دود بی‌ثباتی بازار در چشم مسکن

۷ سال است که مسکن دیگر سوگلی نیست و به اولویت چندم سرمایه گذاران بدل شده. موضوعی که از دید کارشناسان علتش بی ثباتی بازار است و افزایش افسار گسیخته قیمت مصالح ساختمانی. نمایندگان مجلس اما نگاهی دیگر به موضوعات دارند و در جدید ترین اظهارنظر شهباز حسن پور، نماینده مردم سیرجان و بردسیر در مجلس شورای اسلامی پای فرهنگ را به رکود ساخت و ساز باز کرده. او گفته:« فرهنگ سرمایه گذاری در بخش مسکن با آموزش مردم باید صورت پذیرد و به مردم اطلاعات و آموزش های کافی داده شود که به جای ورود به سرمایه گذاری در بورس و ارزهای دیجیتال به سرمایه گذاری پایدار در بخش مسکن ورود کنند.»
دولت روحانی با رکود بازار ساخت و ساز آغاز به کار کرد. درست یک سال بعد از استقرار دولت یازدهم تعداد پروانه‌های ساخت و ساز از ۲۰۱هزا رو ۵۰۴ پروانه در سال ۹۲ به ۱۳۵ هزار در سال ۹۳ رسید. این کاهش ۳۱درصدی تا ۷ سال بعدش هم به سر جای اولش برنگشت. طبق اطلاعات مرکز اطلاعات راهبردی وابسته به وزارت تعاون کار ورفاه اجتماعی مجموع کل پروانه‌های ساخت و ساز صادر شده در ۴ فصل بهار و تابستان و پاییز و زمستان به ۱۸۷هزار و ۶۶۶ واحد رسیده. به عبارت دیگر حتی طرح اقدام ملی مسکن نیز نتوانست دولت دوازدهم و از این وضعیت نجات دهد و ما بعد از ۷سال هنوز نتوانستیم به میزان ساخت و ساز صورت گرفته در سال ۹۲ برسیم. این در حالی که در همین ۷سال با رشد جمعیت و در کنارش ازدواج های صورت گرفته نیاز مسکن رشد چند درصدی داشته.
نمودار تعداد پروانه‌های ساخت و ساز اما درست برخلاف جهت نمودار رشد قیمت مصالح ساختمانی حرکت کرده. در زمستانی که گذشت،براساس اطلاعات مرکز آمار ایران تمامی اقلام میلگرد بالای ۹۰ درصد، گچ ۸۸ درصد و گونی چتائی ۱۶۲ درصد افزایش قیمت داشتند.افزایش قیمت در تمامی اقلام بالای ۵۰ درصد است، تا جایی که یک لامپ صد وات ساده ۷۷.۹درصد نسبت به زمستان سال قبلش رشد قیمت داشته.افزایش قیمت تنها مربوط به نهاده ها نیست، دستمزد استادکار، نقاش،راننده لودر و حتی نگهبان ساختمانی هم حداقل ۵۰درصد بیشتر از سال قبل بود.

