وضعیت “آسیب های اجتماعی”در شهرستان نگران کننده نیست

زهره امینی زاده-  شاید ما  بافتی ها در سطح استان افرادی متدین، سخت کوش، با پشتکار و دوستدار علم و دانش شناخته شویم. لطیفه های پیرامون ما هم از همین ویژگی ها(فرصت شناسی و..)  نشات گرفته است. اغلب با رضایت از خویشتن، سعی در حفظ و تقویت داشته ها داریم. اما گاهی این ذهنیت مثبت با  وقوع برخی ناهنجاری ها به چالش کشیده می شود. مثلا وقوع چند مورد خودکشی بهت و نامیدی را در بین ما رقم زد. همه ما با تاسف بسیار بارها پرسیدیم چرا؟  این مساله اجتماعی از اعتقاد و روحیه ما بدور است. در این مطلب ضمن گفتگو با مسئولین به این دغدغه پرداختیم.

وضعیت بحرانی نیست

فرماندار بافت می گوید: این شهرستان نیز مثل سایر نقاط استان و کشور  درگیر آسیب های اجتماعی است. برای کاهش آسیب ها نیازمند همکاری خانواده ها،  فرمانداری، امام جمعه ،نهادهای فرهنگی و… هستیم.

وی افزود: در مورد آسیب خودکشی حتی یک مورد هم زیاد و باید پیشگیری شود، اما با توجه به ارزیابی های استانی، وضعیت شهر بافت بحرانی نیست و حتی در رتبه بالای استانی هم نیستیم. اما نکته حائز اهمیت اینکه اخیرا (سالهای 96و97) همان تعداد معدود خودکشی در شهرستان، مربوط به ماههای ابتدایی سال بوده است. ( یعنی وقوع  این آسیب اغلب منحصر به این بازه زمانی است و خوشبختانه در سایر ایام شاهد وقوع مورد دیگری نیستیم). حالا چرایی این مسئله باید مورد بررسی علمی قرار بگیرد.

به گفته حمزه جواران، مطالب موجود در فضای مجازی با توجه به عدم منبع موثق قابل استناد نیست.در مورد مرگی مشکوک، باید پزشک قانونی بررسی نماید. بهرحال شاید علت فوت خودکشی، دیگر کشی و …. باشد.

فرماندار افزود: در مورد خودکشی بنا به پژوهشهای علمی، خانواده نقش مهمی دارد، مثلا پس ازیک مشاجره خانوادگی، ابتدا تهدید به خودکشی وبعد متاسفانه تهدید عملی شده است.

به اعتقاد بالاترین مقام سیاسی شهرستان، نقش معاندین در فضای مجازی برای ترویج ناهنجاری های اجتماعی نیز قابل چشم پوشی نیست. در همین راستا، گاهی “خودکشی” اقدامی افتخارآمیز و مایه مباهات تلقی شد.

این مقام محلی خاطر نشان کرد متولیان فرهنگی باید با اتکا به اعتقادات دینی  نسبت به عواقب خودکشی هشدار داده و نقش بازدارنده داشته باشند.

وی گفت: فرمانداری در راستای تاکید”مقام معظم رهبری” بر کاهش آسیب های اجتماعی، با ایجاد کار گروه های مختلف ( کارگروه طلاق، کارگروه اعتیاد، کارگروه فقر، کارگروه خودکشی، کارگروه بیکاری و..) همواره به این موارد توجه خاص دارد. لذا  برای کاهش آسیب ها ازهمکاری متخصصین استفاده  می کند. اخیرا جلساتی با حضور پرفسور نخعی، دکتر بهرام نژاد، دکتر طهماسبی و.. برگزار شد. از جمله سخنرانی پرفسور نخعی مورد استقبال گسترده قرار گرفت، بطوری که حدود 800 تا 1000 نفر در این جلسه شرکت کردند .

وی افزود: به استناد آمار و بررسی های علمی، “بافت “در بحث آسیب ها وضعیت نگران کننده ای نداشته و در رده شهرستان های پاک و امن هستیم.

اهمیت نشاط اجتماعی

به گفته “حمزه جواران “در راستای نشاط اجتماعی جشنواره های متعددی  از جمله جشنواره قرآن و عترت، جشنواره موسیقی نواحی، جشنواره گردو، ،  جشنواره عکس و پوستر برگزار شد .همچنین اخیرا استقبال 15 هزار نفری مردم از جشن شهرداری را داشتیم.

