قطع درختان کهنسال در «خبر»| چنار صدساله را دو میلیون تومان می‌خرند
قطع بی‌رویه درختان در کشور این بار گریبان «خبر» را گرفته. روستایی که در سال 86 به دلیل وجود درختان چنار و گردو با عمر بعضا چند صد سال، از سوی سازمان میراث فرهنگی به عنوان روستای هدف گردشگری انتخاب شد، حالا باید نظاره‌گر مرگ طبیعت بکرش باشد.
«خبر» با جمعیت 6282 نفری در فاصله حدود 60 کیلومتری بافت و 200 کیلومتری مرکز استان کرمان واقع شده وجود درختان کهن و طبیعت بکر باعث حضور گردشگران زیادی در منطقه (به خصوص در فصول گرم سال) می‌شود. احداث چندین اقامتگاه بوم‌گردی در این روستا نشان دهنده رونق داشتن گردشگری در «خبر» است. رونقی که با قطع بی‌رویه درختان در آینده‌ای نه چندان دور با مشکل روبرو خواهد شد.
قطع بیش از 150 اصله درخت
رسول خوارزمی از جمله فعالان محیط‌زیست این منطقه است که به «کرمان نو» می‌گوید در دو سال اخیر بیش از 150 اصله درخت چنار و گردو قطع شده. به گفته او روند قطع درختان به‌گونه‌ای بوده که تقریبا چیزی از چنارهای کهن باقی نمانده.
وی اضافه می‌کند که بیشتر درختان چنار در نزدیکی رودخانه قرار دارند و درختان گردو در باغات شخصی اهالی. در سال‌های 89 و 90 برای مهار سیل با استفاده از سنگ و سیمان در اطراف رودخانه سازه‌هایی ایجاد کردند که باعث قطع شدن تعداد زیادی چنار شد. مرحله دوم قطع چنارها اما به دو سال اخیر برمی‌گردد که باقی‌مانده چنارهای نزدیک رودخانه هم یکی یکی در حال قطع شدن هستند.
براساس قانون قطع درختان در روستاها در خارج از باغ‌های شخصی فقط با جواز منابع طبیعی و در داخل باغ‌ها فقط با مجوز جهاد کشاورزی امکان‌پذیر است.
قطع درختان؛ واقعیت یا شایعه
مهدی رجبی‌زاده، مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری شمال استان کرمان در خصوص بی‌رویه درختان در «خبر» به «کرمان نو» می‌گوید که اخیرا گزارشی از قطع درختان در «خبر» نداشتیم و در اراضی ملی بر اساس گزارش‌های ما درختی قطع نشده. در همین حال حسین الهی‌فر، مدیر جهاد کشاورزی بافت هم می‌گوید مدت‌هاست که هیچ‌گونه جوازی برای قطع درخت در باغ‌های شخصی اهالی «خبر» صادر نکردیم و اگر این اتفاق رخ داده خلاف است.
با وجود این اظهارنظرها، یک منبع آگاه در اداره محیط‌زیست کرمان به ما خبر داده ادعای قطع تعداد زیادی درخت کهنسال در «خبر» صحت دارد.
ایمان سلجوقی، دهیار «خبر» هم بدون اینکه این آمار را رد و یا تایید کند، به ما می‌گوید که قطع درختان در این روستا اتفاق افتاده و بارها سعی کردیم جلوی قطع درختان را بگیریم. به گفته او اخیرا با تلاش دهیاری بیش از 10 صورت‌جلسه هم در نیروی انتظامی به دلیل قطع غیرقانونی درختان در این روستا تنظیم شده تا از ورود برخی چوب‌بُرها به «خبر» جلوگیری شود اما دهیاری به تنهایی نمی‌تواند مانع قطع درختان شود.
فروش هر درخت چنار صد ساله بین یک تا دو میلیون
به اعتقاد خوارزمی، فعال محیط‌زیست پس از افزایش تحریم‌ها و کاهش واردات چوب، قاچاق چوب افزایش یافته و همین امر باعث قطع درختان بیشتری شده. در همین حال برخی از محلی‌ها هم به بهانه اصلاح باغشان تیشه بر ریشه درختان قدیمی می‌زنند.
دهیار «خبر» هم می‌گوید که متاسفانه برخی از محلی‌ها به ازای دریافت یک تا دو میلیون تومان اجازه می‌دهند درخت چناری را که بالای صد سال عمر دارد، قطع کنند. ما بزرگ‌ترین ضربه را از این افراد می‌خوریم. سلجوقی ادامه می‌دهد که چوب‌بُر‌های زیادی از مناطق اطراف و یا حتی استان‌های همجوار به «خبر» می‌آیند و درختان را قطع می‌کنند. متاسفانه بیشتر این درختان هم در باغ‌های شخصی است و ما اجازه ورود نداریم.
به گفته او در یک سال گذشته قطع درختان آنقدر زیاد شده که دهیار شخصا نامه‌ای به دادستانی شهرستان بافت نوشته. دادستان هم نامه را به منابع طبیعی و جهاد کشاورزی ارجاع داده و در نهایت چنین جوابی از سوی این دو اداره گرفته: «اگر درخت ملی بود، جلوی قطع آن گرفته شود، اما در بحث درختانی که ملی نیستند و در باغ‌های شخصی قرار دارند، امکان ورود وجود ندارد.»
این در حالی است که سلجوقی می‌گوید تعداد کل درخت‌های ثبت ملی شده «خبر» شاید نهایتا به 10 اصله برسد.
قانون چه می‌گوید؟
دهیار «خبر» معتقد است دلیل اصلی ناتوانی در برخورد با کسانی که درخت را قطع می‌کنند، نبود قانونی صریح است به طوری که بعضا برخی از کسانی که اقدام به قطع درخت کرده‌اند، تصاویر آن را هم در فضای مجازی به اشتراک می‌گذارند.
این موضوع را با مهدی رجبی‌زده، مدیرکل منابع طبیعی استان کرمان مطرح کردم و پرسیدم که «قانون تا چه حد به شما اجازه داده در بحث قطع درختان ورود کنید؟» او می‌گوید که از نظر قانونی مسوولیت درختانی که در اراضی ملی هستند، با منابع طبیعی است و ما اجازه قطع درختان را نمی‌دهیم.
به گفته او «اگر هم محموله چوبی بدون جواز حمل شود، ضبط می‌شود.» این کار البته به مانند نوشدارو پس از مرگ سهراب است، چرا که درختان قطع شدند و دیگر کار از کار گذشته.
حسین الهی‌فر، مدیر جهاد کشاورزی بافت هم می‌گوید برای قطع درخت در باغ‌های شخصی در صورتی مجوز می‌دهیم که درخت مثمری مانند گردو، مشکل داشته باشد. به هیچ عنوان اجازه قطع درخت سالم داده نمی‌شود. او اضافه می‌کند که از حدود یک ماه پیش هم حمل هرگونه محموله چوبی در منطقه خبر بافت را ممنوع اعلام کردیم. حالا اگر درختی قطع شده، خلاف و بدون اطلاع ما بوده.
این اظهارنظرها در حالی مطرح می‌شود که به گفته برخی اهالی و فعالان محیط‌زیست، قطع درختان کهن در خبر کماکان ادامه دارد. همانطور که اگر با دقت به دو عکس زیر نگاه کنید، می‌بینید که در 34 سال گذشته چقدر از تراکم درختان «خبر» کم شده. (به‌روزترین عکس مربوط به دو سال پیش است.)
