فعالیت ۱۳۰ محیط بان در استان پهناور کرمان

خبرنگار: نجمه سعیدی

این روزها صحبت از محیط‌بانان بیشتر از همیشه به گوش می رسد، سی و یکم جولای (۱۰ مرداد) روز جهانی محیط بان بود، روز کسانی که آنقدر در جامعه غریب هستند که تعداد زیادی از مردم حتی تعریف دقیقی از فعالیت های آنان دارند، کسانی که حفاظت از عرصه های طبیعی و محیط زیست را به عهده دارند و در این راه آنچنان از خود گذشته اند که گاهی جان و سلامتیشان را فدا می کنند.

ایران با تنوع زیستی کم نظیری که دارد بسیار نیازمند حفاظت است اما انگار تعداد این حافظان محیط زیست خیلی کم تر از سطح نیاز است، براساس استاندارد جهانی باید در هر هزار هکتار یک محیط‌بان فعال باشد اما در ایران در هر ۱۲ هزار هکتار یک محیط‌بان وجود دارد که با این حساب تعداد محیط‌بانان ایران یک دوازدهم استاندارد جهانی است.

این آمار را سرهنگ جمشید محبت خانی فرمانده یگان حفاظت محیط زیست کشور اعلام کرد، آماری که نشان می دهد این تعداد محیط بان موجود، چه کار سخت و چه مسوولیت خطیری بر دوش دارند.

برای شنیدن از دغدغه‌های محیط بانی در استان با مرجان شاکری مدیر کل حفاظت محیط زیست استان کرمان به گفتگو نشستیم.

به گفته شاکری میانگین تعدا محیط ‌بانان براساس میزان عرصه‌های ملی شبیه به میانگین کشوری است.

شاکری گفت: ما 130 محیط بان در سراسر استان داریم و تقریبا 11 درصد از خاک استان جز مناطق تحت مدیریت سازمان محیط زیست است و نقطه ای در استان نداریم که نیاز به محیط بان نداشته باشد البته در بعضی نقاط تمرکز ما بیشتر است مثل پارک ملی که حساسیت ما روی آن زیادتر است و البته در مناطقی از استان که به دلیل غنای گونه‌های جانوری تخلف بیشتری صورت می گیرد هم جز حساسیت های سازمان هستند.

شاکری در ادامه یادآور شد: حضور مداوم محیط بانان در مناطق مختلف، باعث افزایش امنیت و حفاظت بیشتر از محیط زیست می شود به طور مثال در پارک ملی «خبر» دو روز پیش یک آتش سوزی رخ داد، به دلیل حضور به موقع محیط‌بانان این آتش به سرعت خاموش و از یک فاجعه بزرگ تر جلوگیری شد.

شاکری گلایه می کند: معمولا اتفاقات منفی را منتشرمی‌کنیم و از اقدامات مامورین حفاظتی چیزی نمی گوییم و این باعث می شود، نقش مثبت همکاران ما کمتر دیده شود،خبر ها هر چقدر منفی تر باشند، بیشتر منتشر می شوند.

امنیت درعرصه‌های طبیعی استان افزایش یافته است

مدیر کل حفاظت محیط زیست با اشاره به امنیتی که محیط‌بانان استان برای گونه‌های مختلف جانوری ایجاد کرده اند، گفت: رفتار گونه های جانوری در هیچ سالی مثل امسال نبوده است در فیلم هایی که برای ما از گوشه گوشه ی استان فرستاده می شود این موضوع به وضوح مشخص است، همین مورد اخیر مشاهده گور ایرانی در رفسنجان گواه این ماجرا است که آنقدر امنیت وجود داشته است که این گورخر بیش از صد کیلومتر را از استان فارس طی کرده و وارد استان ما شده است.

وی ادامه داد:‌ معمولا وقتی از محیط زیست خوب نگهداری شود بین دو تا پنج سال، نمودش مشخص می شود یعنی گونه‌ها بر می‌گردند و این اتفاق در حال افتادن و نتیجه امنیت ایجاد شده است که هم به دلیل حضور نیرو های جوان و هم مشارکت های مردمی رخ داده است به همین دلیل هم چنان ما بر 80 میلیون محیط بان تاکید داریم.

شاکری تاکید کرد: البته ما در4 ماه اول امسال کشفیاتمان در بحث شکار و صید بی نظیر بوده است و این نیز به دلیل حضور همکاران من و رصد مناطق حفاظت شده تحت پوشش است و مهمترین دلیل این پیگیری ها عشقی است که محیط بانان به محیط زیست دارند.

شاکری در مورد اقداماتی که برای کمبود محیط بانان انجام شده گفت: در این مورد اتفاق خیلی خوبی که در زمان ریاست جدید سازمان افتاد، گرفتن مجوز استخدام سه هزار نیرو برای سازمان محیط زیست در طول ده سال است یعنی هر سال ما می توانیم حدود 300 نفر استخدامی داشته باشیم،که شامل 250 محیط بان و 50 کارشناس در سطح کشور است که این اتفاق بزرگی است، برای محیط زیستی که حافظانش همواره در اقلیت بوده اند.

شاکری گفت: در راستای همین جبران نیرو، امسال ما 10 نیروی جدید پذیرفتیم و 20 نفر هم برای مشارکت حفاظت پارک ملی خبر توسط هواپیمایی ماهان جذب نیرو شدند، با اضافه شدن حضور این 30 نفر در یک سال، وضعیت ما نسبت به مدت مشابه در سال گذشته بهتر شده است.

چندین محیط‌بان در استان کرمان جانباز شدند

شاکری در مورد قوانین استفاده از سلاح برای محیط بانان گفت: در بسیاری از برخورد‌ها استفاده از سلاح برای محیط‌بان لازم می شود اما استفاده از سلاح برای محیط بانان مثل نیروهای نظامی دیگر یک سری قوانین دارد که البته جدیدا برای حمایت از محیط بانان قوانین جدیدی هم تصویب شده است.

به گفته مدیرکل حفاظت محیط زیست استان برخی از تصمیمات قضایی برای محیط بانان مشکل ایجاد می کند.

شاکری با تاکید بر اینکه فداکاری و از خود گذشتگی یکی از ویژگی های محیط بانان است، گفت: ما در چند سال اخیر چند مورد شهادت و چندین مورد جانبازی را برای محیط بانان استان و همچنین یک محیط بان اعدامی داشتیم که به دلیل عدم استفاده صحیح از اسلحه متاسفانه محکوم به اعدام شد.

وی تاکید کرد: در هرصورت این درگیری بین شکارچیان و محیطبانان اتفاق منحوسی است زیرا چه برای محیط بان و چه شکارچی اتفاقی بیفتد هر دو غم انگیز است.

شاکری در پایان صحبت هایش گفت: امیدوارم که روزی برسد و شکارچیان کنار ما بایستند و همراه ما از محیط زیست حفاظت کنند البته وقتی که رشد جمعیت گونه های جانوری ایجاد شود قطعا شرایط بهره برداری هم ایجاد می شود، شکارچیان باید به این باور برسند که محیط بانان هیچ دشمنی ای با آن ها ندارند تنها می خواهند امانتی که در دستشان است را به نسل بعدی برسانند.