بحران کسب‌وکارهای صنعتی استان در سال ۱۴۰۰
مرگ ۱۶درصدی واحدهای فعال کرمان بعد از کرونا
کسب‌وکارهای صنعتی کرمان حال و روز خوبی ندارند. مرکز آمار ایران به‌تازگی نتایج طرح آمارگیری از کارگاه‌های صنعتی ۱۰ نفر کارکن و بیشتر را منتشر کرده، داده‌های که حاصل عملکرد استان‌ها در سال ۱۴۰۰ است. در این سال کل تعداد واحدهای صنعتی استان کرمان کمتر از سمنان، مازندران، قم و تمام شهرهای بزرگ است. ما دقیقاً در رتبه شانزدهم قرار گرفتیم و نسبت به سال قبلش ۱۶درصد از تعداد کارگاه‌های صنعتی ما کم شده، این حجم از ریزش به‌قدری بی‌سابقه است که ما را از نظر حجم ریزش واحدهای فعال صنعتی در رتبه سوم قرار داده است.
به گزارش کرمان نو، داده‌های مرکز آمار می‌گوید، اثر کرونا در سال ۱۴۰۰ بر وضعیت کارگاه‌های صنعتی در کشور کاهش پیدا کرده؛ به نظر می‌رسد شرایط در مسیر احیای صنایع در حرکت است. در کرمان اما این گونه نیست. ریزش واحدهای صنعتی استان در این سال بالغ بر ۱۶ درصد بوده ما بعد از لرستان با ریزش ۱۸.۴ درصد و تهران با ریزش ۱۷.۵ درصد در رتبه سوم قرار گرفته‌ایم. تعداد کل واحدهای صنعتی استان کرمان در این سال ۱۶.۸درصد ریزش داشته است.
کرمان در رتبه شانزدهم، تعداد واحدهای صنعتی
تعداد واحدها در این گزارش قید نشده؛ اما در سال ۱۴۰۰ کرمان به لحاظ تعداد واحدهای صنعتی فعال با ۱۰ نفر کارکن و بیشتر در رتبه شانزدهم قرار گرفته است. تهران، اصفهان، خراسان رضوی، یزد و حتی استان‌های کوچک‌تری به لحاظ حجم اقتصاد مثل مازندران، سمنان و گیلان وضعیتی به‌مراتب بهتر از کرمان دارند.
به نظر می‌رسد این ریزش متوجه واحدهای خرد است. واحدهایی که بین ۱۰ تا ۴۹ کارکن دارند. این بخش بدین جهت مهم است که از نظر حجم ۷۵درصد از کل واحدهای صنعتی کشور را تشکیل می‌دهد. به گزارش منابع رسمی مثل مرکز آمار از تعداد کل ۳۰ هزار و ۴۱۲۵ کارگاه صنعتی فعال در کشور در آن سال، ۲۲ هزار و ۸۶۱ کارگاه صنعتی در طبقه ۱۰ تا ۴۹ کارکن قرار دارند، حجمی برابر ۷۵.۲درصد از کل کارگاه‌های صنعتی فعال در کشور.
بیشترین ارزش افزوده برای تولید فزات پایه
کارگاه‌های صــنعتی ۱۰ نفر کارکن و بیشتر کشور در سال ۱۴۰۰ ارزش‌افزوده‌ای برابر با ۱۴۷۴۹۵۹۴ میلیارد ریال ایجاد کرده‌اند که نسبت به سال ۱۳۹۹ (۸۷۶۰۱۲۸)، ۶۸.۴درصد افزایش را نشان می‌دهد. از این رقم ۱۹۴۱۳۸۶ میلیارد ریال (با سهم ۱۳.۲درصد) مربوط به کارگاه‌های ۱۰ تا ۴۹ نفر کارکن و ۱۲۸۰۸۲۰۸ میلیارد ریال (با سهم ۸۶.۸درصد) مربوط به کارگاه‌های ۵۰ نفر کارکن و بیشتر است. بیشترین ارزش‌افزوده ایجادشده در کارگاه‌های صنعتی ۱۰ نفر کارکن و بیشتر مربوط به فعالیت «تولید فلزات پایه» با ۳۱۸۹۶۵۸ میلیارد ریال و پس از آن فعالیت‌های «تولید مواد شیمیایی و فرآورده‌های شیمیایی» و «تولید کک و فرآورده‌های حاصل از پالایش نفت» به ترتیب با ۳۰۸۲۲۸۷ و ۱۴۴۹۰۰۰ میلیارد ریال بوده است. کرمانی که عنوان استانی صنعتی و معدنی شناخته می‌شود و ابر هلدینگ‌هایی مثل صنایع ملی مس، گل‌گهر و گهر زمین را در خود جای‌داده در فهرست استان‌های با بیشترین ارزش‌افزوده صنعتی نیست. طبق این گزارش استان‌هایی که بیشترین ارزش‌افزوده صنعتی را خلق کردند تهران و پس از آن استان‌های خوزستان و اصفهان به ترتیب با ۱۹۷۷۰۹۲ و ۱۱۹۰۲۳۷ میلیارد ریال بوده است. موضوعی که نشان می‌دهند صنایع ابر هلدینگ‌های کرمان چندان به سمت خلق ثروت و ایجاد ارزش‌افزوده نرفتند و احتمالاً هنوز در مرحله صنایع اولیه ماندند.
*رشد چشمگیر حجم سرمایه‌گذاری در بخش صنعت کرمان
نکته مثبت این گزارش در این سال برای کرمان آن است که خوشبختانه حجم سرمایه‌گذاری‌های چشمگیری در بخش صنعت در آن سال در کرمان صورت‌گرفته است. طبق این گزارش از کارگاه‌های صنعتی ۱۰ نفر کارکن و بیشتر، استان اصفهان با ۲۴۱۱۶۷ میلیارد ریال و پس از آن استان‌های فارس و کرمان به ترتیب با ۱۳۹۹۴۰ و ۱۳۱۱۹۶ میلیارد ریال بیشترین ارزش سرمایه‌گذاری در این سال را داشته‌اند. اگر چه صورت دقیقی از سرمایه‌گذاری استان‌ها در این سال ارائه نشده است، اما طبق اطلاعات کشوری در سال ۱۴۰۰ بیشترین ارزش سرمایه‌گذاری ایجادشده با ۵۵۶۴۰۵ میلیارد ریال مربوط به فعالیت «تولید فلزات پایه» و کمترین ارزش سرمایه‌گذاری با ۳۸۶ میلیارد ریال مربوط به فعالیت «تعمیر و نصب ماشین‌آلات و تجهیزات» است.