نگرانی سموم تلقبی در بین کشاورزان

الهام پیپر| جنوب کرمان منطقه‌ای وسیع است که شغل اکثر مردم آن کشاورزی است برخی از کشاورزان می‌گویند بعضی از فروشگاه‌ها اقدام به فروش سم و کود غیراستاندارد و تاریخ مصرف گذشته می‌کنند که آنها را با مشکل مواجه می‌کند از سویی کارشناسان محیط زیست نیز می‌گویند مصرف بی‌رویه سم و کودها به خصوص نوع غیراستاندارد این اقلام باعث بروز بیماری‌های زیادی از جمله انواع سرطان می‌شود درحالی که سازمان کشاورزی می‌گوید تمامی فروشگاه‌ها دارای کارشناس فنی هستند.رییس حوزه قضایی فاریاب خبر از پلمب چندفروشگاه به دلیل نداشتن کارشناس و فروش سم و کود تاریخ مصرف گذشته و غیراستاندارد می‌دهد.

شاید برای برخی باورش سخت باشد که همین کودی که برای تقویت زمین و بارور ساختن آن و درنتیجه برداشت محصولات کشاورزی بهتر و بیشتر مصرف می‌شود هم به تولید محصولات نامناسب منجر شود و هم خاک را به سوی نابودی سوق دهد.
این درحالی است که طی سال‌های اخیر بویژه دربخش کشاورزی ترفندهایی با استفاده از مواد شیمیایی به کار گرفته می‌شود که اگرچه درظاهر منجر به تولید محصولات بازار پسند می‌شود اما تبعات وتاثیرهای منفی برمصرف کننده می‌گذارد؛ نمونه آن می‌توان به تولید مرکباتی که با موادشیمیایی پوست آن زرد ونارنجی می‌شود؛ وهندوانه هایی که با کودهای مخصوص قرمز می‌شوند.
درعین حال قبلا درگزارش‌هایی درباره مضرات مصرف سموم غیرمجاز یا مصرف بیش از اندازه سموم مجاز سخن زیاد به میان آمده و گفته شده که این سموم درمحصولات کشاورزی باقی می‌ماند وجذب بدن انسان می‌شود و در آینده تبدیل به سرطان‌هایی می‌شود که هر روز بیش از قبل درمردم شاهدیم اما درمورد مصرف کودهای شیمیایی وتاثیرات منفی آنها کمتر سخن به میان آمده است .
این درحالی است که کود شیمیایی یکی از دستاوردهای تکنولوژی بوده و تا همین چند دهه قبل خیلی درکشورما رایج نبودو کشاورزان برای بهبود راندمان زمین کشاورزی خود یا از کودهای دامی یا کودمرغ بهره می‌بردند ودراین میان حتی فروش کودهای کبوتر دربرخی شهرها راهی برای تامین مخارج خانواده‌ها بود.
مصرف بی‌رویه کودهای کشاورزی خاک را نابود می‌کند
در سال 1394 رییس سازمان حفاظت محیط‌زیست وقت اعلام کرده بود: مصرف بی‌رویه کودهای کشاورزی آسیب جدی به خاک رسانده است، این کودها که میزان زیادی نیترات در خود دارد عامل خطرناکی است که بقایای آن در خاک، آب و فرآورده غذایی نفوذ می کند.معصومه ابتکار افزود: نیترات موجود از خاک و آب به گیاه می‌رسد و از گیاه به سفره غذایی مردم و نهایتا سلامت انسان را با خطر مواجه می‌کند. ابتکار ابراز تاسف کرده بود که گزارش‌هایی به سازمان رسیده مبنی بر اینکه مواد سمی غیرمجاز و خطرناک در داخل این چرخه به سلامت انسان‌ها آسیب رسانده است.این موارد از سوی سازمان حفاظت محیط‌زیست اعلام شده است، در واقع این سموم از چرخه محصولات کشاورزی دنیا کنار گذاشته شده و به دلیل عوارضی که دارد سازمان محیط‌زیست تاکید کرده تا وزارت کشاورزی نیز این سموم را از رده خارج سازد.
سموم کشاورزی باعث از بین رفتن حشرات مفید اکوسیستم می‌شوند
معاون رییس جمهور در دولت یازدهم گفته بود: علاوه بر عوارض ذکر شده، این سموم سبب از بین رفتن حشرات مفیدی که بخشی از اکوسیستم هستند نیز شده است، در حقیقت 70 درصد گرده افشانی محصولات کشاورزی توسط انواع زنبورها انجام می‌گیرد، متاسفانه ثابت شده که سموم تولید شده ریشه حشرات مفید از جمله زنبورها را از بین برده است.
وی ادامه داد: سموم سبب متوقف‌سازی زاد و ولد حشرات مفید شده از این رو در همه جای دنیا متولیان محیط‌زیست روی مصرف سموم اقدامات سخت‌گیرانه صورت داده‌اند.
