعنی نه‌تنها روی صندلی خودرو دو ردیف انسان جاسازی می‌شود؛ بلکه بعضاً ۵ تا ۷ نفر را در صندوق‌عقب جا می‌دهند و یا حتی دیده شده که برخی روی در صندوق‌عقب و کاپوت ماشین نشسته‌اند تا از بیابان‌های شرق ایران عبور کنند.

 اما داستان این شوتی‌ها به همین‌جا ختم نمی‌شود؛ رانندگان این خودروها برای اینکه گرفتار پلیس نشوند، با سرعت بالا در جاده می‌رانند و حوادث ناگواری را رقم می‌زنند؛ بارها در خبرها شنیده‌ایم که خودروی حامل اتباع افغان به دلیل سرعت غیرمجاز چپ کرده و بیش از ۱۰ نفر جان باخته‌اند.

 جان این افراد که بدون برگه هویتی، پاسپورت و شناسنامه در جاده مرگ قدم می‌گذارند، نه مسئولان کشور مبدأ که آنها را به شمار نمی‌آورند، اهمیتی دارد و نه برای قاچاقچیان انسان که به تک تک افراد به شکل اسکناس و منبع درآمد نگاه می‌کنند.

 برای اینکه بدانیم شوتی‌ها چقدر از تجارت غیرقانونی انسان درآمد دارند، به سراغ کسانی رفتیم که درگذشته طرح‌هایی را برای ساماندهی این کار در دست طراحی داشتند؛ اما اجرایی نشد؛ یکی از آنان به‌شرط آنکه نامش در خبر ذکر نشود، به خبرنگار ایرنا گفت: شوتی‌ها از هر تبعه غیرمجاز افغان در لب مرز حدود ۱۰ میلیون تومان می‌گیرند تا در هر خودرو ۱۰ نفر را جابه‌جا کنند. اگر تعداد اتباع بیشتر باشد، پولی که به راننده می‌دهند، سرشکن شده و کمتر می‌شود.

 او می‌گوید که اغلب شوتی‌ها این مبلغ را از لب مرز تا تهران می‌گیرند؛ اگر مقصد به مرز نزدیک‌تر باشد، کمتر می‌شود و اگر بخواهند تا مرز ترکیه بروند هزینه‌اش بیشتر می‌شود و یا حتی به‌صورت دلار و یورو دریافت می‌کنند.

تجارت اتباع خارجی در کشور فقط به حوزه کسب‌وکار محدود نمی‌شود؛ موضوع انتقال اتباع و عبور از مرز تجارت‌های پرسودی است که در تمام دنیا به‌عنوان «قاچاق انسان» شناخته می‌شود.

 در ایران عمده این قاچاق‌ها توسط خودروهای شوتی و از مرزهای جنوب شرق و شرق کشور انجام می‌شود و اتباع غیرمجاز که اغلب افغان هستند با پرداخت هزینه‌ای که باتوجه‌به شرایط و نوع قاچاق متغیر است، سعی می‌کنند خود را به یکی از استان‌ها برسانند.

 اطلاع دقیقی از اینکه چه تعداد خودروی شوتی در جابه‌جایی اتباع غیرمجاز نقش دارند و چقدر پول در این تجارت زیرزمینی تبادل می‌شود، وجود ندارد؛ اما تعداد خودروهایی که توسط پلیس به دلیل این تخلف توقیف شده، گویای آن است که برخی رانندگان کسب درآمدهای میلیونی از جابه‌جایی اتباع غیرمجاز را به تبعات منفی اجتماعی میزبانی از آن ترجیح داده‌اند.

 دراین‌رابطه سردار سید سعید منتظران‌مهدی معاون فرهنگی و اجتماعی فراجا در این زمینه گفته است: از ابتدای امسال بیش از ۲ هزار خودروی حامل اتباع غیرمجاز توقیف شده است.

 «قانون مبارزه با قاچاق انسان» مصوب تیرماه ۱۳۸۳ قاچاق انسان را چنین تعریف می‌کند:

 الف – خارج یا واردساختن و یا ترانزیت مجاز یا غیرمجاز فرد یا افراد از مرزهای کشور با اجبار و اکراه یا تهدید یا خدعه و نیرنگ و یا با سوءاستفاده از قدرت یا موقعیت‌خود یا سوءاستفاده از وضعیت فرد یا افراد یادشده، به‌قصد فحشا یا برداشت اعضاء و جوارح، بردگی و ازدواج.

