دوقطبی‌سازی کاذب به سبک مدیرآبفا

در روزهایی که به نظر می‌رسد استاندار کرمان نقد افکار عمومی را درباره اجرای طرح انتقال آب از هلیل‌رود شنیده و درباره این طرح محتاطانه‌تر سخن می‌گوید، مدیران وزارت نیرو در استان یا موضع سکوت اختیار کرده‌اند و یا سخنانی بر زبان می‌آورند که می‌تواند به شکل‌گیری فضای دو قطبی در استان دامن بزند.

تازه‌ترین نمونه از این دست اظهارات نگران‌کننده متعلق به مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب استان کرمان است.

جناب محمد طاهری، یک ماه پس از بالاگرفتن بحران تازه به این صرافت افتاده‌اند که به رسانه‌ها پاسخ بگویند. ایشان در نشستی که شماری از خبرنگاران نشریات به صورت گزینشی دعوت شده بودند، با زبانی غیرفنی از اجرای این طرح دفاع کرده و گفته است: «از سراسر استان کرمان در مرکز استان حضور دارند و اگر مردم به روستاها و شهرهای خود برگردند آب حسین‌آباد برای کرمانی‌های اصیل کافی است، اما با شرایط فعلی نیاز به انتقال آب داریم و اگر آب به کرمان می‌آید برای همه مردم شهرهایی‌ست که به کرمان آمده‌اند».

چطور ممکن است یکی از دو مدیر ارشد وزارت نیرو در استان کرمان به جای آنکه درباره کمبود منابع آب شرب شهر کرمان و استان اطلاعاتی دقیق و متقن به زبان بیاورد، با چنین منطق سستی سخن بگوید؟ آیا می‌دانند که چنین ادبیات نازلی می‌تواند دو قطبی کاذب و شکاف اجتماعی میان مردم مناطق استان را عمیق‌تر کند؟

اگر به چنین پیامدهایی آگاه بوده‌اند که باید بیشتر نگران شد و اگر آگاه نیستند، بهتر است مدیران ارشد اجرایی استان و وزارت نیرو ایشان را نسبت به عواقب آن آگاه کنند. فعالان محیط زیست و کشاورزان شهرهای جنوب استان اگر از طرح انتقال آب انتقاد می‌کنند، دلیلش ضدیت و خصم با مردم مرکز استان نیست.

مردم ایران زمین از تجربه چند هزار ساله نظام بهره‌برداری مشارکتی آب برخوردارند. اسناد تاریخی نشان می‌دهد که بهره‌برداری از منابع آب همواره مصلحانه بوده است.

نظام مدیریت قنات سند پرافتخار این مردم است. اما از زمانی که دولت‌ها مدیریت منابع آب را اختیار گرفته‌اند از موضعی مقتدرانه و بی‌توجه به پیامدهای اجتماعی، در نظام عرضه دخالت‌های آشکار کرده‌اند. آقای طاهری در بخشی از سخنانش گفته است: «یزدی‌ها در حال اجرای دومین پروژه انتقال آب هستند اما ما کرمانی‌ها برای حتی یک پروژه هر روز به جان هم می‌افتیم و این در صورتی است که انتقال آب صفارود مشکل شهر کرمان را در کوتاه‌مدت رفع می‌کند.»

این مدیر وزارت نیرو طوری سخن گفته که گویی یک بار هم در طول دوران کاری‌اش اخبار چالش‌های پیش آمده بر سر انتقال آب از زاینده‌رود به یزد را نخوانده است.

گویی سخنان کارشناسان را هم نخوانده‌اند. ایشان گفته‌اند: «باید حق و حقوق جیرفت و جازموریان پرداخت شود، اما بر اساس نظرات غیرکارشناسی و هجمه به وجود آوردن نمی‌توانیم، پروژه میلیاردی انتقال آب به کرمان را قفل کنیم».

از مدیرعامل یک شرکت تخصصی مانند آب و فاضلاب انتظار می‌رود که درباره وضع موجود و الگوهای تامین آب به صورت تخصصی و تحلیلی سخن بگوید نه اینکه به صرف هزینه چند میلیاردی از یک طرح دفاع کند. ایشان بهتر بود با ادبیات فنی توضیح می‌داد که آیا این طرح از ابتدا پیوست اجتماعی داشته است؟ گفته‌اند که این طرح برای تامین «کوتاه‌مدت» نیاز آب شرب اجرا می‌شود.

آیا اجرای پروژه‌ای عظیم با این هزینه برای تامین کوتاه مدت آب شرب فارغ از مباحث محیط زیستی و اجتماعی، منطق اقتصادی دارد؟ این‌ها پرسش هایی است که در سخنان جناب طاهری بی پاسخ مانده و احتمالا بی‌پاسخ هم خواهد ماند.

پاسخگویی به منتقدان هنر و دانش کافی و سعه صدر می‌خواهد. آنچه که به نظر می‌رسد شوربختانه درباره مدیرعامل محترم آب و فاضلاب استان کرمان مصداق ندارد. اینجاست که باید از حضرت حافظ مدد گرفت و گفت: «نه هر که آینه سازد سکندری داند».