ساختاری به نام تئاتر در مدیریت کلان جدی نیست| نمی‌توانم با تئاتر مجازی کنار بیایم

حمزه سلمانی| سی و دومین جشنواره تئاتر استان کرمان شامگاه ۲۵ آذر به‌ کار خود پایان داد. جشنواره‌ای که زیر سایه کرونا امسال متفاوت تر از همیشه و با محدودیت‌های خاصی برگزار شد. اجراهای این دوره از جشنواره به صورت آنلاین و در فضای مجازی پخش شدند.

از بین ۱۰ اثر پذیرفته شده در این دوره از جشنواره دو اثر از استان کرمان به جشنواره کشوری تئاتر فجر راه یافتند. هیئت داوران نمایش‌های «هفت دقیقه، یک‌نفس سکوت» و «چاقوی دم‌کرده‌ی شب» را به دبیرخانه جشنواره تئاتر فجر معرفی کردند.

به سراغ جلیل امیری کارگردان نمایش «چاقوی دم‌کرده‌ی شب» رفتیم. کسی که جایزه کارگردانی سی و دومین جشنواره تئاتر استان را نیز کسب کرد.

جلیل امیری نویسنده، کارگردان و عضو کانون ملی منتقدان تئاتر ایران کار خود را از سال ۶۷ در شهر شیراز شروع کرده است. امیری بالای ۱۵ اثر تولیدی دارد. آثاری که در جشنواره های استانی و کشوری مختلف حائز رتبه شده‌اند. از ویژگی های شاخص نمایش‌های امیری می‌توان به پرتماشاگر بودن آن‌ها در اجراهای عموم اشاره کرد. «چاقوی دم‌کرده‌ی شب» آخرین کار امیری است که برگزیده جشنواره تئاتر استان شد.

جلیل امیری در مورد ماجرای شروع نمایش «چاقوی دم‌کرده‌ی شب» می‌گوید: این نمایش با پیشنهاد آقای «مهدی حشمتی» در آموزشگاه آزاد هنرهای نمایش صحنه با گروهی از هنرجویان دوره آموزش بازیگری این آموزشگاه کلید خورد.

او ادامه داد: بعد از دو ترم آموزشی تشخیص دادم این بازیگران باید درگیر یک کار تئاتر باشند. کاری که هم بتواند بعدهای بازیگری آن‌ها را تقویت کند؛ و هم با صحنه و پیچیدگی‌های تئاتر آشنا شوند.

امیری افزود: در ادامه تصمیم بر انتخاب متنی شد که قدری پیچیدگی بیشتری داشته باشد. برای این که بازیگران تجربه بهتری برای رفتن به صحنه کسب کنند. از بین متن‌های مختلف، نمایشنامه «رضا گشتاب» یکی از نویسنده های شاخص کشور انتخاب شد.

این کارگردان تئاتر گفت: علیرغم این که بازیگرها بازیگرهای نوپایی بودند تلاش شد گروه ساختار حرفه ای داشته باشد تا بازیگران هم کار را جدیت دنبال کنند.

کیفیت اجراهای جشنواره امسال راضی کننده نبود

کارگردان نمایش «چاقوی دم‌کرده‌ی شب» در مورد جشنواره امسال گفت: داروان کار سختی داشتند. شاید کار آنچنان دندان گیری برای اجرا نبود. حتی کار ما هم در اجرا عملکرد خوبی نداشت. اما با توجه با مشکلات مالی و بودجه‎ای که محدود است در کل جشنواره با شیوه خوبی اجرا شد.

جلیل امیری ادامه داد: مشکلاتی در زمینه محل اجرا در جشنواره داشتیم که کار ما را سخت کرد. شرایط محیطی و دکور محدود بود. برای اجراهای عموم مشکلات حل می‌شود و منتظر تایید ستاد کرونا برای اجرا هستیم.

