زغالسنگ باز هم در کرمان قربانی گرفت| زغال‌مرگ

به گفته محمد صابری، رییس اورژانس کرمان این حادثه ساعت 17 و 13 دقیقه روز گذشته رخ داده است.

25 مرداد امسال هم یک کارگر 31 ساله بر اثر برق گرفتگی در معدن هشونی جان خود را از دست داد.

این حوادث نه برای اولین بار است که در معادن زغالسنگ کرمان روی می‌دهد و نه قطعا برای آخرین بار.

تجهیزات فرسوده بلای جان معدنچیان

ایمنی همواره یکی از مهم‌ترین چالش‌های پیش‌روی این حوزه در کرمان و ایران بوده.

براساس گزارشی که مرکز پژوهش‌های مجلس سال 97 منتشر کرد، تجهیزات ایمنی مورد استفاده در معادن زغالسنگ ایران از دهه پنجاه میلادی، یعنی 70 سال پیش تاکنون به‌روز نشده است و همین امر در افزایش تلفات ناشی از حوادث این معادن تاثیرگذار است.

اگرچه تحریم‌ها در به‌روز نشدن تجهیزات ایمنی معادن زغالسنگ نقش دارند اما سوءمدیریت‌های داخلی هم بی‌تاثیر نیستند. به طوری که مرکز پژوهش‌ها در گزارش خود وجود خريدار انحصاری زغال سنگ کكشو و نبود بازار رقابتی را اصلی‌ترین موانع بهبود وضعیت مالی این معادن عنوان کرده. طبیعتا وقتی پولی نباشد، امکان به‌روزرسانی تجهیزات ایمنی هم وجود ندارد.

در همین حال مهر امسال انجمن زغالسنگ ایران از پرداخت نشدن بودجه تصویب شده در وزارت صنعت برای احداث و تجهیز پایگاه‌های ایمنی و نجات چهارگانه در مناطق زغال سنگ گلایه کرد.

بودجه‌ای که پس از فروریختن معدن یورت گلستان و جان باختن 43 معدنچی تصویب شد اما با گذشت بیش از دو سال از این حادثه، خبری از پرداخت آن نیست. همانطور که وعده رییس جمهور مبنی بر تعطیلی معادن ناامن کشور هم تاکنون عملی نشده است.

البته مرگ در معادن زغالسنگ صرفا به دلیل حوادثی مانند ریزش و یا برق‌گرفتگی رخ نمی‌دهد. بیماری سیاه‌ریه که بر اثر تنفس گرد و غبار زغالسنگ ایجاد می‌شود از دیگر مسائلی است که سلامتی کارگران را تهدید می‌کند.

سال 91 مرکز پژوهش‌های مجلس با اشاره به این موضوع هشدار داده و نوشته بود که معدن‌کاران از استخدام مسوول بهداشت حرفه‌ای امتناع می‌ورزند که این امر در افزایش بروز حوادث موثر است.

زغال‌مرگ

براساس اعلام مرکز آمار ایران، استان کرمان پس از طبس و البرز، بیشترین ذخایر زغالسنگ کشور را در خود جای داده. این امر اگرچه باید به توسعه استان کرمان کمک کند اما به دلیل نبود ایمنی، هرازگاهی چند خانواده را داغدار می‌کند.

چندی پیش محمدرضا بهرامن، رییس خانه معدن ایران گفته بود که وضعیت ایمنی معادن زغال کشور پایین و از استانداردهای مرسوم خارج است. این روزها بیم آن را دارم که تماسی از مناطق کرمان و یا شاهرود دریافت کنم و خبر بدی درباره مرگ هموطنانم بشنوم.

این هشدارها اگرچه به کرات داده شده اما به نظر می‌رسد گام عملی در راستای ایمن سازی معادن برداشته نشده. حسین امیری خامکانی، نماینده مردم زرند و کوهبنان در مجلس، چندی پیش در این رابطه به جام جم گفته بود که «با واگذاری‌هایی که در صنعت زغالسنگ صورت گرفته، مشخص نیست چه کسی مسوول معادن کرمان است؛ آیا وزارت تعاون،کار و رفاه اجتماعی مسوول است یا وزارت صنایع و معادن؟»

به گفته او وقتی کارگاه‌ها و صنایع مهمی همچون زغالسنگ را بابت رد دیون به نهادی که تخصصی در این زمینه ندارد واگذار می‌کنند، اینگونه حوادث نیز در معادن رخ می‌دهد؛ لذا باید برای صنعت زغالسنگ کشور به‌صورت شفاف تعیین تکلیف شود که چه کسی مسوول است.