سیرجان شهر تجاوز به حریم آثار تاریخی

حسام‌الدین اسلاملو
هر اثر تاریخی حریمی دارد و حریم انواعی. از محاسبه لرزش‌هایی که حفاری در مجاورت آثار تاریخی ایجاد می‌کند و ممکن است موجب تخریب اثر شود تا رعایت نشدن حریم تپه‌های باستانی از نظر ارزش پژوهشی و احتمال یافت اشیا باستانی تا حریم بصری برای حفظ اصالت یک اثر.
شعاع قلعه سنگ به عنوان حریم شهر باستانی شیریگان با تپه‌هایی که حاوی کلی سفال و سکه و… بودند، در دهه‌های اخیر توسط باغ‌های پسته نابود شد و کک هیچ مسئولی نگزید!
چند سالی‌ بیشتر نیست که سیرجان دارای اداره میراث فرهنگی شده و اگر سابق بر این چسبیده به بازار گنبدی تاریخی سیرجان، مجوز دو طبقه با نمای شیشه‌ای دودی صادر شده از بی‌کسی میراث فرهنگی شهر بود. اما حالا که میراث فرهنگی در سیرجان صاحب دفتر و دستک اداری‌ست، چقدر اوضاع بهتر شده؟
می‌شود گفت خیلی کم. اداره کل میراث فرهنگی و گردشگری چشم بر حفاری عمقی بیل مکانیکی در همسایگی یخدان‌های دوقلو می‌بندد. حفاری‌ئی که برای ایجاد سازه‌ای سه طبقه انجام شد تا یخدان‌های تاریخی سیرجان را از دیدرس کاملن پنهان کند!
در برخی جاها شهرداری متهم ردیف اول است و با پروانه‌هایی که صادر می‌کند، هیچ توجه به این موضوع حریم ندارد. مثلن چسبیده به اثر کاهگلی ثبت شده مجوز سازه‌ی آلمینیومی می‌دهد! یا در کوچه‌ی خانه تاریخی حاج‌رشید که محل برگزاری آیین‌های عزاداری نیز هست، مجوز چند طبقه ‌ی نمای سنگ رومی داده می‌شود!
این رویکرد نبود هماهنگی میان ادارات و سازمان‌ها را نشان می‌دهد. ایجاد کننده چنین هماهنگی‌ئی نیز باید اداره میراث فرهنگی سیرجان باشد تا در این باره جلسات مشترکی با شورا و شهرداری بگذارد اما متاسفانه دچار انفعال است.
در تازه‌ترین نوع بی‌توجهی به حفظ حریم، خبری بود که روز گذشته از افتتاح طرح مرمت و بازسازی منزل مرحوم دکتر حاج علی صادقی منتشر شد. آیین افتتاحی که با حضور مسئولان ریز و درشت سیرجان برگزار شد؛ بدون توجه به دست گلی که مرکز صدور پروانه‌ی ساخت و ساز شهرداری سیرجان به آب داده و حریم اصالت بصری یک خانه تاریخی با حیاط مرکزی و پشت بام گنبدی را چنین به استهزا گرفته است!