در گفتگو با مهندس شاهی معاون بهره برداری مجتمع مس شهربابک عنوان شد:
حذف دود از کارخانه‌ی ذوب مس خاتون آباد/ مس به صنعت سبز تبديل می‌شود
اقدامات اوليه برای احداث کارخانه‌ی کود شيميايی توسط شرکت مس در حال انجام است.
به گزارش روابط عمومی مجتمع مس شهربابک، طرح توسعه ذوب و تعميرات اساسی کارخانه ذوب مس خاتون آباد از مرداد ماه امسال آغاز شده است و با اجرای اين طرح، ظرفيت توليد کارخانه‌ی ذوب مس خاتون آباد از 80 هزار تن به 120هزار تن آند در سال افزايش خواهد يافت ضمن اينكه آلاينده‌های گاز و غبار ناشی از فعاليت كارخانه ذوب با تغيير تکنولوژی کوره فلش و تغييرات اساسی در فرآيند ذوب، در حد استانداردهای زيست محيطی خواهد بود.
به منظور آشنايي بيشتر همشهريان با نتايج مثبت اين طرح، گفتگويی ترتیب داده‌ايم با مهندس حسين شاهی معاون بهره‌برداری مجتمع مس شهربابک که بخشي از اين گفتگو را در ذيل می‌خوانيد.
جناب آقاي مهندس شاهي، يکي از مهمترين تاثيرات اورهال و طرح توسعه ذوب، کاهش آلايندگي زيست محيطی می‌باشد، لطفا در اين‌خصوص توضيح دهيد.
با راه اندازی ذوب مس خاتون آباد در سال 1383 شركت ملي صنايع مس ايران همواره اقدامات فراوانی جهت کنترل آلاينده‌های زيست محيطی انجام داده است. چك و بازرسی‌های روزانه و تعميرات موضعی، پروژه اصلاح الكتروفيلترها و عقد قرارداد با جهاد دانشگاهی علم و صنعت در سال 86 و استفاده از شرکت‌های متخصص به‌عنوان مشاور و اجرای پروژه‌های متعدد، كمك شايانی به بهبود شرايط زيست محيطی كرد بطوري‌كه غبار خروجی از دودكش‌ها در سال 96 به‌ميزان مجاز استاندارد محيط زيست كاهش يافت.
از آنجايی كه شركت مس همواره به سمت صنعت سبز پيش رفته است با رويكرد عدم آلودگي محيط زيست، اقدام به ساخت كارخانه اكسيژن، كارخانه اسيد و تغيير تكنولوژی كوره فلش نموده تا مقدار تمامی آلاينده‌های زيست محيطی را به زير استاندارد جهانی برساند.
طرح توسعه ذوب خاتون‌آباد و احداث كارخانجات اسيد و اكسيژن از برنامه‌های بلند مدت شركت ملی صنايع مس ايران در اين خصوص بود كه عليرغم مشكلات فراوان ناشی از تحريم‌ها هم اكنون در مراحل پاپانی نصب می‌باشد.
- اين کاهش آلايندگی فقط در بخش غبار خروجی از دودکش‌ها بوده است و در بخش گاز so2 هنوز مشکلاتی وجود دارد، درست است؟
عمده مقوله‌ی آلايندگی شامل غبار خروجی از دودکش‌ها و گازso2 می‌باشد. بحث آلايندگی کارخانه ذوب مس خاتون‌آباد بيشتر به دليل خروج غبار از دودکش‌ها بوده و در واقع حد استاندارد زيست‌محيطی 150ميلی گرم بر نرمال متر مکعب است که خوشبختانه با اقدامات صورت گرفته، ميزان غبار خروجی از دودکش‌های خاتون آباد به زير اين مقدار رسيده است. جهت حذف آلاينده گاز so2 نياز به تغيير تکنولوژی در كوره فلاش و احداث كارخانه اسيد می‌باشد كه هم اكنون در حال اجراست.
- لطفا در خصوص تغيير تکنولوژی کوره ذوب و تاثير آن بر کاهش آلايندگی توضيح دهيد.
