ایران در حالی پس از چین بیشترین قربانی را بر اثر ابتلا به کرونا داشته که شیوع این ویروس در کشورمان با دیگر کشورهای درگیر، تفاوتهای اساسی دارد.
یکم اسفند بود که برای اولین بار مشاهده موارد ابتلا به کرونا در ایران تایید شد. در همین روز وزارت بهدشت اعلام کرد دو نفر در قم به کرونا مبتلا شدند و هر دو نفر جان باختهاند.
تا دیروز تعداد مبتلایان به کرونا بر اساس آمار رسمی 61 نفر اعلام شده که 12 نفرشان جان باختهاند. همین آمار نشان دهنده دو تفاوت اساسی شیوع کروناویروس در ایران با دیگر کشورهای درگیر است.
ژاپن، ایتالیا، کره جنوبی و ایران پس از چین بیشترین درگیری با کرونا را داشتهاند.
اگر به همین آمار رسمی اعلام شده از سوی وزارت بهداشت اکتفا کنیم، میبینیم که سرعت شیوع کرونا در ایران بسیار بیشتر از دیگر کشورها- به جز چین- بوده است.
مثلا 10 بهمن امسال اعلام شد 11 مورد ابتلا به کرونا در ژاپن وجود دارد. پس از 25 روز (تا 5 اسفند) تعداد مبتلایان در ژاپن 154 نفر اعلام شده. یعنی به طور متوسط روزی 6 نفر در این کشور به کرونا مبتلا شدند.
در ایتالیا هم طی 21 روز گذشته، ابتلای 189 نفر به کرونا تایید شده. به طور میانگین این ویروس روزی 9 نفر را مبتلا کرده.
در ایران اما طی پنج روز، 61 مورد ابتلا به کرونا تایید شده. یعنی به طور متوسط روزی 12 نفر.
در کره جنوبی و چین که سرعت شیوع کرونا بیشتر بوده هم میزان تلفات نسبت به مبتلایان بسیار کمتر از ایران بوده.
درصد بالای مرگومیر در ایران
در همین حال دومین تفاوت اساسی که آمارهای رسمی اعلام شده در ایران با دیگر کشورها بوجود میآورد، تلفات بالا نسبت به تعداد مبتلایان است. در زیر نرخ مرگومیر (تعداد جانباختگان بر اثر ابتلا به کرونا نسبت به تعداد کل مبتلایان) در هر کشور را میبینید:
- چین: 3.4 درصد (2663 قربانی از میان 77659 مبتلا)
- کره جنوبی: 1 درصد (9 قربانی از میان 893 مبتلا)
- ژاپن: 1.8 درصد (3 قربانی از میان 159 مبتلا)
- ایتالیا: 3.7 درصد (7 قربانی از میان 189 مبتلا)
- ایران: 19.6 درصد (12 قربانی از میان 61 مبتلا)
این آمارها تا پنج اسفند است.
سازمان بهداشت جهانی هم اعلام کرده نرخ مرگومیر بر اثر کرونا در جهان حدود سه درصد است اما این عدد قطعی نیست. با این حال در ایران نرخ مرگومیر 6 برابر جهان است.
تفاوت آمار در ایران و دیگر کشورها، شک و تردید درباره آمارهای رسمی اعلام شده در کشورمان را افزایش داده. این موضوع با آماری که روز گذشته نماینده قم از فوت 50 نفر بر اثر ابتلا به کرونا ارائه داد، بغرنجتر هم شده. اگرچه وزارت بهداشت این آمار را تکذیب کرده اما به دلیل بیاعتمادی، در شبکههای اجتماعی بسیاری از کاربران همچنان معتقدند آمار اعلام شده از سوی نماینده قم به حقیقت نزدیکتر است.
اقدامات کنترلی
شیوع کرونا در کشورها با اقدامات کنترلی شدید همراه بوده. در چین، ووهان که بیشترین درگیری را داشته، قرنطینه شده. خبرهای منتشر شده حکایت از تعطیلی تمامی ادارات، مدارس و مراکز پر ازدحام داشته و تنها چند داروخانه و هایپرمارکت باز است. حتی بانکها هم تعطیل شدند. به عبارت دیگر شهر به طور کامل تعطیل شده.
در این کشور بیمارستانی ظرف 10 روز برای مقابله با کرونا ساخته شد. در همین حال پلیس اعلام کرده افرادی که بدون مجوز از قرنطینهها خارج شوند، مجازات و زندان در انتظارشان خواهد بود. حتی ورود و خروج از شهرکهای مسکونی هم محدود و اعلام شد مسافران چینی که در ووهان بودهاند، تا زمانی که مشخص نشود به کرونا مبتلا و یا ناقل ویروس نیستند، حق خروج از شهر را ندارند.
در فیلمهایی که ایرانیهای ساکن در ووهان منتشر کردهاند، میگویند حتی اگر کسی یک درجه هم تب بالاتر از عادی داشته باشد، در بیمارستان بستری میشود. همه افراد بارکدگذاری شدند. مثلا سبز یعنی کسی که کرونا ندارد و با افراد مبتلا هم ارتباط نداشته.
