۲۶ خرداد؛ زادروز محمد مصدق

دکتر مصدق تا قبل از تصویب قانون منع استفاده از القاب با عنوان مصدق السلطنه شناخته می‌شد.

وی حقوقدان، سیاستمدار، نماینده چند دوره مجلس شورای ملی و دو دوره نخست‌وزیر ایران بود.

مصدق که نخستین دکتر حقوق ایران است، در زمان انتقال سلطنت از قاجار به پهلوی، اگر چه از حکومت قاجار هیچ رضایتی نداشت اما با توجه به اینکه نسبت به رضاخان خوش بین نبود، با این کار مخالفت کرد و بعد از آن یکی از منتقدین رضاشاه بود و مدتی را در زندان و تبعید گذرانید.

وی بعد از سقوط رضاشاه، از تبعید به عرصه سیاست بازگشت. در سال ۱۳۲۸ با چندین حزب وارد اتحاد شد و با همکاری افرادی مانند حسین فاطمی به تاسیس جبهه ملی ایران اقدام کرد. جبهه ملی و در راس آنها مصدق، به پیشنهاد فاطمی برای شروع استعمارستیزی از ایران، ملی شدن صنعت نفت را مطرح کردند.

مصدق در سال ۱۳۳۰ به نخست وزیری رسید و در اولین قدم، نفت ایران را ملی کرد. به همین دلیل طرح سقوط دولت او توسط انگلستان ( که تا قبل از ملی شدن نفت، صاحب عمده نفت ایران بود) ریخته شد و سرانجام در کودتای ۲۸ مرداد که توسط سازمان سیا (سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا) انجام شد، دولت مصدق به صورت غیرقانونی و با حمایت شاه ساقط شد.

یکی دیگر از دلایل سقوط دولت او، مخالفت‌های ابوالقاسم کاشانی با مصدق بود. کاشانی در حالی که قبلا از مصدق حمایت می‌کرد، به همراه جمع کثیری از روحانیون به مخالفت با مصدق برخاست.

بعد از آن مصدق در دادگاه نظامی محاکمه شد و با وجود دفاعیه مستدلی که از خود ارایه داد، به سه سال حبس انفرادی محکوم شد.

پس از تحمل سه سال زندان، به قلعه احمدآباد تبعید شد و تا پایان عمر در آنجا بود.
و سرانجام در ۸۴ سالگی در بیمارستان نجمیه تهران ( بیمارستانی که موقوفه مادر دکتر مصدق، خانم نجم السلطنه، نوه عباس میرزای قاجار است) درگذشت و با وجود وصیتش مبنی بر دفن او در جوار مزار شهدای سی تیر در قبرستان ابن بابویه، در احمدآباد به خاک سپرده شد.