سالمندی، دوران مهمی از زندگی است و امروزه به دلیل بالا رفتن امید به زندگی و کاهش میزان زاد و ولد در کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه ، پدیده ســالمندی بیش از پیش مورد توجه قرار گرفته است. سالمندی در نگاه اجتماعی شامل برخی برداشتهای قالبی منفی هستند .شایعترین حادثهای که سالمندان به دلیل کهولت سن با آن مواجهند، زمینخوردن است که اکثر این زمینخوردگیها باعث شکستگی استخوان میشود.البته تغذیه و ورزش نیز بخش مهمی از زندگی سالمندان هستند که باید حتما به این مساله توجه ویژه ای شود.
الهام پیپر| امروزه دنیا با پدیدهای به اسم سالمندی جمعیت مواجه است در این رابطه ارزیابی وضعیت سلامت و رفتارهای ارتقادهنده سلامت به عنوان گروه در معرض خطر جامعه از اهمیت خاصی برخوردار است. یک محقق که وضعیت سالمندان جنوب کرمان را بررسی کرده می گوید: 90درصد سالمندان جنوبی کاملا مستقل بودند.
رضافاریابی افزود: با افزایش سن افراد، تمایل به کم تحرکی بیشتر می شود اما سالمندان جنوبی فعالیتهای روزمره خود را نوعی ورزش میدانند و با این تصور مبادرت به انجام فعالیت فیزیکی منظم نمیکنند و از همین بابت سالمندان این منطقه نیازمند انجام مداخلات آموزشی و ارتقای سلامتی هستند. تغذیه رژیم غذایی سالم بر سلامتی، استقلال و کیفیت زندگی سالمندان یک امر واضح و روشن است، از نظر رژیم غذایی کم نمک و چرب سالمندان جنوب کرمان بیش از 67درصد غذاهای نمکی و 55درصد غذاهای پرچرب استفاده می کنند اما از نظر مصرف روغن 33درصد روغن نباتی مایع و 66درصد روغن نباتی جامع هیدروژنه یا حیوانی مصرف می کردند.
وی اضافه کرد: فشارخون بالا قابل اصلاح ترین عامل خطر برای سکته بوده و یکی از مهم ترین عوامل خطر برای بیماران قلبی و کلیوی است و کاهش نمک دریافتی از طریق رژیم غذایی سادهترین روش برای جلوگیری از فشارخون بالا و عوارض آن است.سالمندلن جنوب کرمان از نظر توانایی انجام فعالیتهای ضروری زندگی وضعیت مطلوبی داشتند. شایعترین شکایات جسمی و روانی این افراد به ترتیب مشکلات اسکلتی- عضلانی، اختلالات خواب و اختلالات قلبی و فشارخون بالا بود و سایر اختلالات در رتبه بعدی قرار داشتند از نظر رفتارهای ارتقا دهنده سلامتی به ترتیب مصرف دخانیات، غذای کم نمک، غذای کم چرب و کنترل ماهیانه فشارخون بالاترین رتبه را داشتند و انجام ورزش منظم پایین ترین رتبه و پس از ان کنترل قندخون دست کم هر شش ماه یک بار، مصرف میوه و سبزیجات در رژیم غذایی روزانه و استفاده از روغن نباتی مایع از وضعیت مطلوبی برخوردار نبودند.
وی تصریح کرد: دست اندرکاران بهداشت و درمان برنامه های فراگیرتری برای جلب حمایت همه جانبه خانواده ها، سالمندان، سیاست گذاران و مسوولان سایر بخش های توسعه ای برای فراهم کردن زیرساخت های لازم در جهت ارتقای سلامت سالمندان مانند ویزیت دورهای آنها برای تشخیص زودرس بیماریهای غیرواگیر مزمن، فراهم کردن امکانات ورزشی، تامین امنیت غذایی، افزایش مشارکت اجتماعی آنها، بهبود خدمات پزشکی و بهداشتی، برگزاری دوره های آموزشی و خدماتی مشاوره ای برای آن ها و خانوادههایشان انجام دهند.
