آخرین گزارش مرکز ملی خشکسالی در بازه زمانی هفتساله منتهی به خرداد 96، نشان میدهد 12 درصد مساحت کشور تحت تأثیر خشکسالی بسیار شدید و 32 درصد مساحت کشور تحت تأثیر خشکسالی شدید است که مجموعاً 44 درصد مساحت کشور را شامل میشود. این در حالی است که در گزارش منتهی به اسفند 95 این مرکز، 9.8 درصد مساحت کشور تحت تأثیر خشکسالی بسیار شدید و 30.8 درصد مساحت کشور تحت تأثیر خشکسالی شدید بود که در مجموع 40.6 مساحت کشور را شامل میشد.
افزایش مساحت درگیر خشکسالی
در گزارش اخیر مرکز ملی خشکسالی همچنین مشاهده میشود که حدود 95 درصد کشور تحت تأثیر درجات مختلف خشکسالی (خفیف، متوسط، شدید و بسیار شدید) است، در حالی که در گزارش منتهی به اسفند 95، این میزان 93 درصد بود. بهطوری که 12.9 درصد مساحت کشور تحت تأثیر خشکسالی خفیف، 40.2 درصد تحت تأثیر خشکسالی متوسط و 40.6 درصد تحت تأثیر خشکسالی شدید و بسیار شدید بود.
حالا اما از مساحت خشکسالی خفیف کاسته شده و به مساحت خشکسالی متوسط، شدید و بسیار شدید اضافه شده و تا پایان خرداد امسال، 9.7 درصد مساحت کشور تحت تأثیر خشکسالی خفیف، 40.9 درصد تحت تأثیر خشکسالی متوسط و 44 درصد تحت تأثیر خشکسالی شدید و بسیار شدید قرار دارد. این در حالی است که بر اساس گفته شاهرخ فاتح، رییس مرکز ملی خشکسالی، تنها یک درصد مساحت کشور تحت تأثیر شرایط ترسالی قرار دارد و چهار درصد مساحت در شرایط نرمال است.
آمار نگران کننده
در حالی مساحت درگیر خشکسالی در کشور افزایش یافته که چندی پیش، خداکرم جلالی، رییس سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری کشور گفته بود که سرانه بیابان در جهان دو هزار متر است. این در حالی است که سرانه بیابان در ایران به چهار هزار و 300 متر رسیده و دو برابر میانگین جهانی در ایران بیابان داریم.
به گفته او بیش از ۲۰ درصد مساحت ایران تحت تأثیر بیابانزایی قرار دارد. بر اساس آنچه در سایت سازمان جنگلها آمده، 61 درصد از مساحت کشور در اقلیم خشك و فراخشك قرار دارد كه 1/3 برابر درصد جهانی (6/19 درصد) است. اگرچه 5/32 میلیون هکتار از اراضی کشور در وضعیت بیابانی قرار دارد، اما در تقسیمبندیهای اکوسیستمی، 7/43 میلیون هكتار آن در زمره اكوسیستم بیابانی محسوب میشود.
وضعیت یک سال گذشته
از خرداد 95 تا خرداد 96، حدود ۸۹ درصد از مساحت کشور با درجات مختلف خشکسالی مواجه بوده که از این میان ۲۳.۴ درصد با خشکسالی خفیف، ۲۸.۲ درصد با خشکسالی متوسط، ۲۹.۴ درصد خشکسالی شدید و ۸.۴ درصد از مساحت کشور با خشکسالی بسیار شدید همراه بوده. آنطور که ایسنا نوشته، از سوی دیگر در این بازه زمانی، ۸.۷ درصد از مساحت کشور شرایط نرمال داشته و مابقی اراضی کشور از شرایط ترسالی برخوردار بودند.
خشکسالی در استانها
رییس مرکز ملی خشکسالی از وضعیت خشکسالی در 16 استان ابراز نگرانی کرده. او گفته آنچه در بررسیهای خشکسالی کشور اهمیت دارد آن است که خشکسالی بلندمدت شدید و حتی بسیار شدید در برخی از استانها نظیر تهران، البرز، فارس، خراسان رضوی، خراسان شمالی، خراسان جنوبی، خوزستان، بوشهر، کرمان، کرمانشاه، یزد، سمنان، قم، سیستان و بلوچستان و قسمتهایی از اصفهان و چهارمحال و بختیاری تداوم دارد که این تداوم همچنان ضرورت توجه بیش از پیش به لزوم مراقبت و محافظت از منابع محدود آبی کشور را یادآور میشود.
این در حالی است که در یک سال گذشته استانهای خوزستان، جنوب ایلام، شمال بوشهر، غرب کهگیلویه و بویراحمد، بخشهایی از اصفهان و خراسان شمالی، غرب و جنوب غرب خراسان رضوی، یزد، شمال و شرق کرمان، خراسان جنوبی و سیستان و بلوچستان با خشکسالی شدید و حتی در مواردی بسیار شدید مواجه بودند.