با وجود مصرف بالای آب کشاورزی، کرمان سهم اشتغال این بخش را بالا میبرد
کرمان درگیر باتلاق رتبه اول کشاورزی کشور
یکپنجم شاغلان کشور تا تابستان ۸۷ کشاورز بودند این نسبت حالا به کمتر از ۱۵درصد رسیده. کشور درگیر خشکسالی است و هر شغل در بخش کشاورزی یعنی ۲۱ هزار مترمکعب آب. همه کشور این را فهمیده به جز خراسان شمالی و کرمانی که سهم اشتغال بخش کشاورزی بالاتر از ۳۰درصد است. دادههای سالنامههای آماری میگوید که استانی که نزدیک صد درصدش درگیر درجات مختلف خشکسالی است و تأمین آبش مبتنی بر چاههایی که خالیتر از قبلاند، سهم بخش کشاورزی خود را از ۳۷.۹درصد در سال ۱۴۰۰ به ۳۸.۶درصد در سال ۱۴۰۱ رسانده است و همچنان اصرار دارد که رتبه دار بخش کشاورزی باشد.
برای کشوری همچون ایران که ۷۵ درصد اقلیم آن خشک، نیمهخشک و فراخشک است، اشتغال مردم باید بهسوی صنعت و خدمات تغییر یابد؛ چرا که در بخش خدمات برای انجام یک شغل ۸۴ مترمکعب و در صنعت ۵۴۰ مترمکعب آب نیاز است؛ اما در کشاورزی ۲۱ هزار مترمکعب آب مصرف میشود.
متوسط اشتغال بخش کشاورزی کشور در سال گذشته ۱۴.۸درصد بود. سهم کشاورزی کرمان از اشتغال ۳۸.۶درصد، خشکترین استان کشور رکورددار سهم اشتغال بخش کشاورزی است. رتبه دوم برای خراسان شمالی است که با سهم ۳۱.۴ بافاصله زیاد از کرمان در جایگاه دوم قرار گرفته است.
*۲۱ استان سهم کشاورزیشان را کاهش دادند
۲۱ استان سهم کشاورزی خود را نسبت به سال قبل کاهش داند. مرغ کرمان اما یک پا دارد. دادههای مرکز آمار در تابستان ۱۴۰۲ نشان میدهد که در این فصل کرمان سهم اشتغال این بخش پرآب را به ۳۹.۷ درصد رسانده. این استان بالاترین سهم کشاورزی از اشتغال را به نام خود زده است و کرمان بیآب اصرار دارد که این رتبه را نگهدارد. دادههای این فصل نشان میدهد که ۲۰ استان سهم کشاورزیشان از اشتغال زیر ۲۰ درصد است، فقط کرمان و خراسان شمالیاند که سهم اشتغالشان بالای ۳۰ درصد است و هر سال این سهم را افزایش دادند. این تابستان خراسان شمالی هم مثل کرمان با استقرار بیشتر شاغلان در بخش کشاورزی سهم اشتغال این بخش را به ۳۲.۸درصد رسانده است.
*رشد منفی بخش کشاورزی در دوسال گذشته
دادههای مرکز آمار نشان میدهد که رشد بخش کشاورزی در دو سال گذشته منفی بوده است. در مقابل، طی تابستان سال جاری سهم کشاورزی از اشتغال در ۹ استان نسبت به مدت مشابه در سال قبل بالاتر رفته است. بیشترین افزایش نیز ۱.۹ واحد درصد بوده که مربوط به استان گیلان است. پس از آن، استان کرمان با ۱.۸ واحد درصد قرارداد.
۲۱ استان دیگر اما از کشاورزی خود کاستهاند. در تابستان ۱۴۰۲ نسبت به تابستان ۱۴۰۱، سهم کشاورزی از اشتغال در استان اردبیل ۴.۸ واحد درصد کاهشیافته که بیشترین افت این شاخص در میان سایر استانها است. پس از اردبیل نیز استانهای آذربایجان غربی، زنجان و قزوین قرار گرفتهاند که کاهش آنها به ترتیب بهاندازه منفی ۳.۲ واحد درصد، منفی ۲.۷ واحد درصد و منفی ۲.۴ واحد درصد بوده است.
دادههای مرکز آمار نشان میدهد که در تابستان ۱۳۸۷ سهم بخش کشاورزی از اشتغال ۲۲.۳ درصد بوده است. بهعبارتدیگر، از هر ۱۰۰۰ شاغل، ۲۲۳ نفر در بخش کشاورزی مشغول به کار بوده است. این سهم، جمعیتی حدود ۴ میلیون و ۵۷۹ هزار نفر را در بر میگرفت. از ۱۶ سال پیش تا کنون ترکیب اشتغال در بخش کشاورزی دستخوش تغییر شده است. شواهد آماری نشان میدهد که در سالهای اخیر شاغلان بخش «کشاورزی» به سمت بخش به «صنعت» و «خدمات» کوچ کردهاند.