دِبی قنوات بم بزرگ ترین شاخصه این قنوات است

به گزارش کرمان نو محمد برشان نویسنده و پژوهشگر قنوات روز شنبه در جلسه هماهنگی و برنامه ریزی ثبت ملی تمدن قناتی باغ شهر جهانی بم گفت: تمدن بم در جهان جایگاه منحصر به فردی دارد و قنوات که جزو تمدن بزرگ بشری هستند که تاکنون به آن ها پرداخته نشده است.

او افزود: در چهار شهرستان شرقی استان کرمان یعنی بم ،نرماشیر ،فهرج و ریگان بیش از ۴۶۴ رشته قنات وجود دارد که در سال های اخیر به دلیل تغییر اقلیم ،حفر چاه های غیرمجاز،جابجایی قنات، سیل، زلزله و بسیاری موارد دیگر این قنوات از بین رفته اند.

به گفته برشان بم سرزمین قدمت، قامت و قنات است که قدمت شامل دیرینگی و قامت یعنی ایستادگی در مقابل حوادث طبیعی و غیرطبیعی و قنات که سرمایه بزرگ این دیار است.

این نویسنده و کارشناس آب گفت: بیشترین خسارت را قنوات شهرستان های فهرج و نرماشیر دیده اند که این در آینده ای نزدیک نواقص بزرگ و ناهنجاری را شامل می شود و به دنبال آن حاشینه نشینی را در پی خواهد داشت.

برشان بیان کرد: آب اساس بزرگی است و از آن جا که در ایران با اَبر چالش و بحران خشکسالی روبرو هستیم و فقیر ،غنی و سیاستمدار نمی شناسند بنابراین حفظ قنوات باعث می شود روستاییان به شهرها مهاجرت نداشته باشند.

او ادامه داد: پروسه ثبت ملی تمدن قنوات در حال رقم خوردن است که بعد از ثبت جهانی اهرام ثلاثه مصر بزرگترین پروسه به شمار می رود و بار سنگین جهانی و مهمی بر عهده ما است .

او خاطرنشان کرد: بحث کوچه باغ ها برای اولین بار در گناباد ثبت ملی شد و ما نیز باید کوچه باغ های بم و بروات و قنوات را در بحث گردشگری قرار داده و آن ها را گسترش دهیم

به گفته برشان مهمترین موردی که قنات را از چرخه توجه خارج کرده است مدیریت قناتی و مغنی گری است زیرا مغنی ها جزو محرومترین قشر جامعه اند که حتی بیمه نیستند .

این نویسنده و پژوهشگر تاکید کرد قنات جزو عرصه هایی است که هنوز تکنولوژی به آن وارد نشده که باید به آن توجه کرد.

برشان توضیح داد: قناتی که کم آب می شود حق آبه داران به فکر جابجایی آن می افتند و باید زمانی که مجوز حفرچاه به این حق آبه داران داده می شود آب چاه حتما وارد مادر چاهی که آب آن فروکش کرده شود تا قنات از بین نرود.

به گفته او در استان کرمان شهرستان بم به عنوان پایلوت قناتی و شهرستان نرماشیر به عنوان پایلوت مغنی گری معرفی شده که به زودی جشن ملی تمدن قنوات و معرفی مغنی ها را خواهیم گرفت.

برشان تصریح کرد: به زودی پیوند برادرخواندگی بین مغنی گران نرماشیر و اردکان یزد برقرار می شود زیرا بسیاری از مغنی گران که در قدیم در بم کار می کردند یزدی بوده و در این مکان ماندگار شده اند .

بم ، پایتخت گردشگری کشاورزی ایران

در ادامه مجری پروژه الگوسازی کشاورزی چندکارکردی انجمن احیا در باغ شهر بم در این جلسه گفت: کشاورزی چند کارکردی رسالت اصلی آن تولید غذا و الیاف گیاهی است ولی کارکردهای دیگر از جمله سلامتی،گردشگری و طراحی منظر را نیز شامل می شود.

سیدمحمد میرلوحی بیان کرد: ما در پروژه الگوسازی کشاورزی چندکارکردی به این مسایل اهمیت داده و از آنجا که بخش گردشگری کشاورزی قسمتی از گردشگری قنات را شامل می شود در پروسه ثبت ملی تمدن قنوات ورود کرده ایم.

او ادامه داد: قنات ها در باغ شهر بم شریان اصلی کشاورزی هستند بنابراین قنوات از دو منظر کشاورزی و گردشگری کشاورزی برای ما اهمیت دارند.

مجری پروژه الگوسازی کشاورزی چندکارکردی در بم تاکید کرد: بم می تواند پایتخت گردشگری کشاورزی ایران باشد و به جای توسعه کمّی کشاورزی در بم که بر پایه قنوات شکل گرفته باید به توسعه کیفی بپردازیم زیرا گردشگر کشاورزی می تواند به جز سودی که به کشاورز می رساند به دیگر مردم نیز سود برساند .

او تصریح کرد: در یکسال گذشته تلاش کرده ایم اهمیت قنوات را برای مسئولین دولتی و بخش خصوصی تشریح کنیم  و خوشحالیم که آخرین روزهای پروژه الگوسازی کشاورزی چندکارکردی با شروع فعالیت دبیرخانه ثبت ملی تمدن قنات های بم گره خورده است.

به گفته او انجمن احیای بم برای تشکیل این دبیرخانه و هماهنگی بین ادارات مختلف عضو این دبیرخانه  کمک می کند .

میرلوحی افزود: شهرستان بم به عنوان یک منطقه بسیار ویژه است که با کمتر از 70میلیمتر بارندگی سالانه اما بیشترین اشتغال آن کشاورزی است و این یک پدیده به شمار می رود.

شهرستان بم با داشتن چهار اثر ثبت جهانیدر فاصله 195 کیلومتری استان کرمان قرار دارد.