نقشههای ترافیکی آپدیت شده و در نقشه مشخص است در کدام مناطق موارد ابتلا به کرونا دیده شده. همه مردم میبایست با ماسک تردد کنند. اگر فردی بیمار باشد اما ماسک نزند، میتواند به فرد بدون بیمار با ماسک ویروس را منتقل کند اما اگر همه ماسک داشته باشند، احتمال انتقال ویروس 30 درصد کمتر خواهد بود.
قرنطینه در ایتالیا، اعلام وضعیت اضطراری در کره
ایتالیا در دو منطقه ونتو و لومباردی در شمال این کشور قرنطینه برقرار کرده است و به حدود پنجاه هزار نفر در این مناطق گفته شده که در خانههایشان بمانند.
مقامهای محلی در منطقه ونتو در شمال ایتالیا یکشنبه اعلام کردند با هدف مقابله با همه گیری کرونا، کارناوال ونیز را دو روز زودتر تعطیل کردهاند. دانشگاهها و مدارس میلان هم به طور موقت تعطیل شدهاند.
در کرهجنوبی بالاترین سطح هشدار اعلام شده و به گفته مون جه-این رییس جمهور، کشورش در لحظه سرنوشتساز وخیمی قرار گرفته و شروع ترم جدید تحصیلی در این کشور به تعویق افتاده است.
در ایران اگرچه مدارس، دانشگاهها و برنامههای هنری و ورزشی تعطیل شده اما وزیر بهداشت روز گذشته اعلام کرد این وزارتخانه اعتقادی به قرنطینه ندارد.
این موضوع باعث شده مثلا برخی از مردم با تعطیلی مدارس فرزنداندشان، تصمیم به مسافرت بگیرند. در همین حال میراث فرهنگی کرمان اعلام کرده آماده پذیرایی از گردشگران در نوروز 99 است. خبری هم از تعطیلی ادارات و مراکز پر ازدحام نیست.
برخی کشورها علاوه بر بستن مرزها با کشورهای درگیر با کرونا، حتی اجازه ورود کشتی یا هواپیماهایی را که با کشورهای درگیر ارتباط داشتند، نمیدهند. این در حالی است که دیروز اعلام شد هواپیمایی ماهان پس از شیوع کرونا در چین، دستکم 9 پرواز به این کشور داشته.
مدیریت بحران یا بحران مدیریت
مقایسه اقدامات کنترلی ضعیف در ایران با دیگر کشورهای درگیر این پرسش را پیش میآورد که آیا ایران توانایی مقابله با بحرانهای جهانی را دارد؟
سال 96 در فصلنامه مطالعات راهبردی سیاستگذاری عمومی مقالهای با عنوان مقایسه ساختار مدیریت بحران در ایران، ژاپن، هند و ترکیه از سوی دو استادیار دانشگاه باهنر کرمان منتشر شد. اگرچه این تحقیق درباره بحرانهایی است که بیشتر مربوط به حوادث غیرمترقبه است، اما برخی نکات آن را میتوان به بحرانهایی همچون فراگیری بیماری هم تعمیم داد.
پژوهشگران در این مقاله نوشتهاند که ایران کمترین تجربه برنامهریزی مدیریت بحران را دارد. یافتههای پژوهش بیانگر این است که به دلیل اهمیت مدیریت بحران و لزوم هماهنگی بین وزارتخانههای مختلف و اهمیت تأمین اعتبارات و لزوم اعلام وضعیت اضطراری و فوقالعاده در برخی شرایط، این مدیریت در ژاپن، هند و ترکیه زیر نظر عالیترین مقام اجرایی کشور است؛ در ایران اما سازمان مدیریت بحران زیرنظر وزارت کشور است.
کارت دعوت برای سفر به شمال
این گزارهای که در تحقیق یاد شده نوشته شده، در مورد ویروس کرونا هم به نحو دیگری صادق است. در حالی که در بسیاری از کشورها به صورت متمرکز برای مقابله با کرونا عمل میشود، در ایران وزارت بهداشت مسوول اصلی است، اما این وزارتخانه به تنهایی نمیتواند اوضاع را کنترل کند. مثلا در قضیه لغو پروازهای ایران به چین، با وجود درخواست وزارت بهداشت، تا چند روز پروازها ادامه داشت.
یا مثلا از دیگر اتفاقات عجیب در کشورمان، افتتاح آزادراه تهران- شمال است. در حالی که باید از سفر مردم جلوگیری شود، امروز این آزادراه به طور رسمی با حضور رییسجمهوری افتتاح و زیر بار ترافیک رفت. این کار به مانند این است که در شرایط بحرانی فعلی، برای تهرانیها کارت دعوت به شمال فرستاده شود.
بیشتر بخوانید:
امکانات بهداشتی و درمانی ایران برای مقابله با کرونا کافی است؟| کرمان جزو استانهای محروم
آنچه که در سطور بالا نوشته شد، نشان میدهد مردم کشورمان باید بیش از مردم دیگر کشورها برای مبتلا نشدن به کرونا مراقب باشند. اگرچه نباید از یاد برد به طور کلی احتمال مرگ بر اثر ابتلا به کرونا حدود سه درصد است و با رعایت نکات بهداشتی مثل شستوشوی مکرر دستها، میتوان از این ویروس فرار کرد.
[…] ادامه داد: شستن دست ها بسیار تاکید میشود زیرا کروناویروس بسیار مقاوم است و تا چند روز روی سطوح باقی […]