منوچهر صبوری، هنرمند تئاتر و محقق فرهنگ و هنر
یادداشتی بر چهارمین جشنواره موسیقی فجر جنوب استان کرمان
قطار چهارمین جشنواره موسیقی فجر جنوب کرمان، پس از سه روز پیمودن مسیری پرپیچ و خم و گذر از گردنههای رویایی و دلانگیز، سرانجام به ایستگاه پایانی رسید. در این سفر زیبا و به یادماندنی، مسافرانی از گوشه و کنار تمدن کهن ارته و گدروزیای دلنواز (سرزمین رودبار زمین) در هشت ایستگاه تاریخی که بر کرانههای درخشان هلیل رود جای گرفتهاند، و چشم به راه این قطار رنگارنگ و خوشآبورنگ بودند سوار کوپههای از پیش تعیینشده_ شدند.
کوپه نخست میزبان عزیزانی صبور و دلسوز بود، مویسفیدان پرتجربهای که سالها در آن ایستگاه به انتظار نشسته بودند. اگرچه دیر به آنها رسیدیم، اما همین که لحظاتی به احترامشان ایستادیم و در بهترین زمان سوارشان کردیم، جای بسی سپاس و شکر است. در این کوپه، مسافران نامآشنایی چون نامجو و هوشنگ کردستانی را همراه خود کردیم.
کوپه بعدی از آنِ کودکان و نوجوانان پرشور و نشاطی بود که در انتظار تحقق رویاهای زیبای خود به سر میبردند. چه زیبا و شایسته است که این کودکان و نوجوانان پرامید از همین امروز همسفر ما شدهاند. در کوپه دیگر، صدای لالاییهای مادرانه سرزمینم و آواها و نواهای محلی با قدمتی هزارساله، با ضربآهنگ دهل، سرنا، نیانبان و چنگ درهم آمیخته بود. گویی این کوپه ویژه تاریخ بود، تاریخ هزارساله مردمان این گوشه از ایران بزرگ.
این بار، لوکوموتیورانی چیرهدست و باکفایت، هدایت این قطار را بر عهده داشتند. مردی از جنس بلور
یوسف فرخی صبورو در کنارش عزیزانی مثل ،امیر یزدانی پناه دلسوز ،علی پردلی پیش کسوت ،و همه اعضای هیات مدیره انجمن موسیقی جنوب آستان کرمان،
یک ماه پیش از حرکت قطار، بلیطهایی با کلام عشق و زبان عاشقانه دوستداران این سفر طراحی شده بود که نوید سفری به یادماندنی و دلانگیز را میداد.
چهارمین جشنواره موسیقی نواحی جنوب استان کرمان، همچون نگینی درخشان در دل کویر، با شکوه و زیبایی هرچه تمام تر برگزار شد. این جشنواره، که با هدف رشد و اشاعه موسیقی اصیل و فولکلوریک منطقه شکل گرفت، نه تنها صدای دلنشین ساز و آواز را به گوش مردمان دیار کریمان رساند، بلکه روح تازهای در کالبد فرهنگ و هنر این دیار دمید.
در این رویداد هنری، گروههای موسیقی مقامی از شهرهای قلعه گنج، منوجان، رودبارجنوب، فاریاب، کهنوج و جیرفت گرد هم آمدند تا آواهای کهن و نغمههای بومی را در هم بیامیزند و اثری جاودان خلق کنند. موسیقی فولکلوریک، که ریشه در تاریخ و فرهنگ این سرزمین دارد، با اجرای هنرمندانه این گروهها، بار دیگر زنده شد و به قلب مخاطبان راه یافت.
یکی از ویژگیهای منحصر به فرد این جشنواره، حضور پررنگ کودکان بود. این نوگلان هنرمند، با صدای پاک و بیآلایش خود، زیبایی موسیقی را دوچندان کردند و نشان دادند که آینده موسیقی این منطقه در دستان کوچک اما پرتوان آنهاست. حضور کودکان نه تنها بر جذابیت جشنواره افزود، بلکه امید به تداوم و پویایی موسیقی نواحی را در دل همه زنده کرد.
تقدیر از پیشکسوت موسیقی، یکی دیگر از بخشهای به یاد ماندنی این جشنواره بود. این بزرگان، که سالها عمر خود را صرف حفظ و اشاعه موسیقی اصیل کردهاند، با دریافت لوح تقدیر و هدایا، مورد تجلیل قرار گرفتند. چرا که تقدیر از هنرمند تقدیر از هنر است این اقدام نه تنها قدردانی از زحمات استاد نامجو بود، بلکه الهامبخش نسل های جوان برای ادامه راه آنها شد.
