ابهام در رقم برگشت صادرات غیر نفتی/ احتمال التهابات ارزی به دنبال تعلیق کارت های بازرگانی

مرضیه قاضی زاده:رییس کل بانک مرکزی در تابستان امسال از عدم بازگشت ۲۷ میلیارد دلار ارز حاصل از صادرات غیر نفتی خبر داد. به گفته عبدالناصر همتی در  دوسال گذشته  رقم کل صادرات غیر نفتی ۷۲ میلیارد دلار بوده است. 

به عبارت دیگر در طی این دو سال تنها  ۴۵میلیارد دلار ارز حاصل از صادرات غیر نفتی  به کشور بازگشته است.

اخیرا رییس سازمان توسعه تجارت ایران اعلام کرده است که از  حدود ۲۰ هزار تاجر تنها ۵ هزار تاجر ۱ تا ۹۹ درصد تعهدات ارزی خود را ایفا کرده اند .

به گفته حمید زادبوم ۱۵ هزار و ۹ صادرکننده  برای تعهدات ارزی خود هیچ اقدامی نکرده اند. 

این تعداد شامل ۲ هزار و ۳۸۵ واحد تولیدی و ۱۲ هزار و ۶۲۴ واحد غیر تولیدی است.

آمار تجار متخلف محرمانه است

این که چه تعداد از این ۱۵ هزار نفر تجار، کرمانی هستند مشخص نیست. محمدرضا قوام، رئیس اداره بازرگانی خارجی سازمان صمت استان کرمان معتقد است که این آمار محرمانه است و امکان رسانه ای کردن  آن وجود ندارد . این جمله از سمت علی احمدی، مدیر بخش بازرگانی اتاق کرمان نیز تکرار می شود.

با این حال شاید بتوان از طریق آمار و درصد کارت های تعلیق شده تا حدی متوجه چند و چون کار شد و وضعیت کارت های تعلیق شده در بخش کشاورزی را مورد پایش قرارداد.حال آنکه غالب صادرات محصولات کشاورزی کشور در بخش خرما و پسته است و کرمان سهم بزرگی در این بخش را به خود اختصاص داده است.

با توجه به ضرب الاجل بانک مرکزی کارت های بازرگانی تجاری که هیچ تعهد ارزی نداشتند در تیر ماه تعلیق شد. پس از آن نیز در نیمه های شهریور ماه کارت های بازرگانی تجاری که کمتر از ۳۰ درصد از  ارز حاصل از صادرات را به چرخه اقتصادی کشور بازگردانده بودند، تعلیق شد.

نیمی از تجار با سابقه خرما دچار مشکل شدند

آن طور که رئیس انجمن ملی خرمای ایران  به کرمان نو می گوید قریب به نیمی از تجار با سابقه در تعلیق کارت های بازرگانی و یا تمدید مجدد آن دچار مشکل شدند.

با این حال دبیر انجمن ملی پسته ایران معتقد است که درصد کمی از تجار با تعلیق کارت های بازرگانی مواجه شده اند. 

حسین رضایی اختلاف نظر  روی نرخ های پایه گمرکی را عامل تعلیق کارت های بازرگانی برخی از تجار می داند. 

رضایی  به کرمان نو می گوید: در حالی بانک مرکزی انتظار بازگشت ۷دلار به ازای هر کیلو صادرات پسته را دارد که پسته با نرخ کمتر از ۵ دلار فروخته شده است.

 او البته اضافه می کند که اتاق بازرگانی در حال پیگیری این موارد است و به زودی این مسئله برطرف می شود.

تلقی بانک مرکز ی است که ارز برنگشته است

رئیس اتاق بازرگانی کرمان ضمن ابراز بی اطلاعی از  تعداد بازرگانان متخلف به کرمان نو می گوید:این تلقی بانک مرکزی است که ارز برنگشته است.

مهدی طبیب زاده مدعی است که رقم ارزی که به کشور برنگشته فاصله فاحشی با ۲۷ میلیارد دلار دارد.

طبیب زاده البته اضافه می کند که  آمار دقیقی در این رابطه در دسترس  نیست. 

او می گوید : ما آخرین رفع تعهدها را نداریم و این آمار در اختیار ما گذاشته نشده است.

این مسئله را محسن رشید فرخی، رئیس انجمن ملی خرمای ایران نیز تایید می کند. 

سهم شرکت های خصولتی در بازگشت ارز چقدر است؟

رشید فرخی میگوید: باید به طور دقیق گفته شود که از این ۲۷ میلیارد دلار چقدر مربوط به شرکت های خصولتی  و چقدر شرکت های خصوصی است.

رئیس اتاق بازرگانی استان کرمان معتقد است که عمده عدم برگشت های ارز در حوزه وزارت نفت، وزارت صنعت و معدن و شرکت های  دولتی است و بخش خصوصی سهم چندانی از این مبلغ ندارد.

به گفته رئیس اتاق بازرگانی کرمان کل صادرات بخش خصوصی ۴ تا ۶ میلیارد دلار است که از این بین ۳ تا ۴ میلیارد دلار مربوط به بخش کشاورزی است.

بانک مرکزی خلف وعده کرد

رئیس اتاق بازرگانی استان کرمان می گوید:طبق توافق ها هر کسی که تا قبل از ۱۶ مرداد ۹۷ به صورت ریالی مبلغ را پرداخت میکرد بایستی  از او رفع تعهد می شد، ولی خلف وعده ای صورت گرفت.

طبیب زاده معتقد است که  امکان عدم رفع تعهد ارزی برای صادرکنندگان واقعی وجود ندارد. او می گوید تجار  واقعی مجبورند برای خرید محصول از کشاورز و سایر هزینه ها، دلار را به کشور برگشت داده و به ریال تبدیل کنند.

طبیب زاده اضافه می کند:عده ای از افرادی که هم اکنون کارتشان تعلیق شده است، از روش هایی ارز را وارد کشور کردند  که مورد قبول بانک مرکزی نیست.

برخوردهای قهری، بازار ارز را ملتهب تر می کند

رئیس اتاق بازرگانی کرمان اذعان دارد که این سخت گیری های بانک مرکزی در نهایت تاثیر معکوس داشته و حتی منجر به رشد دلار هم خواهد شد. 

طبیب زاده در این رابطه می گوید: با این شیوه صادرکنندگان به نام و خو ش نام تحت فشار و پیگیری های قضایی مجبور به خرید ارز و تحویل آن خواهند بود.

او معتقد است که با این برخوردهای قهری بازار ارز ملتهب تر از گذشته خواهد شد.