تکنولوژی‌ای که در حال حاضر در کارخانه‌ی ذوب مس خاتون آباد در حال اجرا است، از مدرن ترين تکنولوژی های روز دنيا در زمينه ذوب مس است. سيستم جديدی که استفاده شده است، تکنولوژی ذوب فلش با مشعل جت مرکزی است که از هوای غني شده با اکسيژن استفاده می‌کند و تفاوت آن با مشعل‌های ونتوری که قبلا استفاده می‌شد در ميزان توليد غبار و مصرف انرژی است. در واقع مشعل‌های سيستم قبلی ذوب، توليد غبار بالایی داشتند و اين غبار به‌وسيله گازهای خروجی از کوره از دودکش‌ها خارج می‌شد. اما در مشعل جت مرکزی توليد غبار از 14درصد به حدود 5درصد کاهش پيدا می‌کند. مزيت دوم مشعل جت مرکزی اين است که چون در آن از هوای غنی شده از اکسيژن استفاده می‌شود، هوای مصرفی فرآيند، که باعث خروج غبار می‌گردد نيز به حدود نصف کاهش پيدا می‌کند و همين تغييرات باعث می‌شود که توليد غبار در کوره فلش کاهش يابد و مقدار غبار باقی‌مانده نيز در تجهيزات مسير گازهای خروجی شامل بويلر و الكتروفيلترها جذب شود.
- جناب آقای شاهی آيا در تجهيزاتی نظير بويلر و الکتروفيلتر نيز تغيير و اصلاحات صورت گرفته است؟
بويلر يکی از تجهيزاتی است که در جذب غبار موثر است و چون در گذشته سيستم بويلر در قسمت فن‌های سولفاتايزينگ دچار مشکل بوده است، در حال حاضر محل قرارگيری اين فن‌ها و دمش هوا در گازها تغيير کرده است و کارايی بويلر بهبود يافته است بطوري‌که جذب غبار در بويلر و الکتروفيلترها افزايش می‌يابد و همين ميزان غباری هم که توليد می‌شود توسط بويلر و الكتروفيلترها جذب خواهد شد. در سيستم الکتروفيلترها نيز تعميرات اساسی در حال انجام است و کليه‌ی قطعات داخلي الکتروفيلترها تعويض گرديده و ساير قسمتهای آسيب‌ديده تعمير می‌گردد.
- جناب آقای مهندس، در زمينه‌ی کاهش غبار اقدامات اساسي صورت گرفته است، اما چه تدبيری برای کاهش گازهای خروجی از دودکش‌ها انديشيده ايد؟
تاکنون گاز خروجی از الکتروفيلترها مستقيم وارد دودکش می‌شد و در هوای آزاد انتشار می‌يافت اما از اين پس گازهای خروجی از كوره كه حاوی so2 می‌باشند، مستقيم وارد کارخانه اسيد می‌شوند و تبديل به اسيد سولفوريک می‌گردند و خروجی آن به شکل يگ گاز پاک و بدون آلاينده‌ها خواهد بود. برای کاهش و رفع كامل آلايندگی لازم بود کارخانه‌ی اکسيژن و کارخانه‌ی اسيد سولفوريك احداث کنيم که اين امر انجام شده است. کارخانه‌ی اکسيژن راه‌اندازی شده و کارخانه‌ی اسيد نيز در مراحل نهايی نصب است که پس از اجرای توسعه ذوب، كارخانه ذوب خاتون آباد و كارخانه اسيد با هم راه‌اندازی می‌گردند.
- با توجه به صحبت‌های جنابعالی، مردم ديگر شاهد فعاليت دودکش های کارخانه‌ی ذوب خاتون‌آباد نخواهند بود، درست است؟
بله با تکنولوژی جديد ذوب، دودکش‌های بلند خاتون آباد از مدار خارج خواهند شد و گاز خروجی از کوره وارد کارخانه‌ی اسيد می‌شود و ذوب مس خاتون آباد به‌عنوان يک صنعت سبز به فعاليت خود ادامه خواهد داد.
- شرکت مس چه برنامه‌ای برای فروش اسيدسولفوريک توليدی کارخانه‌ی اسيد دارد؟
طرح نهايی شرکت مس برای اسيد سولفوريک توليدی در کارخانه اسيد، احداث کارخانه‌ی کود شيميايی است، اين پروژه در حال مطالعات اوليه است و در دستور کار قرار دارد اما تا زمان احداث کارخانه‌ی کود شيميايی، برنامه‌ی ما فروش و صادرات اسيد سولفوريک است.