بخش ویژه پژوهش موسیقی نیز از دیگر نقاط قوت این جشنواره به شمار میرفت. در این بخش، پژوهشگران و علاقهمندان به موسیقی، یافتهها و مطالعات خود را در قالب مقالات و سخنرانیها ارائه دادند. این فرصت، زمینهای برای تبادل نظر و گسترش دانش موسیقی فراهم کرد و بر غنای فرهنگی جشنواره افزود.
جوانان، به عنوان آیندهسازان فرهنگ و هنر، از جمله مهمانان ویژه این جشنواره بودند. با دعوت از آنها، نه تنها زمینهای برای آشنایی بیشتر با موسیقی نواحی فراهم شد، بلکه انگیزهای برای ادامه راه پیشینیان در دل آنها ایجاد گردید. کارگاههای آموزشی نیز با حضور اساتید برجسته موسیقی، فرصتی برای یادگیری و ارتقای مهارتهای هنری جوانان فراهم کرد.
در مجموع، چهارمین جشنواره موسیقی نواحی جنوب استان کرمان، رویدادی به یاد ماندنی بود که با ترکیبی از موسیقی فولکلوریک، و کلاسیک و حضور کودکان، نوجوانان و تقدیر از پیشکسوتان، پژوهشهای موسیقی و آموزش جوانان، توانست گامی بلند در جهت رشد و اشاعه موسیقی اصیل این منطقه بردارد. این جشنواره، نه تنها گوشنواز بود، بلکه روحنواز نیز بود و یادآور این نکته که موسیقی، زبان مشترک همه انسانهاست.
درخت هنر در دیار جنوب کرمان، شاخههای پرثمری دارد که هر ساله با برگزاری جشنوارههای موسیقی، شکوفا میشود. در این میان، چهارمین جشنواره موسیقی جنوب کرمان، جلوهای زیبا از اصالت و هنر این خطه را به نمایش گذاشت. در پایان این رویداد فرهنگی، بر خود لازم میدانم از زحمات بیشائبهی مدیر کل محترم فرهنگ و ارشاد اسلامی جنوب استان کرمان و معاون هنری ایشان، همچنین مدیر عامل انجمن موسیقی، صمیمانه تشکر کنم. پیشنهاد میشود در آینده، بخش رقابتی نیز به این جشنواره افزوده شود تا رقابت سالم، زمینهساز تلاش بیشتر و رشد هنرمندان این دیار گردد.
همچنین، بر اساس دیدگاه شخصی خود، لازم است از برخی گروههای موسیقی و افراد به صورت ویژه تقدیر کنم:
در ابتدا، از آقایان موسی و عیسی فرخی، مربیان آموزشگاه موسیقی باران، که هر ساله شمار زیادی از نوجوانان و کودکان این شهر را با دنیای زیبای موسیقی آشنا میکنند، تشکر میکنم. امیدوارم دیگر آموزشگاههای موسیقی نیز از این مسیر نیک پیروی کنند.
سپاسگزارم از گروه شیلی منوجان که با اجرای آیینی زیبا، در شروع جشنواره، مهر تأییدی بر احیا و حفظ فرهنگ فولکلوریک منطقه زدند
از گروههای موسیقی با سرپرستی آقای یاسر پهلوان وهلیل نوازان به سرپرستی علی جلالی نیز باید یاد کرد که با خلاقیت و ذوق هنری، از اشعار و ترانههای محلی با گویش غالب منطقه استفاده کردهاند و با تنظیمهای زیبا و دلنشین، حال و هوایی وصفناشدنی به سالن و تماشاگران بخشیدند.
و گروه آوای منوجان، که اصیلترین و قدیمیترین لیکوهای ماندگار را زمزمه کردند. انتخاب هوشمندانهی آنان، بیشک تحت تأثیر حضور استاد اسماعیل فولادی در این گروه بوده است.
همچنین، شایسته است از پدرانی که با شایستگی، موسیقی را به فرزندان خود آموختهاند، تقدیر کنم. جناب آقایان قدرت برموز، صدابردار چیرهدست جنوب، و پوریا صابری، فرزند موزیسین پیشکسوت رضا صابری، از جمله این افراد هستند.
در پایان، از گروه نغمهی جازموریان و خوانندهی این گروه که تابوی بزرگی را به احترام سرزمین اصیل جاز شکست، تشکر میکنم. دخترک زیبای این گروه نیز با دستان کوچکش بر تمبک میکوبید، گویی که زمان، زمان ماندن نیست، گاه رفتن است. باید کاری کرد باید رفت
از همهی هنرمندان و دستاندرکاران چهارمین جشنوارهی موسیقی جنوب کرمان، صمیمانه تشکر میکنم.