کارخانه قند بردسیر بعد از گذشت 11 سال، هنوز تعطیل است. این کارخانه در صورتی میتواند مجددا راهاندازی شود که دستگاههای خود را بروزرسانی کند. علاوه بر این، ارگانهای بدهکار، باید تا تولید دوباره این مجموعه، نسبت به دریافت بدهی خود صبور باشند.
کرمان نو| کارخانه قند بردسیر سال 1330 توسط کشور آلمان تاسیس شد، اما این کارخانه در سال 87 به دلیل اختلافات سهامداران مجموعه و همچنین مشکلاتی که در زمینه سیاسی، اقتصادی، فرسوده بودن ماشین آلات و شکر به وجود آمد، دچار رکود شد. پس از آن، کشاورزان دست از کشت چغندر قند کشیدند، به کشت ذرت روی آوردند و این کارخانه هم رو به تعطیلی رفت.
11سال از تعطیلی این کارخانه می گذرد و نه تنها دوباره راهاندازی نشده بلکه، مطالبات کارگران و بانکها، بیمه و … پرداخت نشده است. حتی صحبتهایی در این میان به وجود آمد که راهاندازی مجدد این کارخانه صرفه اقتصادی ندارد، زیرا چغندرقند محصول آببری است که به نفع اقتصاد بردسیر نیست. همچنین وجود مطالبات تامین اجتماعی و کارگران از این کارخانه، عاملی بر احیا نشدن دوباره آن نیز بوده است.
ضرب العجل 6ماهه دستگاه قضا به وضعیت کارخانه قند
عقیم بودن چندساله کارخانه قند، داد دستگاه قضا را هم بلند کرده است، به طوری که در چند روز گذشته، «یدالله موحد» رییس کل دادگستری استان خواستار تعیین تکلیفی این کارخانه تا 6ماه آینده شد و اعلام کرد: «اگر طی شش ماه آینده موضوع کارخانه قند بردسیر حل نشود، اجرائیات اموال منقول و غیرمنقول کارخانه قند بردسیر انجام شده و مطالبات مربوط به این کارخانه تعیین تکلیف قضایی میشود».
«حسین رمضانی زاده» رییس دادگستری بردسیر نیز گفته بود:« تاکنون آرای قضایی برای مزایده بخشهایی از این کارخانه و اموال آن صادر شده اما با توجه به برخی اقدامات برای راهاندازی این کارخانه، اجرای بخشی از آنها متوقف شده است.»
این که کارخانه قند بردسیر می تواند جان دوباره بگیرد یا خیر، یک مساله است و این که آیا کشت چغندر قند که خود محصولی آب بر است، می تواند برای مردم این منطقه صرفه اقتصادی داشته باشد،خود، نیز موضوعی دیگر است که برای بررسی کردن آن به سراغ فرماندار بردسیر و رییس سازمان صمت شمال استان رفتیم.
پیشبینی اشغال 250نفر
فرماندار بردسیر به «کرمان نو» گفت:«با توجه به این که تامین اجتماعی بیشتر از مطالبه خود، املاک کارخانه قند را بازداشت کرده، قرار شده کمیتهای تشکیل شود تا اول کارخانه تقاضای بخشودگی جرایم کند، املاک آزاد شوند و در نتیجه بخشی از حقوق کارگران پرداخت شود. همچنین طرحی برای احیا این کارخانه نوشته شده که در کارگروه رفع موانع تولید استان هم به تصویب رسیده است و برای منطقه صرفه اقتصادی دارد.»
«مجید نجف پور» ادامه داد:« تا به حال مطالبات بانک کشاورزی از این کارخانه به طور کامل پرداخت شده و پرداخت مطالبات بانک رفاه و ملت هم در حال انجام است.طبق برنامهریزیهای انجام شده تا 6ماه و یا یک سال آینده، کارخانه می تواند با تکیه بر 80 درصد تصفیه شکر و 20 درصد کشت چغندر قند در سال اول، راه اندازی شود. پیش بینی می شود که سالیانه 60هزار تن قند تولید شود و بین 250 تا 300نفر هم در آن مشغول به کار شوند.»
به گفته «نجف پور»، در حال حاضر ۴۳ درصد به «ملک محمدی»سرمایه گذار جدید، 37 درصد به بنیادشهید و پنج درصد بنیاد مستضعفان و مابقی هم به محلی ها، کشاورزان و مالکین شهر بردسیر تعلق دارد.
توجیه اقتصادی چغندرقند به جای ذرت
از فرماندار بردسیر پرسیدیم راه اندازی مجدد این کارخانه با وجود آببری چغندرقند، برای منطقه صرفه اقتصادی دارد؟ که پاسخ داد: «در حال حاضر کشاورزان در حال کشت ذرت در بردسیر هستند که نصف قیمت چغندر قند را دارد، در اصل چغندرقند دور ریز ندارد و حتی از تفاله آن برای علوفه استفاده می شود. اما ذرت آب بری بالایی دارد و مزایای چغندر را هم ندارد.»
راهاندازی مجدد منوط بر همکاری ارگانها
«نجف پور» شرط رونق دوباره این کارخانه را همکاری دستگاههای اجرایی دانست و گفت:« احیا و نوسازی این کارخانه وابسته به همراهی دستگاههای اجرایی مانند بانکها و تامین اجتماعی است، این ارگان ها در صورتی میتوانند مطالبات خود را دریافت کنند که خط تولید این کارخانه راه بیفتد.»
شرط صمت، بروزرسانی دستگاههای فرسوده
رییس سازمان صمت هم درخصوص اقتصادی بودن راهاندازی مجدد این کارخانه گفت:«در مرحله اول باید وضعیت سهامداران( بنیاد کوثر و بنیاد شهید) مشخص میشد که با پیگیریهای انجام شده، توافقاتی بین سهامداران صورت گرفت.»
«مهدی حسینینژاد» ادامه داد:« در مرحله دوم، ماشین آلات این کارخانه به دلیلی فرسوده بودن باید به روزرسانی شوند که این کار هم توسط سهامدار جایگزین صورت می گیرد. به طوری که بخشی از هزینه بر عهده سرمایهدار و بخشی دیگر با کمک تسهیلات بانکی پرداخت میشود.»
ذرت خاک بردسیر را از بین میبرد
چغندر قند ماده اولیه این کارخانه است، در عین حال هم محصولی آببر شناخته شده که در نگاه اول، برای منطقه مضر به حساب می آید، اما معاون تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی شمال استان این موضوع را رد می کند و می گوید:«بردسیر در همان سالهای قبل از تعطیلی کارخانه مستعد کشت چغندرقند بوده است. علاوه بر این چغندرقند در الگوی کشت کشاورزی جایگاه خوبی دارد. در حال حاضر ذرت محصول فعلی کشاورزان آن منطقه است، اما این محصول حاصل خیزی خاک را از بین میبرد و قابلیت کشاورزی منطقه را مورد تهدید قرار می دهد.»به گفته «محمدرضا پورخاتون» چغندر یک محصول صنعتی است که پس از تعطیلی کارخانه کشت آن هم متوقف شد.
2هزار هکتار برای کشت چغندرقند
پورخاتون ادامه داد: «در صورتی که کارخانه راه بیفتد، می توانیم 1500تا 2هزار هکتار را برای کشت این محصول تضمین کنیم تا نیاز کارخانه برطرف شود.»