۲۴ مهر، سال‌روز به آتش کشیده شدن مسجد جامع کرمان
به مناسبت چهل‌ویکمین سال‌روز به آتش کشیده شدن مسجد جامع کرمان، آن‌چه در این روز اتفاق افتاد را از نظر می‌گذرانیم.
۱۷ شهریور ماه سال ۵۷ رژیم شاه توسط ارتشبد غلامعلی اویسی فرماندار نظامی تهران اعلام حکومت نظامی کرد. غافلگیری مردم در تجمع در میدان ژاله تهران و حضور بی‌رحمانه تانک‌ها و زره‌پوش‌های نظامی و مأموران مسلسل جمعه سیاه را در تقویم تاریخ به ثبت رساند.
با فرارسیدن چهلمین روز درگذشت شهدای میدان ژاله یعنی ۲۴ مهر ماه، جوانان انقلابی کرمان همگام با سایر مردم کشور تدارک مراسم گرامیداشت چهلم شهدا را برنامه‌ریزی کردند، این روز مصادف با سالگرد شهادت آیت‌الله سیدمصطفی خمینی شد.
مکان برنامه‌ها به پیشنهاد علما و روحانیان در مسجد جامع کرمان تعیین شد. از صبح همان روز حوالی ساعت ۹ صبح بازاریان مغازه‌های خود را تعطیل کردند و زن و مرد برای حضور در مسجد جامع و شنیدن سخنرانی‌ها به سمت میدان مشتاق حرکت کردند، موتورها و دوچرخه‌های زیادی در بیرون از مسجد پارک شده بود.
مردم به حضور ماموران و مزدوران شاه محل نگذاشتند، حضور افراد مشکوک با سر و ظاهر غیرعادی میان جمعیت دیده می‌شد در ساعت ۱۰ مسجد جامع جای سوزن انداختن نداشت، جمعیت زیادی از مردم کرمان در تداوم مبارزات انقلابی خود حضور در این روز را بر خود واجب کرده بودند.
حوالی ساعت ۱۱ حجت‌الاسلام صمدانی سخنرانی می‌کرد از بیرون محوطه مسجد صدای «جاوید شاه» به گوش می‌رسید، نگاه‌های متعجب مردم به همدیگر و کنجکاوی از علت این شعارها با صدای بلند آغاز می‌شود.
ناگهان حدود ۳۰۰ نفر از افراد چماق‌به‌دست که به کولی‌ها معروف شدند با شکستن شیشه‌ها و درب مسجد فضای معنوی سخنرانی را در هم کوبیدند و بی‌رحمانه به ضرب و شتم مردم بی‌گناه مشغول شدند، مردم به داخل شبستان مسجد پناه بردند.
اما ماموران رژیم شاه با پرتاب گاز اشک‌آور به درون شبستان شرایط متشنج و خفه‌آلودی را برای انبوه جمعیت مردم و روحانیان فراهم کردند از بالای پشت‌بام با پرتاب سنگ و گازهای خفه‌کننده امان مردم به ویژه زن و بچه‌ها را بریده بودند، آیت‌الله صالحی و آیت‌الله نجفی به دلیل استشمام این گازها بیهوش شدند.
حتی ماموران شاه براساس طرح و نقشه قبلی به حمایت از افراد چماق به دست تیراندازی را آغاز کردند، موتورها و دوچرخه‌ها آتش زده شد با فریاد جاوید شاه به داخل حریم خانه خدا هجوم بردند و قرآن‌ها و مسجد را به آتش کشیدند.
مردم داخل شبستان از درب پشتی مسجد به سختی خود را نجات دادند، اما مورد ضرب و شتم وحشیانه مزدوران شاه به وسیله چماق، میله‌های آهنی، چوب‌هایی که با میخ تزئین شده بود، قرار گرفتند.
دقایقی از وقوع این اتفاقات نگذشته بود، فضای دودآلود و آتش گرفته مسجد جامع کرمان با فریادهای الله‌اکبر افراد انقلابی که حال بیرمق و مجروح شده بودند، طنین‌انداز شد.
محمد باقدرت‌جوپاری و علیرضا یزدان‌شناس دو جوان انقلابی کرمان در واقعه آتش‌سوزی مسجد جامع به شهادت می‌رسند.
مردمی که قصد کمک به مجروحان را دارند، نیز مورد حمله و تیراندازی قرار می‌گیرند، کولی‌ها به سمت فروشگاه بزرگ و مغازه‌های افراد متدین می‌روند و آتش زدن مغازه‌هایی که عکس امام راحل بر در و دیوار دارند را در اولویت قرار می‌دهند.
درگیری‌های پراکنده مردم و چماق به دستان تا ساعت سه بعدازظهر در اطراف مسجد جامع ادامه دارد تا اینکه ماموران در نیمه شب به رقص و پایکوبی به نشانه پیروزی می‌پردازند.
