ضرورت بازنگری در قانون سربازی

حملــه ور شــدن یــک ســرباز بــه هــم خدمتــی هایــش، یــک بــار دیگــر ماجــرای کهنــه بازبینــی ســربازی را مطـرح کـرد. ظهـر یکشـنبه بـود کـه خبـر آمـد بـر اثـر آتـش گشـودن یـک سـرباز بــه ســمت دیگــر ســربازان در پــادگان کهریـزک تهـران، چهـار نفـر کشـته و ۱۲ تـن دیگـر زخمـی شـدند. بیانیـه روابـط عمومـی پایـگاه هوایـی شـهید لشـگری علـت احتمالـی ایـن حادثـه را مشـکلات روحـی سـرباز ضـارب عنـوان کـرده بـود. کمتـر از یـک مـاه پیـش هـم در حادثـه ای مشـابه، یـک سـرباز در پـادگان آبیک قزویــن هــم خدمتــی هــا خــود را بــا گلولــه هــدف قــرار داد. در ایــن حادثــه ســه نفــر کشــته و هشــت نفــر زخمــی شــدند. ایــن ســرباز پــس از حملــه، خودزنــی کــرد و وضعیتــش وخیــم اعــلام شــد. ارتــش علــت ایــن حادثــه را جنـون آنـی ضـارب عنـوان کـرد. سـال پیــش نیــز یــک ســرباز وظیفــه کانــون اصــاح و تربیــت در یاســوج در اســتان کهگیلویــه و بویراحمــد، ســه نفــر را بــه رگبـار بسـت و بعـد خـود را کشـت. ایـن حــوادث یــک بــار دیگــر بحــث بازبینــی سـربازی را مطـرح کـرده، بـه طـوری کـه روز گذشــته توییــت هــای زیــادی بــا هشــتگ #بازبینی_ســربازی در توییتــر منتشــر شــد.

پیشنهاد مجلس

ایـن اولیـن بار نیسـت کـه بحـث بازبینی قانـون سـربازی اجبـاری در ایـران مطـرح مــی شــود. حــدود چهــار ســال پیــش بــود کــه مرکــز پژوهــش هــای مجلــس نهـم در گزارشـی بـا اعـلام اینکـه «قانـون فعلـی سـربازی در شـان نظـام جمهـوری اســامی نیســت» بــر نــوآوری در ایــن قانـون تاکیـد کـرد. ایـن مرکـز در گـزارش خـود هفـت الگـو از جملـه سـربازی حرفه ای، تخصصـی، داوطلبـی، خریـد خدمت، یـک سـاله، تلفیقـی و ادامـه رونـد فعلـی پیشـنهاد کـرده بـود.

 مشکالت سربازی اجباری

 مرکــز پژوهــش هــا گــزارش داد کــه رفتارهــای تحقیرآمیــز بــا ســربازان، مشــکالت بهداشــتی، پاییــن بــودن منزلــت اجتماعــی ســربازان، نارضایتــی خانــواده هــا، تاخیــر در زمــان ازدواج، طولانـی بــودن غیرمنطقــی ســربازی در زمــان صلــح، تفــاوت هــای معنــادار در محیــط هــای بــه کارگیــری ســربازان در ارتـش و سـپاه و برخـی پارتـی بـازی ها از جملــه مشــکالت اصلــی رونــد فعلــی ســربازی در ایــران اســت. اگرچــه چهــار ســال از انتشــار ایــن گــزارش گذشــته امـا تاکنـون اقدامـی عملـی بـرای تغییـر قانــون ســربازی رخ نــداده اســت.

مجلس ورود کند

 نعمـت احمـدی، حقوقـدان در خصـوص لــزوم بازنگــری در قانــون ســربازی بــه پیــام مــا« مــی گویــد کــه از ســا۱۳۰۴کـه قانـون اجبـاری تصویـب شـده، تغییـری جـدی در آن داده نشـده اسـت. البتــه کســی نمــی گویــد در منطقــه پرآشــوب خاورمیانــه ســربازی وجــود نداشـته باشـد، امـا بایـد در قانـون فعلـی بازنگــری کنیــم. او بــا اشــاره بــه اینکــه وظیفــه قانــون گــذاری برعهــده مجلــس اســت، معتقــد اســت بــا توجــه بــه اتفاقــات رخ داده در ســال هــای اخیــر، مجلــس بایــد بــه بحــث بازنگــری در قانــون ســربازی اجبــاری ورود کنــد

مدت زمان سربازی کم شود

یحیــی کمالــی پــور، عضــو کمیســیون قضایــی مجلــس پیشــنهاد مــی دهــد بـرای کاهـش مشـکالت و آسـیب هایـی مشــابه حادثــه روز یکشــنبه، مــی تــوان مـدت زمـان سـربازی اجبـاری در زمـان صلــح را بــه یــک ســال کاهــش داد تــا ســربازان بــا رغبــت بیشــتری خدمــت کننــد. او بــه «پیــام مــا» مــی گویــد: وقتــی یــک جــوان از محیــط خانــواده بــه محیــط ســربازی مــی رود و زمــان طولانی را قــرار باشــد بگذارنــد، بــا مشــکل مواجــه مــی شــود.« سلامت روان جامعه پایش شود ایــن نماینــده مجلــس معتقــد اســت قبـل از بازنگـری در قانـون، بایـد در حوزه ســلامت روان پایشــی گســترده انجــام شـود. کمالـی پـور در ایـن بـاره توضیـح مـی دهـد کـه بـرای ورود افـراد بـه هـر جایــی، مثــل ســربازی و یــا دانشــگاه، پایــش ســلامت انجــام مــی شــود امــا در حـوزه سـامت روان اطلاعاتی از افـراد در دسـت نیسـت. فکـر مـی کنـم قبـل از قانــون گــذاری، بایــد پایــش سـلـامت روان افــراد جامعــه قبــل ســربازی را اجبــاری کنیــم.