جان نخل‌های منوجان در جدال با آفت به لب رسیده

حشره وارد تنهٔ درخت و پاجوش‌های خرما می‌شود، تونل‌هایی را در داخل تنه درخت ایجاد کرده و بعد از رسیدن به مرحله بلوغ شروع به تخم‌گذاری می‌کند و قادر است که بیش از ۲۰۰ تا ۳۰۰ تخم بگذارد و به سرعت تکثیر شود.

کرم‌های بیرون‌آمده از تخم، کانال‌هایی در جهات مختلف در تنه ایجاد می‌کنند در اثر تغذیه و خسارت آفت، جوانه مرکزی درخت کج شده و خشک می‌گردد که در نهایت منجر به خشکیدگی کامل و مرگ درختان خرما شده و درختان آلوده از ناحیه تنه شکسته و واژگون می‌شوند.

 این دوره زندگی سوسک روی درخت است، وقتی دوره زندگی آفت کامل شود زندگی درخت را تمام می‌کند و درخت که ثمره و تجلی سال‌ها رنج و مشقت باغدار است به کوتاه زمانی به خاک می‌افتد.

 استان کرمان در هفت شهرستان جنوبی خود به همراه شرق استان یعنی بم و برخی از بخش‌های کرمان از جمله شهداد، قطب تولید خرما محسوب می‌شود و کرمان رتبه نخست سطح زیر کشت نخل در کشور را از آن خود دارد و در تولید محصول خرما هم در جایگاه دوم قرار گرفته است.

 این اعداد و ارقام نشان از وابستگی معیشتی قشر زیادی از مردم استان به این محصول است که اتفاقاً شهرستان‌های محروم استان را نیز شامل می‌شود.

 آژیر خطر حضور آفت در منوجان

 هفت شهرستان جنوبی کرمان مانند شرق استان در جدال با این آفت هستند. جهاد کشاورزی نقش پررنگی در این مبارزه دارد.

 رئیس سازمان جهاد کشاورزی جنوب کرمان با بیان اینکه نقطه حساس منطقه منوجان است، می‌گوید: سوسک حنایی خرما به منوجان، یکی از شهرستان‌های جنوبی کرمان رسیده و باغات بخش مرکزی این شهرستان را آلوده کرده است.

 احمد احمدپور با اشاره به اینکه در کشور از لحاظ پایش این آفت در صدر جدول قرار گرفته‌ایم، افزود: بیش از ۱۶ هزار هکتار از باغات را پایش انجام داده‌ایم، از سال گذشته برای این پایش برنامه داشتیم به‌طوری که در شهرستان عنبرآباد پایش در مراحل نهایی خود است.

 احمدپور ادامه داد: در واقع جنوب کرمان به دلیل اینکه در منطقه کار را زودتر شروع کرده به‌عنوان نمونه پایلوت در موضوع آموزش و مسائل ترویجی این حوزه قرار گرفته است.

 رئیس سازمان جهاد کشاورزی جنوب کرمان اظهار داشت: هنوز آلودگی در بقیه شهرستان‌ها گزارش نشده است و در منوجان هم‌زمان هم مبارزه و هم‌پایش صورت می‌گیرد.

 امحا ۴۰۰ اصله درخت خرما در جنوب‌کرمان

 معاون بهبود تولیدات گیاهی جهاد کشاورزی جنوب کرمان در این باره گفت: برای حدود ۵ هزار اصله در کل منطقه تیمار شدند به این معنی که درختان آلوده بوده‌اند و درمان انجام‌گرفته و حدود ۴۰۰ اصله درخت هم در منطقه جنوب کرمان امحا شده‌اند که این درختان قابلیت درمان نداشتند .

پیمان نامور با اشاره به اینکه از سال ۹۶ آلودگی به آفت در منوجان گزارش شده بود ادامه داد: منوجان بیشترین آلودگی را دارد و همه مناطق بخش مرکزی این شهرستان آفت‌دیده شده، به‌طوری که تمام باغات این منطقه در گیر سوسک حنایی خرما هستند و درصد آلودگی در هر باغ از حدود ۳۰ تا ۴۰ درصد و یا بیشتر متغیر است.

او با اشاره به چرخه زندگی این آفت تصریح کرد: این آفت در داخل باغ به دلیل قابلیت جابه‌جایی حشره کامل به‌راحتی منتقل می‌شود.

