چند روزی است که خبر استعفای امام جمعه کرمان مردم را به بهت برده، در رابطه با دلایل استعفا صحبتهای زیادی شده برخی دلیل را سیاسی و تحت فشار قرار گرفتن آیتالله و برخی کسالت او عنوان می کنند. در این نوشته نگاهی به زندگی و مواضع آیتالله جعفری شده است.
آیت الله سید یحیی جعفری فرزند مرحوم سید علی در مهرماه سال ۱۳۱۰ شمسی در روستای گور کوهبنان متولد گردید. او در سال ۱۳۳۱ ازدواج نموده و دارای ۲ دختر و ۴ پسر است.
آیت الله جعفری دانش آموخته حوزه علمیه محمودیه کرمان و حوزه علمیه قم است. وی از محضر علمایی چون مرحوم آیت الله مشکینی، آیت الله مجاهدی و آیت الله العظمی مکارم شیرازی کسب فیض نمود و در درس تفسیر علامه دوران مرحوم آیت ا… سید محمد طباطبایی نیز شرکت نمود. ایشان در سال ۱۳۳۹ مدرک دیپلم مدرسی خود را از تهران اخذ و به شهر کرمان مراجعت نمود. در حوزه علمیه کرمان و دبیرستان های شهر کرمان مشغول به تدریس علوم دینی شد. همچنین در سطح مساجد کرمان نیز به تبلیغ معارف اسلامی پرداخت. در این دوره با عنایت ویژه آیت ا… صالحی کرمانی و در غیاب ایشان در مسجد جامع کرمان به اقامه نماز و وعظ می پرداخت.
سابقه مبارزاتی
آیت الله جعفری از ابتدای نهضت امام خمینی (ره) در سال ۴۲ که طلبه جوانی بیش نبود در مبارزات سازمان یافته روحانیت کرمان شرکت نمود. پس از واقعه ۱۵ خرداد جزء معدود کسانی بود که به صورت مخفیانه با برگزاری جلسات سری با حجت الاسلام والمسلمین حجتی کرمانی و آیت الله محمد علی موحدی کرمانی و نیز پخش اعلامیه و نوار سخنرانی های امام خمینی (ره) مبارزات خود را ادامه داد. او ضمن ارتباط مؤثر با دانشجویان، دانش آموزان و نیروهای متدین مسجدی مبارزات مردم کرمان و سایر شهرهای استان را سازماندهی کرد، آیت الله در همه راهپیماییها در صف مقدم حضور داشت و قطعنامههای پایانی را با شور و حرارت قرائت می کرد. سخنرانی ها و مواضع صریح، وی را به عنوان پایگاه مبارزاتی مردم علیه رژیم ستم شاهی بدل کرد، بارها از سوی ساواک مورد هجمه و تهدید قرار گرفت. او از مبارزان تاثیرگذار قبل از انقلاب و از همرزمان مرحوم هاشمی رفسنجانی، شهید باهنر، سید محمود دعایی، محمد جواد حجتی کرمانی و حسن روحانی است.
با پیروزی انقلاب اسلامی و پس از دوره یکساله امامت جمعه حجت الاسلام و المسلمین حجتی کرمانی، در سال ۱۳۵۹ با حکم امام خمینی (ره) به عنوان نماینده ولی فقیه و امام جمعه کرمان منصوب شد. بعد از رحلت امام خمینی(ره) و با تمدید این حکم از سوی رهبر انقلاب تا امروز به عنوان نماینده ولی فقیه در استان و امام جمعه کرمان مشغول فعالیت بوده است.
آیتالله اعتدالگرا
سید یحیی جعفری به راستی نماد اعتدال است، او برخلاف بعضی از ائمه جمعه که همیشه بر طبل تفرقه کوبیده اند، موضع اعتدالی داشته، در هر زمان بی توجه به اینکه دولت اصلاحطلب سرکار است یا اصولگرا اگر اقداماتی برخلاف مصالح کشور و انقلاب انجام میشد، انتقاد میکرد. زمانی هم که بیانصافانه به دولت حمله شد، از دولت حمایت کرد و از منتقدان بی انصاف انتقاد. کمی پیش که انتقادات به برجام و دولت از دایره انصاف خارج شد، آیتالله جعفری از دولت حمایت و برجام را توافقی بزرگ خواند.
آیتالله جعفری در خطبه های نماز جمعه در مرداد ۹۵ گفت که اگر امام جمعهای بخواهد بر سر آمدن یا رفتن بخشدار، فرماندار و استاندار دعوا کند و درگیر شود، این را کار غلط می دانم. امام جمعه نباید در انتصاب فرماندار یا بخشدار دخالت کند. اگر سلایق همه ائمه جمعه مانند من بود مشکلی به وجود نمی آمد، بنده سلیقهام این است تکرار هم می کنم به همه استانداران کرمان هم گفتهام در کار دولت دخالت نمی کنم، گاهی راهنمایی و تذکر می دهم، اما دولت در دولت امکانپذیر نیست. جعفری هرگاه لازم دانسته از مشکلات مردم گفته و هرگاه نیاز به تذکر بوده، به مسئولان تذکر داده. در رفتار او همیشه مشی اعتدال، بزرگی و پدرگونه ثابت بوده است.
در سالهای اخیر که در بعضی از استانها برگزاری کنسرت به چالش بزرگی تبدیل شد، در کرمان تقریبا هر دو هفته یک بار کنسرت برگزار می شود، چرا که امام جمعه کرمان به نشاط عمومی جامعه اهمیت می دهد و با برگزاری کنسرت ها مخالفت نمی کند.
الگویی برای سایر ائمه جمعه
کمی پیش وزیر اطلاعات در حاشیه مراسم رونمایی از مجموعه کتابهای ۲۰ جلدی وزارت اطلاعات با عنوان انقلاب اسلامی در کرمان به روایت اسناد ساواک، در رابطه با شخصیت آیتالله جعفری گفت که ایشان از نظر رفتاری و تأثیرگذاری در خطبههای نماز جمعه، از مصادیق بارز رعایت «حق الناس» بوده. سخنرانیهای ایشان هیچوقت بر دو قطبی بودن ندمیده است.
سیدمحمود علوی افزود که خطبههای نماز جمعة آیتالله جعفری باید الگویی برای سایر ائمة جمعه باشد. ایشان همیشه در خلال خطبههای نماز جمعه بذر محبت را در جامعه میکاشتند و هیچوقت تخم کینه را در بین مردم نپراکندند. همیشه اعضای خانواده را به برابری، وحدت و حرمت یکدیگر دعوت میکردند. در خطبههای نماز ایشان، حرمت هیچ فردی شکسته نشد.
آقای علوی ادامه داد که بها دادن به چنین شخصیت ارزشمندی، یک ارزش است، حضرت آیتالله جعفری به جایگاه نماز جمعه شخصیت داد نه اینکه جایگاه امامت جمعه به ایشان شخصیت داده باشد. ایشان عزیز و محترم و گرامی و نور چشم مردم هستند؛ چه امام جمعه باشند و چه نباشند. از این عناوین ظاهری برخوردار باشند یا نباشند. ارزش ایشان ارزشی ذاتی است. ارزش ذاتی با «ما به العَرَض» کم و زیاد نمیشود.