صنعت گردشگری سلامت کرمان در ابتدای راه

«بیمارستان‌های خصوصی می‌توانند با بالاترین کیفیت و رعایت استانداردهای بین‌المللی، خدمات پزشکی به خارجی‌ها ارائه دهند که استان کرمان به خوبی در این حوزه وارد شده است.» این جمله را محمدرضا پورابراهیمی رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی چندی قبل با تاکید بر توسعه گردشگری سلامت، در نشست هیات مدیره نظام پزشکی استان بیان کرد. این در حالی است که در بهمن‌ماه سال گذشته مهدی معنویان، عضو کمیسیون فنی دفاتر خدمات مسافرتی استان کرمان نیز اعلام کرد توسعه مراکز پزشکی در استان کرمان موجب شده رشد مراجعه بیماران به شهر کرمان برای درمان، روند سریع‌تری نسبت به سال‌های گذشته گیرد و عملاً توریسم درمانی در استان توسعه یافته است.

غلامرضا فرخی، مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان کرمان و سیدمهدی سیاوشی رئیس کمیسیون گردشگری اتاق بازرگانی کرمان اما نظر دیگری دارند. هر دو مقام مسوول بر این باورند که هنوز زیرساخت‌های این صنعت که مهم‌ترین آن، فراهم ساختن امکانات پرواز مستقیم به کرمان است به‌طور کامل شکل نگرفته و تا زیرساخت‌ها شکل نگیرند، نمی‌توان انتظار داشت که کرمان به چنین هدفی دست یابد. مشروح این دو گفت‌وگو را در ادامه می‌خوانید.

 *** 

*وضعیت و ظرفیت گردشگری سلامت استان کرمان را در شرایط کنونی چگونه می‌بینید؟ نقش بخش خصوصی را در جهت توسعه این حوزه چطور ارزیابی می کنید؟

غلامرضا فرخی، مدیرکل میراث فرهنگی استان کرمان: من معتقدم این موضوع به مانند دیگر مسائل به زیرساخت‌های استان بازمی‌گردد. به این صورت که باید در ابتدا همکاری مشترکی میان سه نهاد میراث فرهنگی و گردشگری استان، دانشگاه علوم پزشکی و بخش خصوصی شکل گیرد و پس از آن یکسری حمایت های دولتی در قالب ارائه خدمات پرواز و سفر با هواپیما به وجود بیاید. در مورد نقش بخش خصوصی در این حوزه می‌توان بیمارستان‌هایی نظیر بیمارستان خصوصی مهرگان را نام برد که اگر وامی می‌خواهند، اگر پروژه‌های نیمه تمامی در دست دارند و نیازمند تأمین مالی هستند با ارائه تسهیلات آنها را حمایت کنیم تا بتوانند در این حوزه سرپا باشند. ارائه خدمات درمانی و پزشکی به بیمارانی که در کشورهای اطراف ما هستند و به دلیل اینکه نمی‌توانند آنجا درمان شوند و به کشور ما مراجعه می‌کنند تا از تجهیزات پزشکی روز و امکانات برای درمان بیماران بهره ببرند باید به‌گونه‌ای باشد تا از صفر تا صد خدمات را به بیمار و همراه بیمار ارائه دهد. یعنی این طور نباشد که بیمار را برای آزمایشگاه یک جا بفرستند و برای عکس گرفتن یک جای دیگر. بلکه باید امکانات آن مرکز پزشکی‌ای که قرار است در حوزه گردشگری سلامت فعالیت کند طوری باشد که تمامی کارهای یک بیمار را انجام دهد و همین طور امکاناتی را برای همراه بیمار درنظر بگیرد. از سوی دیگر آن دسته از بیمارستان‌های ما که قرار است در این حوزه فعالیت کنند باید این حق را برای گردشگرانی که برای درمان به استان و کشور مراجعه می‌کنند، قائل شوند که بتوانند خارج از نوبت درمان شوند. در حال حاضر بیمارستان خصوصی مهرگان با ایجاد فضا و امکانات بسیار عالی پا به این عرصه گذاشته که به جرأت می‌توانم بگویم در کشور بی‌نظیر است. اما این بیمارستان به تنهایی نمی تواند در این حوزه ادامه فعالیت داشته باشد بلکه باید همه مسوولان بیایند دست به دست هم بدهند و به این طرح و حوزه کمک کنند. درحقیقت جدا از فراهم کردن امکانات اقامتی برای این گردشگران باید امکانات مناسب پرواز و سفر با هواپیما نیز به خوبی برقرار شود تا این بخش از گردشگران بتوانند به ایران سفر کنند. به عنوان مثال اگر گردشگری از کشور عمان قصد داشته باشد برای درمان به کرمان سفر کند نباید این طور باشد که پرواز او ابتدا از عمان به تهران و بعد از تهران به کرمان و برعکس آن انجام شود. چراکه این‌گونه سفرها می‌توانند بسیار هزینه‌بر باشند و ممکن است این‌گونه گردشگران را ناگزیر به انتخاب کشور دیگری کند. در خصوص حمل‌ونقل و سفر گردشگران سلامت با قطار از استان های دیگر به کرمان نیز باید امکانات خطوط ریلی و واگن‌های قطار به استان تقویت و توسعه یابد. پیشنهاد ما این است که بهتر است در جهت توسعه گردشگری سلامت کشور و استان پروازهای مستقیم و یا اگر قرار است این گونه گردشگران به طور زمینی وارد استان و کشور شوند، خطوط ریلی و قطارهای مناسب برای آنها درنظر گرفته شود. بنابراین این‌گونه موارد سلسله اقداماتی هستند که چند سازمان، دستگاه و نهاد باید با همکاری مشترک در جهت توسعه گردشگری سلامت استان و کشور انجام دهند.