 ب – تحویل‌گرفتن یا انتقال‌دادن یا مخفی نمودن یا فراهم‌ساختن موجبات اخفاء‌فرد یا افراد موضوع‌بند (الف) این ماده پس از عبور از مرز با همان مقصود.

 البته در ماده ۲ همین قانون عبوردادن (خارج یا واردساختن و یا ترانزیت)، حمل یا انتقال مجاز غیرمجاز فرد یا افراد به طور سازمان‌یافته حتی اگر با رضایت فرد باشد را نیز در حکم قاچاق انسان می‌داند و در ماده ۸ تأکید شده که تمامی اشیا، اسباب و وسائط نقلیه‌ای که عالماًوعامداً به امر «قاچاق انسان» اختصاص داده شده‌اند به نفع دولت ضبط خواهد شد.

 اولویت باید بر پیشگیری از ورود اتباع باشد

 به طور حتم موضوع مهاجرت غیرقانونی و حضور غیرمجاز اتباع خارجی مانند هر آسیب اجتماعی و اقتصادی دیگر نیازمند پیشگیری است و شاید بهترین راه آن مسدودکردن معابر مرزی و جلوگیری از ورود و قاچاق اتباع باشد که بیشترین حجم آن از مسیرهای شرقی کشور انجام می‌شود.

 ساخت دیوار مرزی یکی از برنامه‌های دولت برای مقابله با آسیب امنیتی، اقتصادی و اجتماعی اتباع خارجی است که در حال حاضر همراه با برنامه جمع‌آوری و اخراج اتباع به طور هم‌زمان اجرایی شد. طبق آخرین گزارش فرماندهی مرزبانی کشور ساخت دیوار مرزی با اولویت مرز ایران با پاکستان و افغانستان آغاز شده است.

 بنابر اظهارات مسئولان انتظامی و نظامی اعتبارات لازم برای ساخت دیوار مرزی تعیین و تخصیص‌یافته و کارگاه‌های عمرانی نیز فعالیت خورد را آغاز کردند. همچنین پیش‌بینی می‌شود با تکمیل دیوار مرزی شاهد کاهش چشمگیر ورود اتباع بیگانه به کشور باشیم.

 قاطعیت ایران در اخراج اتباع غیرمجاز

 اگرچه در سال‌های اخیر شاهد رشد روزافزون ورود اتباع غیرمجاز به کشور به دلایل مختلف از جمله ناامنی و شرایط سیاسی حاکم بر افغانستان بودیم؛ اما اکنون مسئولان جمهوری اسلامی ایران در بازگرداندن اتباع غیرمجاز به کشورهای خود عزم جدی دارند.

 احمدرضا رادان فرمانده کل انتظامی جمهوری اسلامی به‌عنوان بازوی اجرایی طرح جمع‌آوری اتباع خارجی به‌تازگی اعلام کرد که بیش از ۸۵۰ هزار تبعه خارجی غیرمجاز از سطح کشور جمع‌آوری و به کشورهای خود بازگردانده شدند و هدف‌گذاری کشور برای اخراج اتباع تا پایان سال جاری (۱۴۰۳) ۲ میلیون نفر است.

 اما نکته‌ای که وجود دارد و ذبیح‌الله خداییان رئیس سازمان بازرسی کل کشور نیز در آخرین نشست خبری خود آن را بیان کرد، ورود مکرر اتباع طرد شده به کشور است. ذبیح‌الله خداییان دراین‌رابطه گفته است: یکی از مشکلات عمده کشور دررابطه‌با اتباع غیرمجاز، ورود مکرر آن‌ها به کشور پس از اخراج است و گزارش داده می‌شود که این اتباع جلوتر از خود نیروهای ما به کشور برگشت داده می‌شوند؛ ازاین‌رو لازم است با صاحبان وسایل نقلیه‌ای که اتباع غیرمجاز را وارد کشور می‌کنند، برخورد شود و این وسایل نقلیه توقیف شود.

او اضافه کرد: در این زمینه نیاز به یک سامانه جامع داریم و وزارت کشور باید این اقدام را انجام دهد که اگر کسی به‌عنوان تبعه غیرمجاز شناسایی و دستگیر می‌شود، اطلاعات او در این سامانه ثبت شود تا درصورتی‌که بار دیگر وارد کشور شد و مشخص شود که او پیش‌ازاین در یک استان دستگیر و طرد شده بوده است.