افزایش غیرطبیعی بیماران دیالیزی در کرمان؛ آلودگی صنایع – کمبود امکانات

به گفته احمد تارا، عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی نارسایی کلیوی ازنظر پزشکان دارای پنج مرحله است. در مرحله اول، دوم و سوم بیماری، 50 درصد عملکرد کلیه‌ها کاهش می‌یابد. در مرحله چهارم بیماری کلیه، علایم بیماری بروز می‌کند البته فرد در این مرحله با درمان‌های رایج به زندگی خود ادامه می‌دهد و در مرحله پنجم بیماری، درمان با دستگاه دیالیز و در موارد وخیم‌تر پیوند کلیه انجام می‌شود.

وی همچنین در مورد عوامل ایجادکننده بیماری کلیوی گفته بیماری‌های متابولیکی همچون دیابت و فشارخون ازجمله عواملی هستند که فرد را به بیماری و یا نارسایی کلیه مبتلا می‌کنند. علاوه براین عوامل ارولوژیکی نیز در نارسایی کلیه نقش دارد که ازجمله آن‌ها می‌توان از بیماری سنگ کلیه، سنگ مجاری ادراری و پروستات اشاره کرد.

چندی پیش جمشید کرمانچی، مشاور در امور درمان بیماری ها وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در خصوص رشد 16 درصدی بیماران دیالیزی در استان کرمان ابراز نگرانی کرد و گفت : میانگین آمار این بیماری در کشور پنج درصد است.

برای بررسی آنچه از سوی کرمانچی مطرح شده بود با رییس دانشگاه علوم پزشکی کرمان تماس گرفتیم.

حمیدرضا رشیدی نژاد گفت که این نتایج حاصل از یک تحقیق است، بنابراین نمی‌توان نتایج این گزارش را 100 درصد رد و یا 100 درصد تایید کرد.

او افزود: بر اساس این مطالعه در استان کرمان رشد 16 درصدی در بیماران نیازمند به دیالیز داشته‌ایم درحالی‌که میانگین این آمار در کشور هفت درصد بوده،نه 5 درصد است.

رییس دانشگاه علوم پزشکی کرمان می‌گوید از دلایل اصلی رشد نارسایی کلیه دیابت و فشارخون بالا است.

رشیدی نژاد در ادامه وجود ارتباط میان آلودگی حاصل از صنایع استان و افزایش بیماری‌های کلیوی را رد کرد و گفت که تاکنون در این خصوص در استان پژوهشی انجام‌نشده است.

در حالی رییس دانشگاه علوم پزشکی کرمان وجود ارتباط میان آلودگی حاصل از صنایع و افزایش بیماری‌های کلیوی را رد می‌کند که شنیده می‌شود در استان کرمان بر اساس تحقیقاتی که صورت گرفته ثابت شده است که آلودگی حاصل از کارخانه قطران زرند موجب افزایش سرطان پروستات و مشکلاتی در سیستم ادراری تناسلی در این منطقه و مناطقی که در نزدیکی معادن زغال‌سنگ قرار دارند شده است.

با توجه به نتایج این تحقیقات نمی توان نقش بیماری پروستات را در نارسایی کلیه و نتیجتاً دیالیز نادیده گرفت.

در پی صحت‌وسقم موضوع مطرح‌شده در خصوص افزایش سرطان پروستات به دلیل وجود صنایع زغال‌سنگ در استان با مدیر گروه بهداشت محیط دانشگاه علوم پزشکی کرمان تماس گرفتیم.

محمدرضا گلزاری در این مورد به «کرمان نو» گفت که هنوز قطعی نمی‌توان این موضوع را تایید کرد اما شواهد و قرائن نشان می‌دهد افرادی که با زغال سروکار دارند مثل محیط‌هایی مثل معادن زغال‌سنگ و قطران، بیشتر به سرطان پروستات دچار می‌شوند.

وی ادامه داد: درنتیجه پزشکان طب کار را مجبور کرده‌ایم در معایناتی که انجام می‌دهند بیماری سرطان پروستات را مدنظر قرار دهند تا اگر مشکلی وجود داشت به سطح بالاتر بفرستند و غربالگری انجام شود تا علت موضوع مشخص شود و از بروز این بیماری جلوگیری شود.

مدیر گروه بهداشت محیط دانشگاه علوم پزشکی کرمان یادآور شد که استان کرمان ازنظر ابتلا به سرطان پروستات در رتبه اول قرار دارد.

معاون پیشین درمان دانشگاه علوم پزشکی کرمان نیز به «کرمان نو» گفت که عامل اصلی ایجاد بیماری دیالیز دو بیماری دیابت و فشارخون است که بیمار را به نارسایی کلیه می‌رسانند و بعدازآن هم به دیالیز.نوذرنخعی آمار عنوان‌شده از سوی کرمانچی را موثق دانست و گفت که شاید یکی از دلایل اصلی افزایش بیماران دیالیزی در استان این باشد که مردم کرمان به سمت پیوند کلیه نمی‌روند و یا دسترسی به خدمات درمانی برای بیماران کلیوی کم بوده است، به دلیل اینکه تا سال‌های قبل تنها یک فوق تخصص کلیه در کرمان وجود داشت، اما اکنون حدودا 6 پزشک فوق تخصص کلیه در کرمان وجود دارد.

او در خصوص اینکه آیا آلودگی حاصل از صنایع استان در افزایش آمار بیماران نیازمند به دیالیز تأثیرگذار بوده یا خیر؟ گفت که تنها موردی که مطالعه داشته‌ایم آلودگی حاصل از خاتون‌آباد بود که هیچ‌کدام مربوط به کارکرد کلیه نبوده است.

نخعی در خصوص تحقیقات انجام‌شده در مورد قطران زرند و تاثیر بیماری پروستات بر دیالیز گفت: اینکه سرطان پروستات موجب نارسایی کلیه شود جزو موارد نادر است.
از طرفی وی گفت که میزان ابتلا به پرفشاری خون و دیابت که از عوامل تأثیرگذار در نارسایی کلیه هستند در استان کرمان در حد متوسط کشوری است بنابراین ممکن است دلیل افزایش بیماران دیالیزی استان کمبود خدمات درمانی باشد.

بنابراین با کنار هم گذاشتن نتایجی ازجمله اینکه میزان پرفشاری خون و دیابت در استان، بیشتر از میانگین کشوری نیست، اما آمار بیماران دیالیزی رو به افزایش است می‌توان نتیجه گرفت که دلیل این افزایش یا می‌تواند آلودگی صنایعی مثل کارخانه قطران زرند که موجب افزایش سرطان پروستات و نقش این بیماری در نارسایی کلیه است باشد و یا کمبود خدمات درمانی در استان کرمان.