خیابان دکتر کیومرث منشی زاده

شهرام پارسا مطلق| اگر نام ایران از پس قرن ها زنده و جاوید مانده است به سبب فرهنگ آن است. در طول تاریخ، ادبیات و بالاخص شعر، جایگزین همه فقدان های فرهنگی ما شده است. بخش مهمی از فرهنگ ایرانی از دل شعر فردوسی, و مولوی ، خیام، عطار، سعدی، حافظ و دیگران و دیگرتران، جهانگیر شده و نام این سرزمین کهن را زنده نگه داشته است. جنوب استان کرمان و شهرستان جیرفت سرزمین تمدنی کهن، فرهنگ، شعر و کلمه است. سرزمین ترانه ها، لیکوها ، لالایی ها و افسانه ها به همراه خرده فرهنگ ها ، زبان ها و گویش ها که سخن از هر یک مجالی به وسعت هفتاد من مثنوی، می طلبد. از تپه های باستانی کنارصندل تا قمادین و گدروزیا سزرمین هزاره های پر افتخاری است بر حاشیه هلیل بزرگ که تمام تاریخ را به ضیافت می خواند که سمضربه ی بادپای سمند سرکش تاریخ است بر سنگفرش جاده های غرور. شهری که شهرزاد قصه گوی تاریخ است. گذشته های دور فرهنگ و هنر در این سرزمین پررمز و راز همانند تمدن کهنش در هزار و نه توی رازوارگی هزاره ها مدفون است و جلوه هایی از آن در ترانه ها ، لالایی ها و مویه های سینه به سینه آشکار می شود همین قدر که کم نیستند بزرگانی که از این سرزمین برخواسته و در علم ، عرفان و هنر از سرآمدان زما نه ی خود بوده اند مانند : اسماعیل بن محمد جیرفتی ، حمید الدین کرمانی، ابوالحسن احمد بن عمر جیرفتی ، طلحه بن عبیدالله جیرفتی، موسی بن عمران جیرفتی ، علی بن احمد جیرفتی، خواجه محمد زمان ساردویی ،جدیع کرمانی ،محمد بن هارون،مسیب بن رکن الدین مسکانی و…. و روایت کرده اند که سجستانی هروی عارف قرن چهارم و پنجم که پیر و مراد خواجه عبدالله انصاری است از مریدان و شاگردان موسی بن عمران جیرفتی بوده است…. به قول حضرت حافظ : « این قدر هست که بانگ جرسی می آید»
یکی از بزرگان شعر، فرهنگ و ادبیات معاصرکه فرزند جیرفت است و نامش در جیرفت کمتر شناخته شده است استاد دکتر کیومرث منشی زاده شاعر و طنز پرداز شهیر معاصر است. دکتر کیومرث منشی زاده کیست؟ به طور خلاصه می توان گفت : دکترکیومرث منشی زاده متولد ۱۳۱۶ در جیرف و درگذشته ۲۶ فروردین ماه ۱۳۹۶ شاعر، طنزپرداز و استاد دانشگاه از بزرگان شعر و ادب دهه های ۴۰ و ۵۰ خورشیدی و جزو نام‌های فرهنگ و ادبیات معاصر‌است. او اساساً شاعرمتفاوتی است و این تفاوت ، در شعر ، نثر و طنز منشی زاده خودش را به وضوح نشان می دهد. تلفیق شعر با ریاضی، فیزیک و فلسفه، بنیانگذاری شعر ریاضی، شعر رنگی، شیوه نوینی در طنز نویسی و تسلط و آشنایی به چندین زبان همراه با تحصیلات آکادمیک در رشته های فلسفه ریاضی و حقوق و… برخی از نمودهای این تفاوت است. عضویت در اولین دوره کانون نویسندگان ایران ،شعر خوانی در جلسات شعر انستیتو گوته معروف به «ده شب» و مناظره های تلویزیونی قبل از انقلاب با حضور فردید (فیلسوف شهیر)، نصر اصفهانی (رئیس دانشگاه صنعتی و رئیس انجمن فلسفه)، احسان نراقی (جامعه شناس ) دوستی و همنشینی با بزرگان شعر و هنر معاصر از جمله احمد شاملو ، نصرت رحمانی ، یدالله رویایی و… منشی‌زاده را به چهره ای کم نظیر در ادبیات معاصر بدل کرده است. او شاهد زنده ی بیش از نیم قرن تاریخ ادبیات معاصر بود . درمورد کیومرث منشی زاده و آثارش بسیار گفته و نوشته اند از جمله از فردید نقل کرده اند که گفته بود در مناظره های تلویزیونی از میان مصاحبه شوندگان تنها از قبل، منشی زاده را می شناخته و به خاطر او در این برنامه شرکت کرده است . احمد شاملو در کتاب « یک هفته با شاملو» اثر مهدی اخوان لنگرودی از او می گوید که در دفتر انرژی اتمی سازمان برنامه کار می کرده است و.. همچنین در کتاب « از کافه نادری تا کافه فیروز» که راجع به کافه نشینی شاعران دهه های ۴۰ و ۵۰ است چندین صفحه به منشی زاده اختصاص داده شده است. می گویند یدالله رویایی درباره او گفته است: «منشی‌زاده نابغه است …» شمس لنگرودی در کتاب تاریخ شفاهی ادبیات معاصر در گفتگو با کیوان باژن می گوید:«… من محصل بودم و تحت تاثیر شعرهای منشی زاده، شعر بی‌وزن می گفتم از شعرهایش خیلی خوشم می آمد. هنوز هم خوشم می آید» مستند «شعر رنگی» به تهیه کنندگی داریوش مهرجویی و کارگردانی وحیده محمدی فر، فیلم «ژاندارم صلح سرخ» بر اساس یکی از شعرهای بلند او به کارگردانی زهره تیموری و همچنین فیلم سورئال کیومرث درم‌بخش بر اساس کتاب «سفرنامه مرد مالیخولیایی رنگ پریده» از جمله فیلم هایی هستند که از زندگی و شعر منشی زاده ساخته شده اند . در مورد شعر و هنر و ویژگی های دکتر منشی زاده بسیار گفته و نوشته اند و شاید در شهر خودش که علاقه زیادی به ان داشت آن طور که باید و شاید ارج و قدر ندید در مصاحبه ای که سال ۱۳۹۵ ( یک سال قبل از درگذشتش) با او داشتم وقتی از جیرفت سوال کردم :« شما در جیرفت متولد شدید و در شعر «سفرنامه مرد مالیخولیایی رنگ پریده» از جیرفت می گویید « …شب های خواب های منحنی دوّار/ در زیر نخل های قهوه ای جیرفت…» احساس امروز شما نسبت به جیرفت چیست؟ پاسخ داد « روح من با آن محیط سازگار است و برایم معناهایی دارد که برای دیگران ندارد. جیرفت، یک شخصیت دارد و تنها شبیه خودش است داستان های خودش ، شعرهای خودش و حالات مردم خودش را دارد. سرزمینی منحصر به فرد در جهان با تاریخ ،فرهنگ و تمدنی کهن…..»
حال که اعضای محترم شورای شهر و شهردار محترم جیرفت از شخصیت های فرهنگی، متخصص، فرهیخته و دغدغه مند نسبت به فرهنگ و تمدن این سرزمین بزرگ، هستند و ضرورت انجام کار فرهنگی و زنده نگه داشتن نام و یاد فرهنگ سازان جیرفت، پیشنهاد می گردد؛ مطابق قوانین و ضوابط مربوطه، خیابان یا میدانی در شهر جیرفت به نام دکتر کیومرث منشی زاده به عنوان یکی از مفاخر بزرگ جیرفت و ایران نامگذاری گردد تا با زنده نگه داشتن نام و یاد بزرگان فرهنگ و ادب جیرفت، گامی در جهت توسعه فرهنگی این سرزمین کهن، برداشته شود.