جشنواره ثبت اثارملی فهرج با شعار حفاظت از آثار تاریخی و محیط زیست برگزار شد

به گزارش خبرنگار کرمان‌نو، این جشنواره در حالی برگزار گردید که محوطه چاهریگان آثاری از یک شهر و مجموعه‌ای از چند استقرار هم‌جوار در سال ۹۶ به دلیل فرسایش باد رویت شد.
گفته شده که استقرار اولیه در این شهر مربوط به دوره ساسانی و قرون اولیه اسلامی است که با وسعتی حیرت‌انگیز به طول و عرضی تقریباً ۹ کیلومتر بر پهنه ریگزاری سوزان موسوم به چاه ریگان در جنوب شهر فهرج و حاشیه بیابان لوت گسترده و آرمیده است.
بر اساس شواهد معماری و مواد فرهنگی سطح الارضی، حیات این مجموعه تا پایان دوره سلجوقی بوده است. دلیل شکل‌گیری این استقرار در وهله نخست وجود منابع غنی آب و توسعه آن مرهون عبور راه‌هایی است که از فهرج می‌گذشته است.
اثر ثبت ملی دیگر کاروان‌سرای هشت‌ضلعی بخش مرکزی فهرج است که دارای نقشه هشت‌ضلعی با هشت برج در هر گوشه است و شواهد معماری آن حاکی از قدمت بیشتر اثر و تعلق آن به قرن سوم تا پنجم هجری به‌خصوص دوره سلجوقی و هم‌زمان با میل نادری است .
کاروان‌سرای هشت‌ضلعی با بیش از ۴۰ فضا پذیرای مسافرانی بود که برای رفتن از فارس و کرمان به سیستان و هند و خراسان و کابل و بالعکس بر مسیر منطبق با سنگ‌فرش باستانی فهرج – سیستان گام برداشته‌اند.
میل نادری فهرج در خطر آسیب قرار دارد
حسین سعیدنیا فرماندار فهرج با اشاره به آثار تاریخی و باستانی زیاد این شهرستان گفت: برای مثال میل نادری با یک‌هزار سال قدمت متأسفانه اکنون در بین ۲ باند جاده ترانزیتی قرار دارد.
او بیان کرد: این بنای تاریخی از حداقل امکانات برخوردار است و به دلیل قرارگرفتن در بین ۲ باند جاده امکان حصار کشیدن برای آن وجود ندارد.
به گفته او زمانی که می‌خواهیم حصار میل نادری این بنای تاریخی را بکشیم تا به دلیل تردد خودروها از آسیب در امان باشد راهداری اعلام می‌کند باید حریم راه رعایت شود.
سعیدنیا اظهارداشت: شهرستان فهرج با داشتن پنج اثر ملی ظرفیت مناسبی در حوزه گردشگری دارد و با ثبت ملی این ۲ اثر تاریخی نیز ازاین‌پس امکانات مربوط به آثار ثبت ملی دریافت خواهد شد.
فرماندار فهرج عنوان کرد: ۲۷ خانه بوم‌گردی در حوزه صنایع‌دستی و گردشگری در فهرج وجود دارد که از این تعداد ۱۲ خانه بوم‌گردی در حال فعالیت است.
وی با اشاره به ساخت یک دهکده گردشگری در فهرج اضافه کرد: داشتن جنگل‌های کهور منحصربه‌فرد و همچنین وجود تپه‌های شنی و نبکاها به‌عنوان بزرگ‌ترین گلدان‌های دنیا در صنعت گردشگری در این شهرستان می‌توانند بسیار مؤثر باشند.
سعیدنیا تصریح کرد: نخستین پایگاه جهانی لوت در این شهرستان احداث شده است و فهرج نیز در شرق استان کرمان درگاه ورودی به لوت است.

