عامل مغفول‌مانده در هویت شبانه شهر کرمان

نویسنده: سارا تدین سعیدی
دکترای معماری منظر

نور، فراتر از نقش عملکردی‌اش در تأمین روشنایی، به‌عنوان ابزاری برای تقویت هویت شهری، افزایش ایمنی، ارتقای کیفیت فضا و دعوت به حضور مردم در شب شناخته می‌شود. در شهرهایی که به‌دنبال توسعه پایدار گردشگری و بهبود کیفیت زندگی هستند، نورپردازی شبانه یکی از اجزای اصلی طراحی شهری است. اما در کرمان، این مقوله مهم هنوز با چالش‌های جدی مواجه است.

با وجود ظرفیت‌های غنی تاریخی، فرهنگی و طبیعی، فضای شبانه‌ی شهر کرمان همچنان کم‌رمق و بعضاً غیرفعال است. فضاهایی که می‌توانند به مقصد گردشگری شبانه تبدیل شوند، نظیر بازار تاریخی، میدان گنجعلی‌خان و غیره در نبود نورپردازی اصولی، شب‌ها جلوه‌ای ضعیف و حتی ناامن پیدا می‌کنند.
اما در این میان، پیاده‌راه حمزه مثالی روشن از تأثیر نورپردازی بر حیات شبانه است. طراحی متناسب و نورپردازی هماهنگ با معماری، باعث شده این مسیر نه‌تنها در روز، بلکه در شب نیز پذیرای حضور مردم، تعامل اجتماعی، و حتی توقف گردشگران باشد. این نمونه نشان می‌دهد که اگر نورپردازی با درک صحیح از فضا، مقیاس انسانی و بستر فرهنگی طراحی شود، می‌تواند کیفیت فضا را به‌طور چشم‌گیری ارتقا دهد.

در حال حاضر، یکی از نیازهای ضروری شهر کرمان تدوین یک برنامه جامع نورپردازی شهری با رویکرد منظر شهری است. نور باید نه‌تنها به فضا روشنایی دهد، بلکه روایتگر معماری، تاریخ، و فرهنگ این سرزمین باشد. تنها در این صورت است که کرمان می‌تواند شب‌هایش را نیز به بخشی فعال و هویت‌دار از زندگی شهری تبدیل کند.

چه باید کرد؟
برای ارتقای زیست شبانه و رونق گردشگری شبانه در کرمان، باید نورپردازی شهری را به‌صورت علمی و برنامه‌ریزی‌شده دنبال کرد. از جمله اقدامات ضروری می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
تدوین طرح جامع نورپردازی شهری با مشارکت دانشگاه و شهرداری
نورپردازی هدفمند بافت تاریخی با رعایت مقیاس و هویت معماری
روشن‌سازی میدان‌ها، بلوارها و پارک‌های اصلی با طراحی هوشمند
استفاده از مبلمان نوردار و عناصر نورپردازی تعاملی
برجسته‌سازی نمادهای معماری (بادگیرها، گنبدها، درختان کهنسال)
برگزاری رویدادهای شبانه و جشنواره‌های نوری
کرمان می‌تواند با نگاه دقیق به نور، شب‌های زنده و هویت‌داری بسازد؛ شب‌هایی که هم برای شهروندان دلپذیر باشد و هم برای گردشگران به‌یادماندنی.

3 نظرات
  1. هموطن می گوید

    احسنت به شما ،انشالله که مسئولین هم با درایت کامل به این امر مهم جامه عمل بپوشانند وکرمان را به معنای واقعی شهر کریمان آراسته سازند…

  2. بنده خدا می گوید

    سرکار خانم سلام تبعات این نور پردازی راببین اذیت همسایگان ایجاد ناامنی جوانان خصوصا برای خانمها شب سکن است ووقت آرامش نه وقت اذیت وجعل اللیل سکنا

  3. کیانوش سوزنچی می گوید

    با وجود تبلیغ زیاد برای توسعه گردشگری شبانه به موضوع بستر فرهنگی توجه نمی شود.
    گردشگری شبانه برای کسانی موجه است که شب را به عنوان وقت استراحت و تجدید قوا برای انجام کار و زندگی روزانه نیاز نداشته و شب به تفریح و گشت و گذار می پردازند.
    و یا در مناطق بسیار گرم کشور که بدلیل دمای روز فعالیت و کار در شب توجیه پذیر است مانند شهرهای سواحل جنوب کشور.
    لذا توصیه گردشگری شبانه برای همه مناطق و همه شهرها باید متناسب با مطالعه ظرفیتها و عادتهای فرهنگی و اقلیمی باشد.

ارسال یک پاسخ

آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد.