کرمان، شهر خاطره‌ها و هویت‌ها؛
هفته میراث‌فرهنگی؛ بازخوانی گذشته، بازآفرینی آینده
یادداشتی از سارا تدین دکترای معماری منظر، پژوهشگر منظر شهری و میراث‌فرهنگی
در عصر تغییرات پرشتاب و ناپایداری‌های فرهنگی، میراث‌فرهنگی چون چراغی در تاریکی، راه بازگشت به هویت و اصالت را نشان می‌دهد. هفته میراث‌فرهنگی فرصتی است تا نگاهی دوباره بیندازیم به آنچه ما را ساخته است؛ به ریشه‌هایی که اگر فراموش شوند، آینده نیز بی‌پایه خواهد بود.
میراث‌فرهنگی، تنها یادگارهای گذشته نیست؛ بلکه تداوم معنایی و هویتی یک ملت در بستر زمان است. این میراث، نه فقط در قالب آثار فیزیکی، بلکه در آیین‌ها، زبان، رفتارهای جمعی و حتی حافظه بصری شهرها تبلور می‌یابد. حفظ و به‌روزرسانی این میراث، ضرورتی استراتژیک برای دوام فرهنگی در دنیای پرتلاطم امروز است.
از همین منظر، شهر کرمان همچون کتابی زنده از تاریخ، فرهنگ و خلاقیت ایرانی است. معماری خشتی، بازار هزارساله، خانه‌های اعیانی و مردمی، باغ شاهزاده ماهان، ارگ بم، یخدان‌ها و قنات‌ها تنها بخشی از این سرمایه عظیم‌اند که نشان می‌دهند چگونه انسان کرمانی در بستر اقلیم، باذکاوت زیسته و زیستگاهش را طراحی کرده است.
کرمان، نه فقط در کالبد، بلکه در روح و منش مردمانش حامل میراثی زنده است. میراثی که اگر به‌درستی خوانده و بازآفرینی شود، می‌تواند نه‌تنها حس تعلق و افتخار را در شهروندان تقویت کند، بلکه جایگاه این شهر را در نظام هویتی و برندینگ شهری ارتقا بخشد.
به‌عنوان پژوهشگر منظر شهری، باور دارم که مفهوم “منظر میراثی” فراتر از حفاظت کالبدی است. منظر میراثی، بستری زنده برای تعامل حافظه، هویت و آینده‌سازی است. اگر مدیران شهری، دانشگاهیان و شهروندان در کنار هم با نگاهی میان‌رشته‌ای به میراث‌فرهنگی بنگرند، می‌توانند شهرهایی معنادار، پایدار و رقابت‌پذیر در سطح ملی و جهانی بنا کنند.
امروز بیش از هر زمان دیگر، کرمان نیازمند گفتمانی نو در مواجهه با میراث خود است؛ گفتمانی که گذشته را نه در موزه، بلکه در متن زندگی شهری بازتاب دهد. هفته میراث‌فرهنگی، بهانه‌ای است برای بازاندیشی این گفتمان و مسئولیتی جمعی برای تداوم ریشه‌هایی که آینده بر آن بنا می‌شود.