 نامور تصریح کرد: اگر کشاورزان پای‌کار نیایند و سرعت کار بالا نرود آفت از ما جلوتر رفته و کار سخت می‌شود.

 جابه‌جایی پاجوش از منوجان، ممنوع

 معاون بهبود تولیدات گیاهی جهاد کشاورزی جنوب کرمان تأکید کرد: در منطقه منوجان به‌هیچ‌عنوان نباید جابه‌جایی پاجوش انجام شود و عملیات باغبانی مانند هرس و گراس دادن باید زیر نظر کارشناسان جهاد کشاورزی طبق آخرین دستورالعمل‌ها انجام بگیرد.

 او در توضیح کار تیم‌های عملیاتی جهاد کشاورزی اظهار کرد: باغداران به مراکز خدمات کشاورزی مراجعه می‌کنند و بعد از آن تیم‌های شناسایی جهاد کشاورزی به محل باغ رفته و نحوه مبارزه و راه‌های جلوگیری از پیشرفت آفت را آموزش می‌دهند. نامور افزود: در صورت مشاهده آفت توسط تیم عملیاتی حشره‌کش برای سم‌پاشی و سموم تدخینی مورداستفاده دیگر را در اختیار باغداران قرار می‌دهند و این باغات باید در دو نوبت ضدعفونی شوند. ومسایل به‌باغی مانند حذف پاجوش و انجام هرس و خاک‌دهی پای درخت بر عهده باغدار است.

جای خالی پست‌های قرنطینه در جنوب

 معاون بهبود تولیدات گیاهی جهاد کشاورزی جنوب کرمان راه جلوگیری از شیوع و انتقال آفت به شهرستان‌های دیگر را وجود پست‌های قرنطینه‌ای دانست و تصریح کرد: پست‌های قرنطینه‌ای باید در محل پاسگاه‌های بین‌راهی جانمایی شوند که در راه ارتباطی منوجان به کهنوج هیچ پاسگاهی وجود ندارد.

 نامور افزود: طبق پیگیری انجام‌گرفته، در محل پاسگاه‌های موجود در همه شهرستان‌های جنوب کرمان هرگونه انتقال پاجوش‌های خرما بدون گواهی بهداشت سازمان جهاد کشاورزی متوقف و امکان‌پذیر نیست.

۴ میلیارد تومان سهم اعتبار مبارزه در جنوب

 رئیس سازمان حفظ نباتات کشور و معاون وزیر جهاد کشاورزی در سفر به مناطق خرماخیز استان بیان کرد: استان کرمان از مهم‌ترین قطب‌های تولید محصولات کشاورزی و به‌ویژه خرما در کشور محسوب می‌شود و حراست از این گنجینه برای ما ارزش بسیار بالایی دارد.

 آن‌طور که رئیس سازمان جهاد کشاورزی به خبرنگار ما گفته است حسین رنجبر در این سفر ۲۰ میلیارد تومان برای مقابله با این آفت در نظر گرفته است و چهار میلیارد تومان به جنوب کرمان اختصاص می‌یابد تا با اجرای کارهای تخصصی و علمی و پایش دقیق از شیوع آفت جلوگیری و نخلستان‌ها حفظ شوند.

 رئیس سازمان حفظ نباتات کشور بیان کرد: کرمان دارای تنوع زیستی گسترده است و همین امر موجب شده که این استان به یکی از قطب‌های راهبُردی تولید محصولات صادرات محور کشاورزی و همچنین تأمین‌کننده نیاز اصلی مواد غذایی در داخل کشور تبدیل شود.

 رنجبر ادامه داد: مهار آفت در کرمان یکی از مهم‌ترین اقداماتی است که در دستور کار قرار گرفته است و میزان و زمان تخصیص اعتبار مقابله با سوسک سر خرطومی در کرمان جلوتر از بقیه استان‌ها است.

 او عنوان کرد: اصولاً چون تنوع زیستی در کرمان بالاست شاهد عوامل بیشتر خسارت‌زا و آفت در این استان هم هستیم به همین دلیل باید کارویژه در کرمان انجام شود.

آفت به جان نخل‌های منوجان افتاده است کماکان گزارش‌هایی از وجود سوسک حنایی خرما در دیگر شهرستان‌های خرماخیز استان نیز به گوش می‌رسد، بیم شیوع سریع‌تر آن به دیگر شهرهای خرماخیز استان می‌رود. خرماداران برای مبارزه به حامی نیاز دارند و باید برای نجات جان خرما دولتمردان کنار باغداران بایستند.