توجهی به عشایرنشین چاهریگان نشده است
سعیدنیا به عشایر بودن مردم منطقه چاهریگان اشاره کرد و گفت: عشایر فهرج، همیشه پای نظام ایستاده و در میدان بوده‌اند و همچنین در بحث کاهش جرایم عشایر و سران طوایف کمک زیادی به شورای تأمین کرده‌اند، به‌طوری‌که بعضی از جرائم توسط سران طوایف و ریش‌سفیدها حل می‌شود.
وی افزود: باتوجه‌به اینکه فهرج یک منطقه هموار و دارای دشت و اراضی هموار است در فصل‌های پاییز و زمستان شاهد کوچ عشایر این منطقه به سمت ارتفاعات شهرستان ریگان هستیم.
فرماندار فهرج خاطرنشان کرد: بیش از یک هزار خانوار عشایر در این شهرستان وجود دارد که حدود ۵۰۰ خانوار در سامانه ثبت شده‌اند و یکی از مشکلات آن‌ها نبود راه مواصلاتی مناسب است.
به گفته وی ۲۰ روستا و مزرعه و آبادی در چاهریگان وجود دارد که به آن‌ها توجهی نشده است که از این تعداد ۹ روستا مسکونی و دارای سکونت هستند.
بافت سنتی و عشایرنشین چاهریگان حفظ شده است
رئیس میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری فهرج نیز با اشاره به برگزاری جشنواره ثبت آیین سنتی ثبت آثار تاریخی این شهرستان گفت: این جشنواره در کنار جنگل‌های کهور فهرج و با شعار حفاظت از آثار تاریخی و جنگل‌های کهور در منطقه چاهریگان برگزار شد.
حمید وحیدزاده ادامه داد: در این منطقه بافت سنتی آن حفظ شده و عشایر اصالت و بومی بودن خود را حفظ کرده‌اند.
او عنوان کرد: شهر باستانی چاهریگان بخش نگین کویر فهرج یکی از آثار تاریخی بود که از سال ۹۶ به‌صورت فرسایش باد رویت شد و در حال حاضر کارهای مطالعاتی آن در حال انجام است.
وی افزود: بیشتر آثاری که ثبت ملی می‌شوند به جهت جلوگیری از تخریب توسط افراد و ارگان‌هایی است که به دلیل یک سری فعالیت‌های عمرانی صورت می‌گیرد تا خسارت به آثار تاریخی وارد نشود.
رئیس میراث‌فرهنگی فهرج بیان کرد: کاروان‌سرای هشت‌ضلعی نیز در ۵۵ کیلومتری مرکز شهر فهرج قرار دارد و سومین کاروان‌سرای هشت‌ضلعی کشور است.
۲۰ پرونده فهرج در نوبت ثبت ملی
به گفته وی کار مطالعات به روی این اثر تاریخی در اداره کل میراث‌فرهنگی و پایگاه جهانی بم در حال انجام است تا پرونده آن تکمیل شود.
وحیدزاده اظهارداشت: این دو اثر تاریخی در پنجم مردادماه سال جاری ثبت ملی شدند و اعتبارات شهرستانی لازم برای مرمت و بازسازی این آثار در نظر گرفته می‌شود.
وی توضیح داد: شهرستان فهرج پنج اثر ملی و یک اثر ثبت جهانی به نام ریگ یلان را در کارنامه خود دارد و همچنین باتوجه‌به اینکه یکی از درگاه‌های ورودی لوت در فهرج قرار دارد نخستین ساختمان اداری پایگاه جهانی لوت در فهرج ساخته شده است.
رئیس میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری فهرج خاطرنشان کرد: ۲۰ پرونده مربوط به آثار فهرج در نوبت ثبت ملی هستند و قوانینی برای ثبت آثار ملی وجود دارد که روند این کار زمان بر است.
به گزارش کرمان‌نو، جشنواره ثبت آثار ملی دو اثر تاریخی چاهریگان بخش نگین کویر و کاروان‌سرای شش‌ضلعی بخش مرکزی فهرج در کنار جنگل‌های کهور و با حضور نیکزاد مدیرکل عشایر استان کرمان، فرماندار فهرج و عشایر و ریش‌سفیدان طوایف برگزار شد