*نداشتن فرهنگ سرمایه گذاری در مسکن علت رکود ساخت وساز
در حالی که آمار از رشد مصالح ساختمانی و بی ثباتی در بازار می‌گویند، یکی از نمایندگان مجلس نداشتن فرهنگ سرمایه گذاری و عامل رکود این بازار دانسته. نماینده مردم سیرجان و بردسیر در مجلس شورای اسلامی روز گذشته با بیان اینکه فرهنگ سرمایه گذاری در بخش مسکن با آموزش مردم باید صورت پذیرد، گفته: « به مردم اطلاعات و آموزش های کافی داده شود که به جای ورود به سرمایه گذاری در بورس و ارزهای دیجیتال به سرمایه گذاری پایدار در بخش مسکن ورود کنند.»
شهباز حسن پور شامگاه سوم آبان ماه در جمع مسئولین و فعالین بخش مسکن شهرستان سیرجان اظهار کرد: «اگر در حوزه سرمایه گذاری در بخش مسکن وارد نشویم و تنها به فکر دریافت سودهای مقطعی و پرریسک باشیم، قطعاً اقتصاد کشور پیشرفت نخواهد کرد.»
حسن پور معتقد است سرمایه گذاری در حوزه مسکن کمترین ریسک و بیشترین بازده را دارد و با یک برنامه ریزی جامع می‌توان نقدینگی را به سمتی هدایت کرد که در نهایت نفع آن همگانی شود و عموم مردم از آن بهره ببرند. آنچه مسلم نگاه این نماینده اصولگرای مجلس بر طرح های ساخت مسکن دولتی مثل مسکن مهر یا طرح اقدام ملی مسکن می‌چرخد. به طوریکه این نماینده اصولگرای مجلس مهم ترین هدف و اقدام دولت سیزدهم را تولید مسکن اعلام کرده و گفته: «در اقدام نهضت ملی مسکن با در نظر گرفتن تمام جوانب امر، مسکن ارزان قیمت و متناسب با شرایط ایرانیان احداث و تحویل آن‌ها می‌شود.»
نمونه مشابه‌این طرح در کرمان همان پروژه طرح اقدام ملی مسکن و اختصاص زمین ستاد اجرایی حضرت امام(ره) برای ساخت ۴ هزار واحد مسکونی است. پروژه‌ای که بعد از دوسال از ثبت نام و واریز وجه توسط متقاضیان مسکن پایش را جلوتر از مرحله خاکبرداری نگذاشت.

*خانه سازی با متری ۲ میلیون و ۷۵۰ هزار تومان
طبق شواهد طرح جهش تولید مسکن هم روی همان ریل طرح اقدام ملی مسکن حرکت می‌کند، حال آنکه بعد از قریب یک هفته از آغاز ثبت نام این طرح هنوز حتی قیمت این واحدها مشخص نیست. تاکنون اعداد متفاوتی درباره قیمت تمام شده مسکن عنوان شده‌است. از متری دو میلیون و ۷۵۰ هزار تومان تا متری ۱۰ میلیون تومان. دولت قول مسکن ارزان را داده و ریشه این ارزانی هم در زمین رایگان این طرح عنوان شده.
اسماعیل حسین زهی، نماینده مجلس پیش از این گفته بود قیمت هر متر مربع خانه در طرح جهش مسکن حدود ۲ میلیون و ۷۵۰ هزار تومان است. با این حساب هزینه ساخت یک مسکن ۱۰۰ متری حدود ۲۷۵ میلیون تومان می‌شود.این قیمت ها البته چندان با واقعیت بازار همخوان نیست و کارشناسان مسکن و انبوه‌سازان می‌گویند ساخت خانه با چنین قیمتی ممکن نیست.

*قیمت مسکن متری ۱۰ میلیون؟
ایرج رهبر، رئیس هیأت مدیره کانون سراسری انبوه‌سازان گفته میانگین قیمت ساخت واحدهای مسکونی با مصالح ساختمانی با کیفیت متوسط، حدود متری ۱۰ میلیون تومان است. با این حساب قیمت یک مسکن ۱۰۰متری در این طرح حدود یک میلیارد تومان می‌شود.این کف قیمتی البته شهر به شهر متفاوت است، حال آنکه ماه گذشته دادبخش، دبیر انجمن انبوه سازان هفته گذشته به کاغذ وطن گرفته بود:«قیمت تمامی مصالح ساختمان افزایش یافته و ثباتی هم در این بازار نیست؛ به طوریکه نسبت به دو سال پیش هزینه ساخت و ساز از مترمربعی ۴ میلیون تومان به بالای ۸ میلیون تومان رسیده.»
با این حساب باید گفت قیمت یک واحد مسکونی ۱۰۰ متری بین ۸۰۰ میلیون تومان تا یک میلیارد تومان است.
بر این اساس با توجه به افزایش تورم در ایران، و وقفه هایی که همواره در طرحهای مسکن دولتی اتفاق می افتد؛ احتمال اینکه قیمت خانه‌ها بیش از یک میلیارد تومان باشد، زیاد است.