تئاتر مجازی قابل قبول نیست

عضو کانون ملی منتقدان تئاتر ایران گفت: چیزی که نمی‌توانم با آن کنار بیایم تئاتر مجازی است. اگر اتمسفری که بدن در فضای صحنه در حضور تماشاچی ایجاد می‌کند نباشد چیزی به اسم تئاتر وجود ندارد.

جلیل امیری ادامه داد: مشکلی با تئاتر مجازی ندارم اما اسم آن دیگر تئاتر نیست. مثلا می‌تواند اسم نمایش ویدیویی داشته باشد.

او افزود: هنر تئاتر با وجود همه مشکلات و رقابت‌ها به خاطر عنصر حضور ماندگار شده است.

امیری در مورد تاثیر کرونا بر کار گروه خود گفت: کرونا در تمرین‌ها کار ما را تا حدودی سخت کرد. قطعا در اجرا هم تاثیرگذار است. اما با مراقبت هایی که کردیم مشکلی از نظر کرونا نداشتیم.

ساختاری به نام تئاتر در مدیریت کلان جدی نیست

عضو کانون ملی منتقدان تئاتر ایران در مورد مشکلات تئاتر استان گفت: 50 درصد مشکلات تئاتر استان همان مشکلات تئاتر کشور است. این که ساختاری به نام تئاتر در مدیریت کلان جدی نیست، البته این موضوع هم جای بحث دارد. این که مسئله چقدر به جامعه تئاتر برمی‌گردد و چقدر به سیستم.

جلیل امیری ادامه داد: در استان هم این جدی نگرفتن در مسولین وجود دارد. اما خوشبختانه با سازوکار همدلانه‌ای که تئاتری‌ها دارند علیرغم این که به صورت حقوقی یک صنف نیست، به صورت مدنی توانسته به خیلی از مسئولان بقبولاند که تئاتر در این شهر جدی است.

او تاکید کرد: محدودیت‌های بودجه‌ای و محدودیت‌هایی هم در منابع مالی وجود دارد. آنچه اما تئاتر استان کرمان را تا الان سرپا نگه داشته است. نه برنامه‌ریزی کلان کشوری نه برنامه‌ریزی کلان استانی نه برنامه‌ریزی مسئولان که واقعا همت تک تک اهالی تئاتر شهر است.

مهمترین اصل آموزش بازیگری در تئاتر عملی بودن آن است

جلیل امیری در زمینه بازیگری در تئاتر گفت: بازیگری در تئاتر در سه بخش مختلف خلاصه می‌شود. اول این که باید آموزش تئوری و عملی با هم باشد. با این پیش فرض که بخش عملی کار مقدم بر تئوری است. دوم مکتب بازیگری باید رعایت شود. سوم بازی باید تا روی صحنه ادامه پیدا کند.

او توضیح داد: آموزش بازیگر فقط با تئوری امکان پذیر نیست. مهمترین اصل آموزش بازیگری در تئاتر عملی بودن آن است. از طرفی بازیگر باید سواد بازیگری هم داشته باشد. این نکته بسیار حساسی است که باید در کنار هم رعایت شود.

امیری افزود: این مشکلی است که در آموزش بازیگری کرمان وجود دارد. به نظر من بازیگر باید در عمل به نقاطی برسد؛ و بعد از آموزش عملی آموزش تئوریک ببیند.

جلیل امیری در مورد مکتب بازیگری در آموزش ادامه داد: وقتی بازیگر پرورش داده می‌شود باید در یک مکتب بازیگری و یک شیوه شناخته شده آموزش ببیند. هر گلی باید در بستر مخصوص خود پرورش داشته باشد.

او در مورد درگیر شدن بازیگر با اجرا عنوان کرد: بازیگر روی صحنه بازیگر می‌شود. بحث آموزش باید تا روی صحنه ادامه پیدا کند. کاری که در دانشگاه‌های کشور انجام نشده و بازیگر بعد از چند ترم آموزش رها می‌شود.