آرشام، رئیس ساواک کرمان در گزارش مفصلی که از حادثه ۲۴ مهر در کرمان ارائه داده بود، حمله مهاجمان را ناشی از عکس‌العمل طبیعی و احساسی مردم کرمان اعلام کرده بود و تاکید داشت که آنها کولی نبودند و البته به این نکته هم اشاره کرده بود که مسجد جامع کرمان به پایگاه مبارزه علیه رژیم شاه تبدیل شده بود.
امام خمینی (ره) ساعت ۱۰ همان شب طی مکالمه‌ای تلفنی از فرانسه با آیت‌الله صالحی در پیامی این واقعه را نتیجه حرکت و حمله‌های جنون‌آمیز رژیم شاهنشاهی و توطئه‌ای در کوبیدن تظاهرات و مبارزات مردم عنوان می‌کنند.
ایشان فرمودند: اوضاع جاری در ایران موجب نگرانی شدید اینجانب است، کشتار دسته جمعی مردم کرمان و آتش زدن مسجد و مقدسات مسلمان و ضرب و شتم مرد و زن بیدفاع در آن، نمونه‌ای از این جنون است.
امام خمینی (ره) در این پیام اینگونه جنایات را از کسانی که از ادامه حکومت ظالمانه خود مأیوس هستند و نفس‌های آخر خود را میکشند، دانستند و اظهار داشتند: ملت عزیز ما با قیام دلاورانه خود و نثار خون فرزندان خود نام ارجمند خود را در تاریخ وصف اول مجاهدان اسلام ثبت کرد.
رهبر کبیر انقلاب اسلامی بیان داشتند: امروز عقب‌نشینی ننگ‌آور و انتحار است، عزیزان من از فدایی دادن و نثار جان و مال در راه خدا و اسلام و ملت مسلمان نهراسید که این شیوه پیامبر عظیم‌الشأن (ص) و اوصیا و اولیای آنها بوده است.
ایشان ادامه دادند: خون ما رنگین‌تر از خون شهدای کربلا نیست که با مخالفت با سلطان جائر که متمسک به اسلام بود و خود را خلیفه اسلام معرفی می‌کرد، ریخته شد شما که برای اسلام به پا خاستید و جان و مال نثار می‌کنید در صف شهدای کربلا هستید چراکه پیرو مکتب آنان هستید.
امام خمینی (ره) تاکید داشتند: از اظهارات پوچ دولت‌های آمریکا، انگلیس و شوروی مبنی بر پشتیبانی از شاه برای حفظ منافع نهراسید که نمی‌هراسید؛ به شهادت تاریخ هیچ قدرتی نمی‌تواند آتش قلب ملت مظلومی را که برای رسیدن به آزادی و استقلال قیام کرده است، فرو نشاند.
رهبر کبیر انقلاب اسلامی عنوان کردند: «ملت ما تحمل شاه و جنایت‌های او و دارو دسته‌اش را نمی‌کند و پشتیبانان شاه از ضرری عظیم برخوردار می‌شوند، ما طالب حق خود هستیم و به حقیم و دست خدا با ما است و بالاتر از دست ابرقدرت‌های شرق و غرب است یدالله فوق ایدیهم …».
ایشان در پایان فرمودند: «قیام شما برای خدا و رهایی ملت اسلامی است و تحمل رنج در راه آن از بزرگترین عبادت است و به فضل الهی برای شما ثواب مجاهدین صدر اسلام را دارد، طولانی بودن راه خدا شما را استوارتر گرداند، چنانچه رنج‌های بیست و چند ساله پیامبر اکرم (ص) را استوار و استوارتر می‌کرد، از خداوند متعال نصرت اسلام و رهایی مسلمین را خواستارم.»
امام خمینی (ره) بارها نیز در سخنرانی‌های خود به این فاجعه اشاره داشتند و در چهارم آبان همان سال در جمع ایرانیان مقیم خارج ضمن محکوم کردن این اقدام وحشیانه رژیم پهلوی عنوان کردند «در کرمان آن فضاحت را در آوردند در مسجد ریختند مردم را یک دسته‌ای خفه‌شان کردند و به واسطه گازها یک دسته‌ای را کشتند.
بچه، زن و مرد و بزرگ را، مسجد را، همه چیزش را آتش زدند، معبد مسلمان‌ها را، بعد هم ریختند توی بازار و بازار را به آتش زدند و غارت کردند حالا تازه می‌گویند که بناست بفرستیم، تحقیق کنند که کی چنین کاری را کرده است، کی بفرستد که تحقیق کند؟… آن ظالمی که این کار را کردند و اعلی‌حضرت می‌خواهند او را مجازات کنند؟! … باید به داد ملت رسید، باید هر کس در هر جا هست، کمک کند به این ملت والّا این مرد (شاه) اساس همه چیز را خواهد برد، حالا بعد از اینکه در کرمان آن فضاحت‌ها را کردند و به اسم نمی‌دانم کولی و کذا…کولی‌تر از خودشان هیچ کس نیست…»
منبع: خبرگزاری فارس