تخصیص اعتبار ملی برای پروژههای آبخیزداری کرمان در گروی همکاری استانداری
مهدی رجبی زاده امروز در نشست خبری با اشاره به اهمیت موضوع آبخیزداری بهمنظور تأمین منافع جامعه بدون خسارت به آبوخاک گفت که ارزش حوزه آبخیز در این است که تمام نزولات آسمانی در آن مدیریت شود تا قابل استحصال باشد.
وی ادامه داد که سازمان جنگلها و مراتع اعتباراتی را برای طرحهای آبخیزداری در نظر گرفته است اما تقاضا دارد که استانها هم اعتباراتی را به این بخش تخصیص دهند. در همین راستا این سازمان برنامهای را پیاده و اعلام کرد که به هر میزانی که استانداریها صرفاً برای پروژههای آبخیزداری مشارکت کنند این سازمان هم معادل آن، اعتبار تخصیص میدهد.
مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری استان کرمان گفت: «تاکنون از میان 33 اداره کل منابع طبیعی کشور فقط چهار استانداری نتوانستند این موافقتنامهها را با سازمان جنگلها داشته باشند و 29 اداره کل دیگر بالغبر 550 میلیارد تومان تخصیص دادهاند. بهطور مثال استانداری اصفهان 60 میلیارد تومان، هرمزگان 58 میلیارد و سیستان و بلوچستان هم تاکنون 10 میلیارد تومان به این بخش اختصاص داده.»
رجبی زاده با اشاره به اینکه دو اداره کل منابع طبیعی جنوب و شمال استان کرمان موافقتنامهها را تنظیم کردهاند و به استانداری هم دادهاند، گفت: «متأسفانه هنوز این تفاهمنامه به امضای استانداری نرسیده و از مسوولان عالیرتبه استان خواستاریم در قالب این تفاهمنامهها تعهدی را برای استان ایجاد کنند تا معادل آن را از سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری کشور بگیریم و بتوانیم با رقمی چند برابر آنچه داریم کار را ادامه بدهیم.»
وی تأکید کرد که به دلیل اهمیت که این حوزه برای استان و مردم دارد خواستاریم از اعتبارات استانی اعتبارات را تخصیص دهند.
مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری استان کرمان در ادامه با اشاره به مشکلاتی که در تامین بودجه موردنیاز در بحث آبخیزداری در کشور وجود دارد گفت: «در سال جاری مقام معظم رهبری توجه ویژهای به این بخش کردند. بنابراین از محل اعتبارات صندوق توسعه ملی که بخشی از آن میتواند فقط با دستور مقام معظم رهبری به کارهای زیربنایی کشور اختصاص داده شود با موافقت ایشان برای پنج کار مهم در کشور این مجوز اختصاص داده شد که آبخیزداری یکی از این مباحث بود و 200 میلیون دلار به آن تخصیص داده شد.»
رجبی زاده ادامه داد: «اعتباراتی که از این محل برای حوزه شمال استان که 16 شهرستان را دربر دارد تخصیص داده شد، حدود 27 میلیارد تومان بود که تا به امروز با این بودجه در سطح 27حوزه آبخیز که 14 شهرستان را دربر میگیرد در قالب 33 قرارداد با پیمانکاران مختلف قراردادهایمان را بستیم و اقدامات مختلفی در حال انجام است.»
وی ادامه داد که کارهای سازهای منجر به ذخیره آب و نفوذ در سفرههای آب زیرزمینی تا پایان آذرماه باید به اتمام برسد.
به گفته او اکنون میانگین پیشرفت فیزیکی این پروژهها 32 درصد است و به دلیل اینکه پول صندوق توسعه ملی نقد است پیمانکاران باانگیزه بیشتری کار میکنند.
مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری استان افزود: «با ادامه این روند و اجرای مستمر این کارها امیدواریم، شدت بیلان منفی سفرههای آب زیرزمینی را کاهش دهیم.»
رجبی زاده با اشاره به اینکه یکی از موضوعات اصلی امروزه تغییرات اقلیمی نظیر گردوغبار و کمبود آب شیرین است، گفت که میانگین بارندگی دنیا سالانه 700 تا 750 میلیمتر است درحالیکه در ایران 250 میلیمتر بوده و این امر نشاندهنده اقلیم خشک و نیمهخشک آن است.