کشاورزان صیفی‌کار عصرها محوصلات را برداشت کنند
از سویی برخی کارشناسان معتقد هستند که به دلیل افزایش تازه‌خوری سبزیجات حاوی کودهای غیراستاندارد در بین مردم می‌توانیم شاهد افزایش سرطان گوارش و…در جامعه باشیم. احمد بایبوردی اظهارکرد: در صورتی که کود ازته در سبزیجات به جای پخش مستقیم در خاک به روش نواری به خاک اضافه شود ضمن صرفه‌جویی محسوس در میزان کود مصرفی باعث رشد اولیه خیلی سریع بوده و اثر آن در زمان رسیدن محصول مشهود خواهد بود. با استفاده از علم اصلاح نباتات می‌توان از ارقامی استفاده کرد که نیترات کمتری در خود جمع می‌کنند برای نمونه ارقام برگ چروکیده اسفناج بهتر از ارقام برگ صاف، نیترات در خود تجمع می‌کند که شایسته است از ارقام برگ صاف در ارقام سیب زمینی استفاده و رقم دراگا حذف و رقم دیامانت به دلیل تجمع کمتر جایگزین شود در پیاز نیز ارقام سفید میزان تجمع کمتری نسبت به ارقام قرمز از خود نشان می‌دهند. وی که از محققان به نام حوزه محیط زیست کشور است افزود: برای کشاورزان سبزی کار توصیه می‌شود برداشت محصول ترجیحاً در عصر انجام دهند چرا که تجمع نیترات در سبزی و صیفی در صبح هنگام به بیشترین مقدار خود می‌رسد چراکه تجمع نیترات در یک دوره تاریکی با شدت نور پایین انجام می گیرد.
نیترات با ورود به آب‌های زیرزمینی باعث افزایش موادسرطان‌زا می‌شود
یک متخصص تغذیه و رژیم درمانی با بیان اینکه چندی پیش عده ای از افراد به دلیل استفاده از صیفی جاتی که قبل از تمام شدن دوره کارنس به بازار عرضه شده بودند دچار فلج حنجره شده‌اند، نسبت به عوارض خطرناک استفاده بی‌رویه از کودهای شیمیایی در محصولات کشاورزی هشدار داد.
دکتر ضیاءالدین مظهری گفت: «متاسفانه استفاده نا به جا از کودهای ازته و نیتراته برای افزایش بهره‌وری زمین باعث شده که بافت طبیعی مواد غذایی بسیار درهم ریخته شود. اصولا نیترات‌هایی که به صورت کود وارد زمین می‌شود می‌تواند وارد آب‌های زیرزمینی (که اغلب آب شرب روستایی و شهرها را تامین می کند) شده که باعث افزایش سطح نیترات آن می شود در نتیجه موجب افزایش تشکیل نیتروزامین که ماده ای سرطان‌زا است می شود و حتی چنین آب‌هایی برای شرب و یا تهیه غذای نوزادان و خردسالان منع مصرف دارد و مناسب تغذیه کودکان زیر یکسال نیست.»
به دلیل وجود برخی آفات جنوبی‌ها نیز ناگزیر هستند سم استفاده کنند
فرخی مدیرحفظ نباتات سازمان کشاورزی جنوب کرمان به«کاغذوطن»می‌گوید:« نظارت کامل بر روی مصرف سموم وکودهای موجود در فروشگاه‌های عرضه سم و کود جنوب کرمان وجود دارد.»وی افزود:«آن طور نیست که بگویند محصولات جنوب کرمان نیاز به استفاده از سم و کود ندارد بلکه به دلیل وجود برخی از افات ما در این منطقه نیازمند استفاده از این مواد هستیم.»وی ادامه داد:«در تمامی فروشگاه‌های عرضه سم و کود کارشناس فنی داریم و حتی افرادی که در زمینه گیاه‌شناسی آموزش دیده‌اند نیز در مناطق جنوبی اطلاعاتشان را در اختیار کشاورزان می‌گذارند تا با مشکل مواجه نشوند.»
کشف نیم تن بذر، سم و کودشیمیایی تاریخ مصرف گذشته در فاریاب
در حالی صحبت از نظارت کامل بر فروشگاه‌های سم و کود در جنوب می‌شود که هنوز انگار در برخی از این فروشگاه‌ها ردپایی از سم و کودهای تاریخ مصرف گذشته به چشم می‌خورد.رییس حوزه قضایی فاریاب در بازدید سرزده از واحدهای صنفی، از پلمب سه مرکز غیرمجاز فروش و عرضه نهاده‌های کشاورزی در این شهرستان خبر داد و گفت: بیش از نیم تن سَم، بذر و کود شیمیایی تاریخ گذشته و غیر استاندارد از این مراکز کشف شد.
کشاورزان هنگام خرید بذر دقت کنند
علیرضا سالاری افزود: این مراکز به دلیل نداشتن مجوزهای قانونی و فعالیت غیرمجاز پلمب شدند.وی ادامه داد: متاسفانه هیچ کدام از این سه مرکز کارشناس فنی نداشتند.
وی اظهار داشت: کشاورزان هنگام خرید بذر و سموم کشاورزی دقت لازم را به عمل آوردند و به توصیه‌های کارشناسان فنی و متخصصان این حوزه توجه کنند.
طبق قانون صنفی، فروشگاه‌های عرضه سموم کشاورزی باید دارای کارشناس فنی باشند.