بعد از کرونا، ضعیف گردیم یا قوی‌تر شویم؟
یادداشتی از فرشید گل‌زاده کرمانی مشاور، کارآفرین، مدرس و فعال اقتصادی.
تغییر نگرش و رفتارها در جامعه بسیار زمانبر، تدریجی و با مقاومت همراه است.
اما بحران‌های مخرب، روند تغییرات اساسی را به طور قابل ملاحظه‌ای افزایش می‌دهند به این دلیل که توانایی تغییر «باورها» و «رفتارها» را دارند.
چند مثال گذشته را مرور کنیم:
مثال۱: بعد از جنگ جهانی دوم، نگرش در مورد نیروی کار تغییر کرد و زنان به دنیای کار وارد شدند.
تا قبل از آن مشارکت زنان ناچیز بود اما پیامدهای جنگ، این “تغییر نگرش و رفتار” را که به طور طبیعی نیازمند ده‌ها سال تلاش و فعالیت اجتماعی و مدنی بود، در عرض چند سال به شدت سرعت بخشید.
مثال۲: مرگ سیاه یا اپیدمی طاعون که در قرن ۱۴میلادی اروپا را فراگرفت و حدود ۳۰میلیون کشته برجا گذاشت، قدرت را از فئودال‌ها و ملاکین بزرگ به مردم و نیروی کار سوق داد و اساسا سرآغاز اروپای جدید شد.
مثال۳: حمله تروریستی ۱۱سپتامبر۲۰۰۱به برج‌های دوقلو در آمریکا، موجب تغییرات جدی در سیستم ایمنی پروازها و استانداردهای امنیتی در دنیا شد که این بحران اساسا آمادگی ذهنی مردم و مسافرین برای پذیرش این سخت‌گیری‌های جدید را هم فراهم کرد.
مثال۴: بیماری سارس در سال۲۰۰۳، باعث تغییر رفتار خرید مردم، تسریع روند فروش آنلاین و ظهور غول‌های تجارت الکترونیکی همچون علی‌بابا در چین شد.
سوالی که این روزها هزاران محقق و سیاست‌گذار را به خود مشغول کرده این است: تغییرات اساسی پساکرونا چه خواهد بود؟
برخلاف بحران‌های قبلی، این سوال، محدود به سطح محققین، کارشناسان وسیاست‌گذاران نیست و این سوال همه مردم و صاحبان کسب‌وکار است.
همانند عالم‌گیری و فراگیری کرونا، همه در تغییرات بعد کرونا سهیم هستند.
اما ابعاد تغییرات روشن نیست ولی علی‌الحساب درس آن برای مدیران کسب‌وکار این است که:
فعالانه تغییرات را رصد کنید،
نظام جمع‌آوری و دسترسی به اطلاعات و داده‌ها را مستقر کنید،
نیازهای جدیدی در حال شکل‌گیری‌ست، آن را از جامعه و مشتریان استخراج کنید،
ضعف‌های خود را بشناسید و از بیان و اعلام آن نترسید. یعنی نوآوری باز را بپذیرید،
شرکت‌های کوچک در صنعت شما، چابک‌تر و هوشیارترند، آن‌ها را به مشارکت و همکاری دعوت کنید،
و باور داشته باشید که بهترین زمان رشد، همین دوران رکود است.