یادداشتی از محمد امین عالیپور احمدی فعال اقتصادی بندرعباس
اقتصاد روستاها یکی از پایههای توسعه پایدار است و باید بیش از پیش مورد حمایت قرار گیرد. کمتوجهی به اقتصاد روستایی و عدم اجرای دقیق طرحهای توسعهای، بسیاری از روستاهای کشور متروکه کرده است.
برای اینکه روستاهایمان کمتر دچار کوچ فردی و خانوادگی شوند، باید نگاهی ویژه به اقتصاد روستائیان داشته باشیم. عواملی چون کاهش منابع آب کشاورزی از یک سو و نظام واسطهگری ناکارآمد در خرید محصولات کشاورزان موجب شده تا اقتصاد کشاورزی به عنوان یکی از ارکان مهم تشکیل دهنده معیشت روستاییان آسیب جدی ببیند.
در این شرایط به رغم اینکه در بسیاری روستاها محصولات کشاورزی در سطحی گسترده تولید و برداشت میشود نبود بازاری شفاف و توانمند و جای خالی نظارت و راهبری دستگاههای موجب شده تا هنوز هم نظام واسطهگری دست بالا را داشته باشد.
در این وضعیت اقتصاد روستائیان بلعیده شده و لازمهاش بازنگری در شرایط اقتصاد معیشتی مردم روستا است. رها شدن نیروهای جوان مستعد ساکن روستاها بسیار از آنها را حاشیه نشین شهرها کرده است. برای رونق اقتصاد روستاها باید طرح های توسعه از دل روستاها شکل بگیرند نه اینکه به صورت دستوری از بالا ابلاغ شوند.
دهیاری به عنوان نماینده رسمی دولت در روستاها میتواند به مثابه گوش شنوای روستاییان عمل کند. بسیاری از طرحهای توسعه روستایی میتواند در نشستهای جوامع محلی طراحی و تدوین شوند و از طریق دهیاریها به گوش نمایندگان دولت در استانها برسد.
در این صورت است که میتوان امیدوار بود که برنامههای حمایتی دولت مانند اعطای تسهیلات بانکی برای توسعه روستایی به دست متقاضیان واقعی برسد.
برای مثال اگر بنا است که دولت خرید تضمینی محصولات کشاورزی را انجام دهد این کار میتواند در مسیری شفاف با تشکیل تعاونیهای خرید تضمینی شکل بگیرد.
هر گاه سخن از لزوم توسعه به میان میآید بسیاری مفهوم توسعه را در افزایش صادرات مواد معدنی یا توسعه بخش خدمات و تجارت در شهرها خلاصه میکنند.
در حالی که اقتصاد روستاها یکی از ارکان مهم توسعه است و بی توجهی به آن میتواند موجب تشدید عواقبی چون مهاجرت به حاشیه شهرها، تهدید امنیت غذایی، از دست رفتن منابع و… شود. طرحهای رونق بخشیدن به اقتصاد روستاها با برنامهریزیهای صحیح و نگاه حاکمیتی میتواند به ثمر بنشیند.