ردپای بی شناسنامه‌ها در بالارفتن آمار بی‌سوادی رفسنجان
براساس سرشماری سال 95 بیشترین درصد بی سوادی بین کودکان 9-6 در استان کرمان متعلق به شهرستان رفسنجان است. در این سرشماری تعداد کل کودکان در این سن 20432نفر است که از این تعداد2288نفر بی سوادند یعنی حدود 11.19درصد از کودکان رفسنجانی مدرسه نمی روند.
رئیس آموزش و پرورش رفسنجان پیش از این گفته بود تعداد زیادی کودک داریم که اتباع خارجی هستند، حدود 6100 کودک تبعه افغان در مدارس رفسنجان ثبت نام شده اند و از اول مهر به مدرسه می روند آموزش و پرورش سعی کرده که مشکل این کودکان را حل کند تا همه آنها بتوانند از آموزش بهره مند شوند.
سیدکاظم حسینی پور گفت « یکی از دلایل اینکه بیشترین نرخ بی سوادی در استان کرمان مربوط به شهرستان رفسنجان است وجود تعداد زیادی از کودکانی ست که به هر دلیلی هویت ندارند. یکی از دلایل بی هویتی این کودکان داشتن پدران غیر ایرانی است.»
حسینی پور افزود که تفاهم نامه ای بین وزارت کشور با وزارت آموزش و پرورش تفاهم نامه ای امضا شده که یک کد برای تحصیل این کودکان اختصاص دهند. در فرم ثبت نام یک کادر به اسم سایر در نظر گرفته شده تا مشکل مدرسه رفتن این کودکان حل شود در 20 روز گذشته تلاش زیادی برای ثبت نام این کودکان شده است و تلاشها ادامه دارد تا بتوانیم تعداد بیشتری از این کودکان را ثبت نام کنیم. امسال در رفسنجان اکثر کودکان پایه اول دبستان ثبت نام شدند و از نظر تعداد کودکان بازمانده از تحصیل شرایط خیلی بهتری خواهیم داشت. در هر صورت باید هر چه سریع تر برای حل این مشکل یک اقدام ریشه ای انجام شود تا بتوان آسیب این موضوع را کمتر کرد.
به نقل از سلامت نیوز گرچه در برخی کشورهای دنیا، فرزند تابعیت را از خون مادر به ارث می‌برد و مادر تابعیت هر کشوری را داشته باشد، فرزند نیز متعلق به همان جا خواهد بود اما طبق قانون اساسی فرزندان زنان ایرانی که با مردان غیر ایرانی ازدواج کنند، هویت ایرانی ندارند. براساس این قانون فرزندان حاصل از ازدواج دختران ایرانی و مردان خارجی شناسنامه و تابعیت خود را باید از کشور پدر دریافت کند و هیچ قانون حمایتی از این نوع کودکان در کشور ما وجود ندارد. یکی از فعالان حقوق کودکان گفته بر اساس آمارهای غیر رسمی در حال حاضر بیش از 60 هزار کودک بی هویت و بی شناسنامه در کشور وجود دارد که حاصل ازدواج دختران ایرانی با پدران خارجی هستند. این کودکان که در تابعیت خود دچار مشکل هستند از تمامی امکانات شهروندی محرومند به همین دلیل ممکن است از همان دوران کودکی وارد مشاغل کاذب شوند و مورد انواع سواستفاده، بهره کشی و نیروی کار ارزان شوند. نخستین مشکل آنها عدم دسترسی به آموزش خواهد بود که ممکن است آنها را به سوی ناهنجاری های اجتماعی سوق دهد. به نوشته روزنامه پیام ما دولت و مجلس در تلاش برای حل این مشکل هستند، معاون وزیر رفاه 11شهریور در خصوص اعطای هویت به فرزندان زنانی که همسر غیر ایرانی دارند اعلام کرده:
«کــودکان دارای مــادر ایرانــی و پــدر افغـان کـه تاکنـون از داشـتن شناسـنامه محــروم بودنــد، شناســنامه دار مــی شــوند. احمــد میــدری ایــن خبــر را داد. بــه گفتــه او مســاله صــدور کارت هویــت، شناســنامه و همچنیــن کارت سـلامت بــرای کــودکان زنــان ایرانــی دارای همســر افغــان در کمســیون لوایــح دولــت بــه تصویــب رســیده اســت. او ابــراز امیــدواری کــرده ایــن لایحه بــه زودی در هیــات وزیــران نیــز مصــوب شــود. میــدری همچنیــن خبــر داده کــه سرشــماری زنــان ایرانــی دارای همســر افغــان از اســتان قــم آغــاز شــده و در کل کشــور انجــام خواهــد شـد بـه گفتـه معـاون رفـاه وزیرتعـاون کار و رفــاه اجتماعــی، ایــن زنــان میتواننــد کــد ملــی خــود را بــه ســامانه 2000195 پیامــک کننــد».