وی راجع به نقش تنگناهای اقتصادی در وقوع خودکشی  گفت: بنا بر اطلاعاتی که از کارشناسان گرفتم، تاکنون در سطح شهرستان خودکشی به دلیل مسائل اقتصادی گزارش نشده است. دولت به طرق مختلف از جمله پرداخت تسهیلات اشتغال سعی بر حمایت همه جانبه از اقشار ضعیف جامعه دارد . در سال های 96 و 97مبلغ 40 میلیارد تومان وام با بهره پایین پرداخت شده و در  اشتغالزایی حائز رتبه برتر استانی هستیم.

میزان خودکشی در بافت زیر نرخ کشوری

بحث “خودکشی” در شهرستان را با “علی بهرام نژاد” روانشناس و مدیر گروه سلامت روانی اجتماعی واعتیاد”دانشگاه علوم پزشکی ”

مطرح کردم.

وی ضمن تایید وقوع سه مورد “خودکشی” می گوید: آسیب “خودکشی” در “شهرستان بافت” وضعیت کاملا طبیعی داشته و زیر نرخ کشوری است.

“بهرام نژاد” افزود: به دلیل غیر قابل قبول بودن حتی یک مورد خودکشی،  آموزش مهارت های زندگی، مهارت فرزند پروری، مهارت کنترل استرس،  خشم، اندوه و… جهت پیشگیری از آسیب ها در کل استان اجرایی شده است.

بگفته این روان شناس علت خودکشی ،اغلب افسردگی است. البته نه به دلیل خود افسردگی،(شیوع افسردگی هم بالاتر از نرخ جهانی نیست) بلکه عدم درمان افسردگی مشکل ساز می شود.

“بهرام نژاد” افزود: در سه مورد خودکشی “شهرستان  بافت “مصرف مواد و مشروبات الکلی تاثیر گذار بوده، اغلب ناتوانی افراد در کنترل استرس، اندوه و مشکلات خانوادگی عواقب جبران ناپذیری دارد.

بگفته وی در سال 97، افسردگی، فقر، مشکلات خانوادگی و بین فردی عوامل موثر بر وقوع خودکشی در استان بوده است. یک نکته مهم در مورد شهرستان بافت، وقوع چند مورد خودکشی فقط در یکی دو ماه نخست سال بوده که باعث توجه مسولین استانی وشهرستان گردید .

تک عاملی نبودن خودکشی     

به باور این استاد دانشگاه، خودکشی تک عاملی نبوده، مثلا عامل اقتصادی به تنهایی دلیل خودکشی نیست.( از جمله در این سه مورد مشکلات اقتصادی نقش نداشته) هر چند بهرحال بطور غیر مستقیم تنگناهای اقتصادی هم بی تاثیر نیست. مثلا عواملی مثل افسردگی، فقر، ضعف مهارتهای زندگی گاهی تاثیر منفی یکدیگر را تشدید می کنند. از طرفی در شادترین کشورها (مثل دانمارک) نیز شاهد وقوع موارد قابل توجهی خودکشی هستیم.

برنامه جامع پیشگیری از خودکشی در سطح استان

وی افزود: رتبه کشوری کرمان در خودکشی 23 است. اما از نظر مدیریت استان، همین رتبه نیز حائز اهمیت بوده و برنامه جامع پیشگیری از خودکشی برای تمام شهرستان ها در حال اجراست.

به اعتقاد این مشاور خانواده، هیچ بیماری به خودی خود خوب نمی شود. جامعه در بحث مهارت فرزندپروری، کنترل خشم وتنظیم هیجان آموزش ندیده است. مثلا در فیلمها فرد عصبانی  قرص خورده و آرام می شود، در هیچ جای دنیا قرص خوردن راهکار رفع عصبانیت معرفی نمی شود. وی خاطر نشان کرد که هر چند کرمان با حجم بالایی از خودکشی مواجه نیست، اما برنامه جامع استانی پیشگیری از خودکشی نوشته شده و در حال اجراست. همچنین در راستای کاهش آسیب ها، برنامه توانمند سازی مشاوران مدارس اجرایی شده است. به بچه های مستعد افسردگی، کمرو و خجالتی باید مهارت های زندگی آموزش داده شود.

بهر حال از آنجاکه مهمترین عامل در انعکاس و پیگیری اخبار برای “کرمان نو”   دغدغه شهروندان است، علی رغم وجود حساسیت پیرامون  مسئله” خودکشی ” با همکاری روابط عمومی استانداری، فرمانداری بافت و دانشگاه علوم پزشکی  نگرانی شهروندان و پاسخ  مسئولین بیان شد .

البته حساسیت افکار عمومی پیرامون آسیب های اجتماعی قابل درک و قابل تقدیر است. زیرا  فرزندان این مرزوبوم در معرض انواع آسیب ها قرار دارند. هرگونه سرمایه گذاری جهت پیشگیری و کاهش آسیب ها تضمین کننده سعادت و سلامت امروز و فردای جامعه است.