گفتگو با ابداع کننده کاروان حفظ یوزپلنگ ایرانی|آمار دقیقی از تعداد این حیوان وجود ندارد

«بهمن نجفی» محیط بان بازنشسته سازمان محیط زیست که حدود ۴۰ سال از عمر خود را صرف حفظ محیط زیست کرده همچنان با وجود بازنشستگی به این کار با علاقه ادامه می‌دهد. به دلیل علاقه بسیارش به یوزپلنگ ایرانی در شهرستان طبس نام او با نام یوزپلنگ ایرانی گره خورده است.

بهمن نجفی که  این روزها با کاروان حفظ یوزپلنگ ایرانی در شهر شهر ایران در حال گردش است در ادامه با او به گفتگو نشستیم.

در مورد کاروان حفظ یوزپلنگ ایرانی توضیح دهید؟

با توجه به این که وضعیت این حیوان از جنبه تعداد  در ایران نگران کننده است برای اگاهی بخشی به مردم در زمینه حفظ این حیوان به استان‌ها سفر می‌کنیم و در مسیرهای بین راهی و مناطق پر جمعیت درباره این حیوان به مردم آموزش می‌دهیم.

چی شد که به فکر چنین کاری افتادید؟

طی یک تفاهم نامه وظیفه سرشماری تعداد یوزپلنگ‌های ایرانی  در سراسر ایران از طرف سازمان محیط زیست به من واگذار شد که به همین دلیل باید به شهرهای مختلفی سفر کنم که چه فکری بهتر از این که هم کارم را انجام دهم هم از طریقی اگاهی مردم را در این زمینه بالا ببرم.

بیشتر به چه مناطقی می‌روید؟

هرجا که مردم مشتاق اگاهی در این زمینه باشند و علی الخصوص مناطقی که به نوعی نزدیک به زیستگاه‌های این حیوان حساب می‌شود.

تا حالا به کدام استان‌ها سفر کردید؟

این کاروان را از اوایل تابستان راه اندازی کردیم و در همین تابستان نزدیک به ۱۰ استان را رفتیم و در این دوره قصد سفر به شهرهای حاشیه خلیج فارس را داریم.

در مورد ماموریت فعلی خودتان بیشتر توضیح دهید؟

این ماموریت که از طرف سازمان محیط زیست به من و اقای طاهر قدیریان  داده شده تا با نصب دوربین و چک کردن زیست‌گاه های این حیوان بتوانیم آمار دقیقی از تعداد یوزپلنگ ایرانی در کشور دربیاوریم

آیا هنوز تعداد مشخص نیست؟

نه در حال بررس هستیم و هیچ گونه آمار دقیقی را نمی‌توان داد و تمام آمارها بر اساس حدس و گمان است.

شما قبل از این ماموریت کار دیگری هم در زمینه یوزپلنگ ایرانی کرده‌اید؟

بله ۱۰ سال پیش پروژه حفظ یوزپلنگ آسیایی در ایران شروع شد که من در این پروژه هم فعالیت داشتم.

در این پروژه چه اقدامات مهمی صورت گرفت؟

اولین کار بسیار مثبت این پروژه انتخاب ۳۰ نفر از نیروهای بومی هر منطقه به عنوان محیط بان بود که آموزش‌های لازم نیز به آن‌ها داده شد و کار دیگر این پروژه اگاه سازی مردم  و نصب دوربین در مناطق زیستگاهی این حیوان بود.

چه خطراتی این حیوان را تهدید می‌کند؟

خطراتی مانند شکارچیان، تخریب محیط زیست و مهم‌تر از جاده‌های در مسیر گذر این حیوان،‌ که متاسفانه با دو بانده شدن جاده‌ها خطرات بیشتری جان این حیوان را تهدید می‌کند.

چه راهکاری می‌تواند معضل جاده‌ها را برطرف کند؟

با توجه به اینکه این حیوان به طور غریزی از محل‌هایی عبور می کند که سایر یوزپلنگ‌ها عبور کرده‌اند و محل آن‌ها مشخص است باید با فنس گذاری به زیرگذر یا رو گذر هدایت شود.

فواید وجود این حیوان در زیستگاه‌هایی مانند راور یا طبس چیست؟

این حیوان با توجه به این که سریع‌ترین دونده در جهان محسوب می‌شود و از طرفی در این زیستگاه‌ها حیواناتی با تولید مثل زیاد مانند خرگوش وجود دارد نبود این حیوان در این اکو سیستم باعث  زیاد شدن تعداد خرگوش‌ها در منطقه  و شاهد اتفاقاتی نظیر خوردن ریشه‌های گیاهان باشیم.

به نظر شما این کاروان چقدر می‌تواند تاثیرگذار باشد؟

اگر این آموزش‌هایی که ما می‌دهیم در حدی باشد یک راننده کامیون به یک قلاده ماده از حیوان نزند همین می‌تواند کمک بسزایی در حفظ این حیوان بکند.

آیا زنگ خطر این حیوان در ایران زده شده است؟

هنوز هیچ آمار دقیق نیست ولی من با توجه به بررسی‌هایی کردم نگران این موضوع هستم.

اگر بعد از پایان ماموریت نتیجه‌ای که به دست آوردید کمتر از حد انتظار بود چه اقدامی انجام می‌دهید؟

اگر تعداد کم‌تر از حد انتظار و نا امید کننده بود مجبور به فنس گذاری در زیست‌گاه‌های این حیوان وانجام عمل تلقیح مصنوعی خواهیم بود تا دیگر اتفاقاتی که برای شیر و بیر مازندران افتاد را شاهد نباشیم.

آیا محیط بان به اندازه کافی توی این زیست‌گاه ها وجود دارد؟

استاندارد جهانی برای محیط بانی هر یک هزار هکتار یک نفر است ولی در ایران هر ۳۰۰ هزار هکتار یک نفر در زمان ما بود جالب‌تر این  که الان هم فرقی نکرده و نیرویی اضافه نشده است.

در سفرهای خود تنها هستید؟

نه من با دخترم و همسرم سفر می‌کنم و با توجه به تجربیاتی که به دست آوردند در زمینه آموزش به من کمک می‌دهند.