الهام پی پر – این حشره یکی از آفات مهم و خطرناک و چندنسلی است که در شرایط مساعد میتواند در تمام طول سال زاد و ولد کرده و مگس ماده در پوست میوه تخمریزی و لارو از گوشت میوه تغذیه و موجب یک نوع لهیدگی و تغییر رنگ در میوه میشود.کارشناسان سازمان کشاورزی جنوب کرمان چندوقتی است متوجه حضور این حشره مهاجم در اطراف جیرفت شدهاند و در حال مبارزه با این آفت خطرناک که میوههای رسیده را نابود میکند هستند.
مگس میوه مدیترانهای یکی از آفات نامطلوب کشاورزی در دنیا است و به خاطر مقاومت بالایی که در مقابل شرایط آب و هوایی دارد در نقاط زیادی از جهان گسترش پیدا کرده است.
این حشره نسبت به سایر مگسهای میوه بالاترین خسارت اقتصادی را به کشاورزی و تولید میوه وارد میکند. مبداء اصلی این آفت آفریقایشرقی است و از سال 1829میلادی بهتدریج به سایر کشورها انتشار یافته است.
مگس میوه مدیترانهای تا سال 1354جزء آفات قرنطینهای ایران محسوب میشود و اولینبار در پاییز سال 54 خسارت لارو این مگس در باغهای هلو مشهد توسط اداره حفظ نباتات وآزمایشگاه بررسی آفات و بیماریهای گیاهی مشهد گزارش شد. نابودشدن کامل جمعیت آفات در ایران در اثر سرمای سخت زمستانه سال 57 و به خصوص منع واردات میوه در بهار، تابستان و پاییز 58 از کشورهای خارج به ایران روی داد.
این مگس، میزبانهای زیادی از جمله گلها و سبزیجات و میوهها همچون ، آووکادو ، موز ، انبه ، فلفل ، مرکبات ، سیب ، به ، گیلاس ، آلو و … دارد.
به گفته کارشناسان سازمان جهادکشاورزی جنوب کرمان این آفت هماکنون به مناطقی از جیرفت هجوم آورده و باعث ایجاد خساراتی در منطقه شده است.
یک حشرهشناس به«کاغذوطن»گفت: «این حشره مهاجم در اکثر مناطق نیمهگرمسیری جهان انتشار یافته و تاکنون حضور آن از استانهای خراسان، یزد، اصفهان، مازندران، گیلان، گزارش شده بود.»
سامان صالحیمقدم افزود: « مگس میوه مدیترانهای در دنیا حدود 400 گونه میزبان دارد و در بین آنها بیش ازهمه به هلو، زردآلو، گلابی، گوجه، سیب، گیلاس، انار، انجیرمرکبات حمله میکند.»
میوههای رسیده در معرض خطرآفت
وی افزود:«این حشره هنگامی در مرحله لاروی قرار دارد از گوشته میوه مرکبات تغذیه کرده و زخمی که در پوست میوه ایجاد میکند سبب میشود که قارچهای عامل کپک و باکتری به درون میوه راه پیدا کرده که خود باعث پوسیده شدن میوه میشوند. محل تخمریزی این حشره در پوست پرتقال و نارنگی رسیده در موارد زیادی بسیار مشخص و با برجستگی دیده میشوند.»
آفت سریع و فراوان تکثیر میشود
معاون اداره حفظ نباتات سازمان جهادکشاورزی جنوب کرمان به«کاغذوطن»در این خصوص میگوید:«مگس میوه مدیترانهای یک آفت قرنطینهایست که دوسال پیش از طریق محمولههای مرکبات شمال کشور که برای آبمیوهگیری به شرکت سنوس جیرفت آمدند وارد منطقه شد و اکنون ارتقاء پیدا کرده است.»
صنعتی افزود: «میزبانهای این آفت متعدد و در حدود 400گونه هستند که آمار بالایی بوده و باید گفت این حشره بسیار مخرب است.»
وی اضافه کرد: «تابستان امسال مناطق دلفارد،اسفندقه و بندسراجی دچار آلودگی شد.این حشره پس از تخمریزی درختان را دچار ریزش میوه کرد وخسارت زیادی را به بارآورد.»
وی در خصوص مقابله با این مگس تصریح کرد: «دستورالعملهایفنی مبارزه با این آفت به مراکز خدمات سازمان جهادکشاورزی جنوب ارسال شده، برای مبارزه در ابتدا آفت از طریق تله و… ردیابی میشود و پس از مشاهده کارطعمهپاشی از طریق طعمههای جلبکننده مایع ساتراپ، تله دلتا،ماده پارافرمونی و یابیولور و …انجام و سپس شکار انبوه را آغاز میکنیم. در مواردی که خسارت زیاد باشد سمپاشی درختان آلوده انجام میشود.»
وی افزود: «اولینبار این آفت در گریپفروتهای آقایان امیری در منطقه بندسراجی مشاهده شد، زیرامگس میوه مدیترانهای وقتی خسارت ایجاد میکند که میوه کاملا رسیده باشد بنابراین سریع اقدام به جمعآوری و معدوم کردن میوهها کردیم اما متاسفانه این آفت بسیار سریع عمل میکندو جمعیت آن بسیار زود به شکل فراوان افزایش پیدا میکند.»
باغداران میوهها را تماموکمال برداشت کنند
صنعتی عقیده دارد: «کشاورزان در صورت رعایتکردن نکات فنی از جمله برداشت زودهنگام میوه (مرکباتی مانند نارنگی پیشرس و رقم انشو که شدیدا در معرض خسارت سنگین آفت است) از آفت در امان خواهند ماند. استراتژی شکار انبوه این حشره با استفاده از نصب تعداد قابل توجهی از انواع تلههای جلبکننده کاربرد زیادی در کاهش جمعیت آفت دارد و زمان نصب تلهها از یکماه قبل از برداشت محصول توصیه میشود در هرهکتار 30تا50تله باید استفاده شود البته در این خصوص از تلههای ابتکاری هم میتوان استفاده کرد.»
وی اضافه کرد: «باغداران بهتراست عملیات برداشت را به شکل تمام و کمال انجام دهندو میوههای بیکیفیت و کمکیفیت را روی درختان به حال خود رها نکنندزیرا امکان طغیان جمعیت آفت افزایش پیدا می کند.زیرو روکردن خاک با بیل یا تیلر در ناحیه سایهانداز درختان به نحوی که به ریشه درختان آسیب وارد نشود برای تلفات شیرهمگس مفید است .ارتفاع درختان به اندازه دوسه متر که بتوان میوهها را به طور کامل برداشت کرد بهتر است اصلاح شود.» / کاغذوطن