*چه اقدامات از سوی میراث فرهنگی استان در این زمینه انجام شده است؟

اینکه انتظار داشته باشیم تمامی اقدامات گفته‌شده را سازمان میراث فرهنگی به تنهایی بر عهده گیرد دور از انصاف است. ناگفته پیداست که آن وظایف، مسوولیت‌ها و اقداماتی که بر عهده ما هست انجام داده و خواهیم داد. اما بخش عظیمی از این صنعت بستگی به همکاری ویژه دستگاه‌های دیگر با سازمان میراث فرهنگی استان دارد.

*گفته می شود استان کرمان ظرفیت قرار گرفتن به عنوان قطب گردشگری سلامت را در کشور دارد، فکر می‌کنید تا چه اندازه این انگاره می تواند تحقق یابد؟

اینکه کرمان می‌تواند در بخش گردشگری سلامت رتبه خوبی در کشور داشته باشد خواست میراث فرهنگی استان است اما این در صورتی می‌تواند تحقق یابد که همه مسوولان استان نسبت به صنعت گردشگری استان اعلام آمادگی کنند و همکاری داشته باشند. میراث فرهنگی به تنهایی فقط یک متولی است. البته بخش خصوصی در این رابطه نگاه خوبی دارد. همان‌طور که گفتم در حال حاضر مراکز خیلی پیشرفته‌ای مانند بیمارستان مهرگان را در کرمان داریم که آمادگی خوب و سطح بالایی برای ارائه خدمات به توریسم سلامت دارند. اما این‌گونه مراکز به تنهایی نمی‌توانند در حوزه گردشگری سلامت استان ادامه فعالیت دهند. از این‌رو باید حمایت شوند تا پایلوتی باشد برای این کار و انگیزه و مشوقی باشد برای دیگر علاقمندان برای ورود به این حوزه.

 

ضرورت برقراری پرواز مستقیم به کرمان

*گفته می‌شود استان کرمان آمادگی کامل دارد تا قطب گردشگری سلامت در کشور شود، نظر شما در این باره چیست؟

سیدمهدی سیاوشی، رئیس کمیسیون گردشگری اتاق بازرگانی کرمان: ببینید اینکه بگوییم کرمان آمادگی کامل را دارد تا قطب گردشگری سلامت در کشور شود، شاید یک مقداری اغراق کرده باشیم. اما بهتر است بگوییم می‌توانیم در حوزه گردشگری سلامت جایگاه خیلی خوبی را در کشور به دست بیاوریم. یعنی این ظرفیت را داریم که بتوانیم هم در زمینه بسیاری از رشته‌های پزشکی با توجه به پزشکان خیلی خوب، باتجربه و توانمندی که در استان داریم و هم در زمینه زیرساخت‌های لازم در استان برای ارائه خدمات درمانی به گردشگران سلامت فعالیت کنیم. منتها شاید مهم‌ترین معضلی که در این خصوص وجود دارد کمبود پرواز خارجی است. بدین صورت که اگر گردشگری بخواهد از کشورهای دیگر به کرمان بیاید مشکلی که وجود دارد این است که ناچار است اول به تهران بیاید. بنابراین باید امکانات پرواز مستقیم از کشور مبدأ به کرمان فراهم شود و به اعتقاد من اول تا این مساله حل نشود تمامی ظرفیت‌های موجود دیگر در استان تحت‌ تاثیر خواهند بود. بنابراین ضعفی که این زیرساخت‌ وجود دارد مانع رونق گرفتن گردشگری سلامت در استان می‌شود. اما بدیهی است که اگر زیرساخت‌های این صنعت در استان ایجاد شود کرمان قطب گردشگری سلامت ایران خواهد شد.

*نقش بخش خصوصی را برای توسعه این حوزه چطور ارزیابی می‌کنید؟

مسلماً عمده این اقدامات باید توسط بخش خصوصی انجام شود. درواقع باید بیمارستان‌های خصوصی فعال شوند و استاندارد و کیفیت خدماتشان برای پذیرش گردشگرانی که به منظور دریافت خدمات پزشکی به کرمان سفر می‌کنند، ارتقا بخشند.

*‌دولت چگونه می‌تواند به رونق گردشگری استان کرمان کمک کند؟

بخش دولتی اما در جهت رونق گرفتن این صنعت فقط می‌تواند ارتباط میان استان و استان‌های بزرگ و همین‌طور خارج از کشور را از طریق برقراری امکانات پرواز فراهم کند. همان‌طور که می دانید در حال حاضر به غیر از مراجعه متقاضیان درمان از استان‌های جنوبی، از کشور عمان و بسیاری از کشورهای اطراف ما نیز علاقه‌مند هستند که برای دریافت خدمات پزشکی به ایران سفر کنند و در اینجا تحت درمان قرار گیرند. اما مساله اصلی این است که دسترسی‌شان به لحاظ خدمات پرواز اندک است. قاعدتاً اگر می‌خواهیم بخش گردشگری سلامت استان رونق بیشتری بگیرد، دولت باید در این خصوص وارد شود و زیرساخت‌های حمل‌و‌نقل و امکانات دسترسی به استان را بیشتر فراهم کند. اما آن بخشی را که مربوط به ارائه خدمات درمانی است را می‌توان با کمک بخش خصوصی در استان دنبال کرد. بدون تردید اگر بتوانیم با ایجاد استانداردهای لازم، جذابیت بیشتری به لحاظ دریافت خدمات درمان برای گردشگران داخلی و خارجی ایجاد کنیم همزمان این خودش باعث رشد بخش پزشکی و گردشگری سلامت استان خواهد شد.