«بیمارستانهای خصوصی میتوانند با بالاترین کیفیت و رعایت استانداردهای بینالمللی، خدمات پزشکی به خارجیها ارائه دهند که استان کرمان به خوبی در این حوزه وارد شده است.» این جمله را محمدرضا پورابراهیمی رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی چندی قبل با تاکید بر توسعه گردشگری سلامت، در نشست هیات مدیره نظام پزشکی استان بیان کرد. این در حالی است که طی هفته جاری مهدی معنویان، عضو کمیسیون فنی دفاتر خدمات مسافرتی استان کرمان نیز اعلام کرد توسعه مراکز پزشکی در استان کرمان موجب شده رشد مراجعه بیماران به شهر کرمان برای درمان، روند سریعتری نسبت به سالهای گذشته به خود گیرد و عملاً توریست درمانی در استان توسعه یافته است.
به گفته او استان کرمان علاوه بر دارا بودن منابع و جاذبههای متعدد و مختلف در جنوب شرق کشور، توانسته به لحاظ جاذبههای گردشگری سلامت نیز به لحاظ شاخصهای پزشکی، تندرستی و منابع درمانی طبیعی، موجب سفر گردشگران سلامت از استانهای مجاور به کرمان شود.
آنطور که او اذعان میکند، پزشکان متخصص و متبحری در استان کرمان در حال فعالیت هستند که تکنیکها و فناوریهای مورد استفادهشان بهروز است بهطوری که حتی در سطح ملی نیز منحصر بفرد بهشمار می روند. این مقام مسوول درباره توسعه مراکز پزشکی استان اعلام کرده رشد مراجعه بیماران به شهر کرمان برای درمان، روند سریع تری نسبت به سالهای گذشته به خود گرفته و عملا توریست درمانی در استان توسعه یافته است. به گفته او این بخش از صنعت توریسم میتواند در جهت کارآفرینی نیز موثر باشد و هر توریسم که به صرف گردشگری سلامت وارد منطقه یا محلی میشود ایجاد شغل نماید.
رشد صعودی گرایش به مسافرتهای پزشكی
به گفته بسیاری از کارشناسان، تركیبی از عوامل متعدد موجب رشد صعودی گرایش مردم به مسافرتهای پزشكی شده است كه از آن جمله می توان به هزینه بالای زندگی در كشورهای صنعتی، آسان شدن مسافرتهای بینالمللی و اصلاح و بهبود سطح تكنولوژی و استاندارهای پزشكی در بسیاری از كشورهای جهان، اشاره کرد. یکی از دلایل مهم كشش به سوی مسافرت پزشكی، سهولت آن در مقایسه با كشورهای دیگر است.
از دیگر دلایلی كه موجب می شود افراد با هدف درمان مسافرت كنند، میتوان به هزینه پایین مراقبتهای پزشكی، جستوجو برای یافتن پزشک متخصص و باتجربه، كیفت مناسب خدمات درمانی، ایمنی و كوتاهتر بودن زمان انتظار برای درمان اشاره کرد.
وضعیت گردشگری سلامت در ایران
گردشگری سلامت در ایران با وجود کیفیت بالای خدمات درمانی و قیمت ارزان، به علت نبود تبلیغات مناسب، هنوز جایگاه خود را در بازار نیافته است و گامهای نخست را طی میکند. در حالیکه دولت بر اساس برنامهریزیهای خود باید تا پایان برنامه چهارم توسعه ۳۰ درصد از نیازهای درمانی کشور را از طریق صدور کالا، خدمات پزشکی و توریسم درمانی فراهم کند. دراین میان ایران رقبای مهمی نیز در منطقه دارد. از جمله رقبای مهم ایران در حوزه خلیجفارس میتوان اردن و دوبی را نام برد. کشور اردن سالانه ۵۰۰ میلیون دلار درآمد ارزی از توریسم درمانی دارد. دوبی از چند سال پیش شهرهای سلامت را راهاندازی کرده و با برخی از دانشگاههای معتبر دنیا برای توسعه این مراکز قرارداد بسته است.
آمارها نشان میدهد ایران از نظر جاذبههای گردشگری طبیعی جزو ۱۰ کشور برتر جهان است اما از بازار توریسم و گردشگری سهم شاخصی نبرده است. این درحالی است که از گردشگری سلامت به عنوان صنعت سوم جهان نام برده میشود و برخی کشورها نظیر اسپانیا از طریق این صنعت امرار معاش میکنند. امروزه با صنعتی شدن کشورها و بروز دردهای مختلف در روح و بدن انسان ها و روی آوردن به عملهای جراحی زیبایی به صورت چشم گیر، بحث توریسم درمانی یکی از بخشهای روبه رشد صنعت گردشگری در جهان و ایران به شمار میآید. با این وجود در کشورمان این دغدغه وجود دارد که آیا این بخش از توریست به شکوفایی میرسد یا بهرغم تشکیلاتی که برای آن در نظر گرفته شده است فراموش می شود؟
بنا به گفته کارشناسان صنعت توریسم، در زمینه جذب گردشگران سلامت همواره باید به چهار آیتم اساسی توجه داشت: 1-توانمندیهای شاغلان حرفه پزشکی، 2-تکنولوژیهای روز و استانداردهای جهانی، 3-اقتصاد درمان و 4-هزینههای درمانی و مقررات داخلی کشورها. بدون تردید ایران در هر چهار مورد ذکر شده نسبت به کشورهای همسایه و خاورمیانه از توانمندیهای بهتری برخوردار است که این مهم، لزوم نهایت استفاده از ظرفیتهای موجود کشور را دوچندان میکند. اما متاسفانه تبلیغات مناسبی برای شناسایی توانمندیهای پزشکی و گردشگری ایران در خارج صورت نگرفته این در حالی است که رسانههای دولتی و سفارتخانهها میتوانند در این زمینه نقش موثری داشته باشند.