وی با اشاره به اینکه کشور ما یکسوم میزان بارندگی جهان را دارد، گفت که درنتیجه ما در کشوری با اقلیم خشک و نیمهخشک قرار داریم.
او ادامه داد: «میانگین بارندگی استان از 149 میلیمتر به 125 میلیمتر رسیده که با همان بارندگی قبل(149 میلیمتر) هم نصف بارندگی کشور را داشتیم و با توجه به اینکه بحث آب برای ادامه حیات بشر و محیطزیست بحث حیاتی است توجه جدی را در این زمینه میطلبد.»
مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری استان کرمان با ابراز تأسف گفت که در 30 تا 40 سال اخیر در بحث آب سرمایهگذاریهای بزرگ زیادی انجامنشده است تا از حداقل بارشها حداکثر استفاده را ببریم باوجود ساختن سدهای بزرگ و هزاران میلیارد سرمایهگذاری در این بخش آبی وجود نداشت که در پشت آنها ذخیره شود درصورتیکه باید در حوزه آبخیز چنان فعالیت میکردیم تا عمر مفید سد به دلیل رسوبات کاهش نیابد. در انجام کارهای بالادستی توجه نشده، بهطور مثال سدهایی ساختیم که آبی برای آبگیری ندارند و دوره عمر اقتصادی بر اساس سرمایهگذاری که شده ندارند.
رجبی زاده با اشاره به اینکه سومین استان سیلخیز کشور هستیم، گفت که مساحت حوزه آبخیز شمال استان 14.4 میلیون هکتار است که در این مساحت سالانه 18 میلیارد مترمکعب بارندگی داریم که حدود 2.2 میلیارد مترمکعب آن به روان آب تبدیل میشود و 3 هزار میلیمتر تبخیر میشود درحالیکه در جهان میانگین آن 700 میلیمتر و کشور 2 هزار و 100 میلیمتر در سال است. در حوزه آبخیزداری ما باید این آب را بهگونهای مدیریت کنیم که سفرههای آبی از آن تغذیه شوند و منابع آبی حفظ شوند.
وی با اشاره به اینکه حدود 500 میلیون مترمکعب حجم پنج سد استان کرمان است، یادآورد شد: مطالعات آبخیزداری 2 میلیون هکتار از حوزه آبخیز شمال کرمان انجامشده و حاصل این مطالعات این بوده که 200 میلیون مترمکعب با احداث سازههای مختلف مدیریتشده است و 57 میلیون مترمکعب سالانه به سفرههای آب زیرزمینی تزریق میشود که باید حداقل برای 2 میلیارد مترمکعب دیگر برنامهریزی انجام دهیم که کار بسیار بزرگ و زمانبری است.
رجبی زاده در پاسخ به اینکه شنیدههایی هست که مجوز استخراج معدن در حوالی روستای تلخه شهرستان راین وجود دارد که موجب شده ظاهر کوه هزار از بین بود و کار در حال حاضر ادامه دارد و کسی جلوی آن را نمیگیرد. شما این موضوع را تایید میکنید، گفت:
طبق قانون معادن سازمان صنعت و معدن، باید برای استخراج هر معدنی که میخواهد مجوز بدهند از منابع طبیعی استعلام کند و طبق سوابق ما اگر عملیات معدنکاری در آن حوزه مشکلی نداشته باشد مجوز را میدهیم. در منطقه راین هم چند ماه قبل متقاضی داشتیم و جواب منفی را به سازمان صنعت، معدن و تجارت استان اعلام کردیم، منتها در قانون معادن هم نقایصی مثل ماده 24 مکرر وجود دارد و این قانون میگوید مواقعی که دستگاههای که باید پاسخ استعلام بدهند جوابشان منفی است به درخواست صنعت و معدن آن پرونده میتواند در کارگروه 24 مکرر بررسی شود و دستگاهی که جواب منفی داده فقط یک رای دارد و رای کمیسیون ملاک عمل صنعت و معدن میشود. احتمالاً این مورد هم مجوز را از کارگروه 24 مکرر گرفته است و ما مسوولیت قانونی در این زمینه نداریم.
آغاز عملیات آبخیزداری منطقه بیاض با اعتباری بالغ بر ۱۲میلیارد ریال