جنوب که نه، ایران است و آغوش آتشین طبیعتی که رویش را از ما برگردانده.روزهایی که با خشکسالی و گرمای چندین برابری می گذرند و هر بار تیغی از خشم طبیعت را به جان کشاورزان نگون بخت فرو میکنند، کشاورزانی که اسیر بیتدبیری انسان هایی شدند که با گذران عمر خود طبیعت را از رنجش خود سرشار کرده اند.
ماجرا این بار خشکیدگی خوشه نخلستانهای جنوبی کرمان است که چندین سالی شبیه سرطان به جان خرماها می افتد و تمام نخل را آرام آرام از پا در میآورد. این عارضه به درخت کوچک و بزرگ رحم نمی کند، این طور که عضو هیات علمی بخش گیاه پزشکی جیرفت گفته این خشکیدگی اغلب از برگهای ردیف پایین شروع و بهطرف تاج درخت پیشرفت میکند.ذبیح الله اعظمی ظاهر این عارضه را با وجود لکههای درشت سیاهرنگ با هاله زرد در زیر و روی رگبرگ میانی برگهای نخل توصیف کرده و گفته که در بعضی موارد قهوهای شدن آوندها نیز مشاهده شده.
خشکیدگی، خرما می بلعد
خبرهای خسارت این عارضه روزبه روز پررنگ تر میشود، همین چند روز پیش خبرهایی به «کاغذوطن» رسید که یک کشاورز از روستای دوچاهی کهنوج از ۴هزار کیلو بار خرمایی که هرساله نصیبش می شده دو هزار کیلو را از دست داده است. لازم به ذکر است این خشکیدگی منحصرا به جنوب کرمان نیست و همه نخلستانهای کشور سالیان سال است که با آن دست و پنجه نرم میکنند.
فرضیه تغییر شرایط اقلیمی در خشکیدگی خرما
مدیر باغداری جهاد کشاورزی جنوب درباره این معضل به «کاغذوطن» می گوید این خشکیدگی یک عامل ناشناخته است که حدود ۱۵ سالی هست در مناطق ما وجود دارد و وقتی هم یک چنین عارضهای ماندگار شود به نوعی بومی میشود. منصور شریف تاکید می کند با توجه به این که در تحقیقات گیاه پزشکی نه تنها در ایران بلکه در کشورهای انگلیس،آلمان و عربستان در این خصوص ایجاد شده و نتیجهای به دست نیامده این اتفاق احتمالا به شرایط تغییر اقلیم مربوط می شود یعنی درجه حرارت در حال حاضر نسبت به ۱۵سال گذشته فرضا سه درجه افزایش پیدا کرده و دلایلی مثل کمبود بارندگی و یا کاهش رطوبتی که جنوب داشته باعث شده که خرماها خشک شوند و ریزش پیدا کنند و کاری از دست کسی بر نمی آید.
سایه بان پیشنهادی برای این معضل
به گفته این مقام مسوول برای این عارضه یا باید راهکاری پیدا کنیم و یا ارقامی که کاشتهایم را تغییر دهیم. او همچنین پیشنهاد می دهد که می توان روی درختها سایه بان زد زیرا در بعضی موارد دیده شده که نه تنها درختان زیر سایهبان دچار خشکیدگی نشدند بلکه جوانهزنی هم داشته اند. شریف در ادامه میگوید از دیگر مشکلات کشاورزان بحث تلقیحی ارقام خرماست یعنی به دلیل بالارفتن دما در هنگام گرده افشانی، گرده گل نر نمی تواند گرده ماده را تلقیح کند و در نتیجه درخت بار نمیدهد.
دردسر کشاورز خسارت دیده در مقابل خشکیدگی
آن طور که از خبرها حاکی است کشاورزان از وضعیت پرداخت غرامت ناراضی اند.
باید توضیح داد با توجه به این که عارضه خشکیدگی ۱۵سالی با مردم زندگی می کند و به نوعی بومی شده است، در دوسال گذشته صندوق بیمه کشاورزان کشور بخشنامه کرده که خسارت بیشتر از ۷۰درصد خشکیدگی خوشه خرما را پرداخت نمیکند، یعنی اگر خسارت ۱۰۰درصدی باشد، ۳۰درصد آن به دلیل این که تعهد بیمه نیست را به کشاورز نمیدهند و۷۰ درصد آن به خسارت دیده تعلق می گیرد و این عامل نارضایتی کشاورزان شده است.از آنجایی که این عارضه در جنوب کرمان داد کشاورزان را درآورده افشار معاون خدمات بیمه ای جنوب خبر از این داده که اکیپهای بازرسی برای برآورد مراحل آخر خسارت به منطقه اعزام شده اند ، افرادی که بیمه نامه نخیلات را خریده باشند غرامت آنها به زودی برآورد شود.