یادداشت؛ عباس واحدی
همراه ایمن جاده‌ها یا داروغه ناتینگهام؟
عباس واحدی – پلیس راهور و نحوه اجرای قوانین راهنمایی‌ورانندگی، به‌ویژه در جاده‌ها، همواره یکی از موضوعات موردبحث در میان رانندگان بوده است. در این میان، تجربه شخصی نویسنده در یک سفر ۲۴ ساعته جاده‌ای در کرمان، جرقه‌ای برای بازنگری انتقادی در عملکرد پلیس راهور زده است.
تجربه‌ای از جریمه‌های پیاپی
در طی این سفر، نویسنده سه بار به دلیل سرعت بالا جریمه شد؛ جریمه‌هایی که در مواردی، حتی زمانی که سرعت خودرو بین ۱۱۰ تا ۱۲۰ کیلومتر در ساعت بود، ثبت شدند. باوجود پیشرفت در کیفیت جاده‌ها، علائم راهنمایی، و تکنولوژی خودروها، به نظر می‌رسد قوانین سرعت هنوز به‌روزرسانی نشده و فاصله‌ای با شرایط واقعی رانندگی دارند. برای مثال، سرعت ۱۲۰ کیلومتر در ساعت در جاده‌های دوبانده کنونی می‌تواند ایمن و معقول باشد، اما همچنان جریمه می‌شود. آیا چنین قانونی که نه‌تنها در عمل که حتی در مقام نظری هم توسط بیش از ۹۰ درصد مردم رعایت نشده و قانونی تاریخ‌گذشته محسوب می‌شود، همچنان باید مبنای عمل باشد؟
چالش‌های جدی در شیوه اجرای قوانین
یکی از مسائل قابل‌توجه، نحوه استقرار مأموران پلیس راهور است. مشاهده شده که افسران در خلاف جهت حرکت خودروها مستقر می‌شوند تا جریمه‌ها را راحت‌تر ثبت کنند. این امر نه‌تنها ایمنی رانندگان را به خطر می‌اندازد، بلکه باعث توقف‌های ناگهانی و خطرناک در جاده‌های پرسرعت می‌شود. همچنین، رانندگان مجبورند عرض جاده را باوجود ترافیک سریع عبور کنند تا به افسر مراجعه کنند؛ فرایندی که می‌تواند منجر به تصادفات مرگبار شود. از سوی دیگر اگر هدف پلیس راهوار از استقرار نیروهای گشت در جاده‌ها ایمن‌سازی آن است؛ قرارگیری دو ماشین و افسر راهوار در فاصله کمتر از ۵ دقیقه‌ای با هم در یک جاده و آن هم در امن‌ترین نقطه و بافاصله‌ای کمتر از ۱۰ کیلومتر با پلیس‌راه ماهان (کرمان) چه تأثیری در نیل به این هدف دارد؟
شایعات و نگرانی‌ها درباره سهمیه جریمه‌ها
همواره شایعاتی درباره سهمیه روزانه جریمه‌ها وجود داشته است. باوجود تکذیب رسمی این ادعاها از سوی پلیس، تجربه‌هایی نظیر جریمه‌شدن به فاصله کمتر از ۵ دقیقه توسط دو افسر مختلف در فاصله‌ای کوتاه، شائبه هدفمند بودن این جریمه‌ها را تقویت می‌کند. آیا واقعاً هدف پلیس راهور افزایش ایمنی جاده‌هاست، یا صرفاً تکمیل سهمیه جریمه روزانه؟
نیاز به استفاده از فناوری‌های نوین
پلیس راهور می‌تواند با بهره‌گیری از داده‌های کلان (Big Data) و فناوری‌های مدرن، تصویری دقیق‌تر از رفتار رانندگان و نقاط حادثه‌خیز به دست آورد. این اطلاعات می‌تواند به تصمیم‌گیری‌های بهتری منجر شود، نظیر تعیین سرعت‌های مجاز بر اساس شرایط واقعی جاده‌ها و شناسایی نقاطی که نیاز به حضور فعال مأموران دارند.
طبق گزارش‌ها، پلیس راهور در برخی از کلان‌شهرها از دوربین‌های هوشمند و فناوری‌های نوین برای کنترل بهتر ترافیک بهره می‌گیرد. اما هنوز نیاز است این تکنولوژی‌ها در تمامی نقاط کشور گسترش یابد و در تصمیم‌گیری‌ها نقشی کلیدی ایفا کند.
پیشنهاداتی برای بهبود عملکردبازنگری در قوانین سرعت: سرعت مجاز باید باتوجه‌به شرایط جاده‌ها و فناوری خودروها به‌روزرسانی شود. استفاده از بیگ دیتا و هوش مصنوعی: تحلیل داده‌ها می‌تواند به شناسایی بهتر الگوهای ترافیکی و نقاط حادثه‌خیز کمک کند. شفافیت در عملکرد: پلیس راهور باید اطلاعات واضحی درباره معیارهای ثبت جریمه‌ها و سیاست‌های اجرایی خود ارائه دهد تا از ایجاد سوءتفاهم جلوگیری شود. استقرار در نقاط استراتژیک: حضور مأموران در نقاط حساس و حادثه‌خیز می‌تواند تأثیر بیشتری بر کاهش تخلفات و تصادفات داشته باشد. تعامل مثبت با رانندگان: تحقیقات نشان می‌دهد که برخورد محترمانه و راهنمایی‌های مستقیم پلیس، تأثیر بیشتری بر رعایت قوانین دارد.
پلیس راهور می‌تواند نقشی کلیدی در ایمن‌سازی جاده‌ها ایفا کند، اما این امر تنها در صورت بهبود شفافیت، استفاده از فناوری‌های مدرن، و اجرای قوانین متناسب با شرایط روز امکان‌پذیر است. تجربه‌های تلخی نظیر آنچه در این مقاله بیان شد، فرصتی برای بازنگری در رویه‌ها و جلب‌اعتماد عمومی است. با اتخاذ رویکردی علمی و شفاف، پلیس راهور می‌تواند از همراه ایمن جاده‌ها بودن فراتر رفته و به نمادی از اعتماد و امنیت تبدیل شود.