وی ادامه داد: همچنین توصیه میشود بررسیهای بیشتری همراه با معاینات بالینی و پاراکلینیکی انجام شود و بررسیهای خوداظهاری مشکلات جسمی و روانی و انجام معاینات بالینی و پاراکلینیکی و بررسی تاثیر مداخلات مختلف در ارتقای سلامت و رفتارهای ارتقادهنده سلامتی سالمندان انجام شود. ازآنجا که نظام تامین اجتماعی قوی نیز نداریم به همین دلیل جمعیت سالمندی تبدیل به یک دغدغه شده و لذا باید به سمتی برویم که برای داشتن پیران با نشاط برنا مه ریزی کنیم . در سوره بنی اسرائیل آمده که به پدر و مادر خویش تکریم کرده و آزرده شان نسازید. همچنین پیامبراکرم ( ص) به اصحاب خویش فرمودند: رسیدگی به والدین نوعی جهاد است. ضمن اینکه پیشوایان دین ما در بسیاری از امور مراجعه به ریش سفید ها در جهت حل مشکلات را امری لازم دانسته اند.
قریب ۷درصد جمعیت جنوب کرمان را سالمندان تشکیل می دهند
دکتر علی اصغر خیرخواه، گفت: در جنوب استان کرمان بیش از ۵۱ هزار سالمند وجود دارد که حدود ۷درصد جمعیت در هفت شهرستان جنوب کرمان را شامل میشود.
شبستان نوشت: دکتر « علی اصغر خیرخواه » با بیان این مطلب که کاهش مرگ و میر ناشی از پیشرفت های علوم پزشکی و بهداشت، افزایش جمعیت سالمندان را در پیش داشته، گفت: مراقبت از کلیه سالمندان تحت پوشش و افزایش سلامت جسمی، روحی و اجتماعی از اهمیت به سزایی برخوردار است.
معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی جیرفت، افزود: در جنوب استان کرمان بیش از ۵۱ هزار سالمند وجود دارد که حدود ۷درصد جمعیت در هفت شهرستان جنوب کرمان را شامل میشود.
وی، با اشاره به این که افراد بالای ۶۰ سال سالمند محسوب میشوند، اظهار داشت: نیازهای سالمندان را میتوان به ۳ گروه اصلی تقسیم کرد: گروه اول نیازهای بهداشتی – درمانی هستند که شامل مراقبتهای پزشکی و بهداشتی از سالمندان است، گروه دوم نیازهای اجتماعی – اقتصادی مانند بیمه و حقوق بازنشستگی است که عدم توجه به آنها آرامش روحی، روانی و اجتماعی سالمند را مختل خواهد کرد و گروه سوم نیازهای روانی است.
دکتر خیرخواه، بیان داشت: شایعترین حادثهای که سالمندان به دلیل کهولت سن با آن مواجهند، زمینخوردن است که اکثر این زمینخوردگیها باعث شکستگی استخوان میشود.
معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی جیرفت، ابراز داشت: برنامه مراقبت از سالمندان بر اساس برنامهریزی انجام میشود و ما به سالمندان در مراکز بهداشتی درمانی و خانههای بهداشت، خدماتی با کیفیت مطلوب ارائه میدهیم که این خدمات شامل مکمل یاری است و سالمند در اولین مراجعه خود به مراکز بهداشتی تستهای چربی خون و قند را بصورت رایگان دریافت میکند.
حس مفیدبودن را در سالمندان تقویت کنیم
وی، ادامه داد: سالی یک بار ویزیت رایگان سالمندان در دستور کار مجموعه معاونت بهداشتی است و خدمات دندانپزشکی نیز در آینده نزدیک برای سالمندان بصورت رایگان انجام میشود.
دکتر خیرخواه، اظهار داشت: اعتقاد ما بر این است که با جلوگیری از ابتلا سالمندان به بسیاری بیماریها از طریق مراقبت میتوان از مرگ و میر آنها جلوگیری کرد و از این طریق جلوی بسیاری از هزینههایی را که صرف بازتوانی این افراد میشود را گرفت.
معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی جیرفت، عنوان داشت: همانطور که میدانیم سالمندان تشنه احترام و ارتباط متقابل با فرزندان و آشنایان و اطرافیان هستند، طبق فرمایش پیامبر اکرم (ص ) پیران هر قوم پیامبران آن قوم میباشند. توصیه می کنیم با سالمندان همیشه در ارتباط باشیم، احترام به سالمندان را فراموش نکنیم، استقلال آنها را حفظ کرده و حس مفید بودن را در آنها تقویت کنیم.