نقدی به نگاه تعصب‌آلود در تلاش برای حذف نام میرزاآقاخان؛
مشاهیر کرمان را الک نکنید
یادداشتی از حسام‌الدین اسلاملو
اینکه میرزاآقاخان کرمانی چه عقایدی داشته و آیا مسئولان دو قرن بعد در کرمان را خوش می‌آمده یا نه؟ مهم نیست. مهم این است که او یکی از افراد بنام و پرآوازه در عرصه‌ی اندیشه بوده و به نوعی ایدئولوگ نهضت مشروطه‌ی ایران بوده است. چه ما از این نهضت خوشمان بیاید یا نه، جنبش مشروطه در ایران اتفاق افتاده و کرمان و کرمانی‌ها هم در آن نقش مهمی داشته‌اند. این تاریخ است. تاریخ را که نمی‌شود به خوشامد نودولتان عوض کرد.
میرزاآقاخان در عرصه‌ی اندیشه اشتباهاتی داشته که قطعا داشته، مدعی اگر حرفی در جوابش برای گفتن دارد، برود کتاب بنویسد یا فیلم بسازد و نقدش کند. چرا کمر به حذف نامش از هویت و تاریخ کرمان بسته؟
میرزا آنقدری در عرصه‌ی فلسفه و ورود فکر تجدد به ایران نقش داشته که هنوز در مجلات روشنفکری و کتاب‌های تازه منتشر شده و مقلات پژوهشی دانشگاهی در رد و اثباتش مباحث زیادی شکل می‌گیرد و این طور نیست که فکر کنیم یک فریدون آدمیت آمد و کتابی درباره‌اش نوشت و تمام شد و رفت. (رجوع کنید به مجلات اندیشه پویا و قلمیاران و مقاله ناسیونالیسم بی‌جاساز از ضیا ابراهیمی)
درباب اتهام بابی و ازلی بودن میرزا نیز همین بس که جز دوستی‌اش از سر عرق انسانی و وطنی با شیخ احمد روحی، سند دندان‌گیری در دست مدعیان نیست و میرزای آزاداندیش کرمانی هیچ گرایشی به این کیش نداشته است.
مردم کرمان گمان نکنند حالا یک خیابان قدیمی‌ست و مهم نیست اسمش چه باشد. گرچه بزرگی شخصیت میرزا نیازی به یدک کشیدن نام خیابان ندارد اما مردم کرمان که نیازمند مشاهیرشان هستند. نیستند؟!
کرمانی‌ها اگر سکوت کنید از کجا معلوم مدعیان پس فردا به سراغ حذف نام دیگر مشاهیر ملی کرمان نروند؟ نگاه تعصب‌آلود از مردم سکوت ببیند، فردا در پی حذف نام و نمادهای
مشتاقعلی‌شاه می‌رود که این بابا مطرب بوده و مخترع سیم چهارم سه‌تار !
بعد نوبت شاه‌نعمت‌الله می‌شود به ادعای اینکه صوفی بوده و بدمذهب!
چه بسا این فهرست ادامه پیدا کند و بعد بروند سراغ خواجو که شاعری در وصف می و ساقی و باده هم شد کار؟!
بعد این تندروها را دیگر کسی جلودار نخواهد بود و می‌افتند به جان تاریخ و هویت کرمان و مشاهیرش که مثلا نفیسی ال بوده و صنعتی بل.
از ما گفتن بود مردم کرمان و اگر مثل همیشه از شما نشنیدن باشد و باز با خودتان بگویید: «ولش کن» واکنشی نشان ندهید و برانگیخته نشوید، دو روز دیگر که کار بیشتر بیخ پیدا کرد، نگویید چرا کسی به ما نگفت.