تخریب خانه‌های تاریخی در کرمان؛ چاره چیست؟
تخریب ادامه‌دار خانه‌های تاریخی در کرمان در حالی مورد انتقاد فعالان این حوزه قرار گرفته است که مدیرکل میراث استان از نداشتن اختیار برای حفاظت از خانه‌های شخصی واجد ارزش می‌گوید.
در روزهای گذشته تخریب خانه تاریخی فاقد ثبت ملی در نزدیکی مسجد ملک کرمان خبر ساز شد.
پیش از این هم خانه تاریخی تیمو تخریب شده بود تا صدای انتقاد از عملکرد اداره‌کل میراث فرهنگی استان بیش از پیش بلند شد.
در این میان البته فریدون فعالی، مدیرکل میراث روز گذشته در گفت‌وگو با ایلنا به دفاع از خود و عملکرد تحت مدیریتش پرداخت.
او به طور مشخص درباره آخرین خانه‌ای که در کرمان تخریب شده گفته «این خانه مالک شخصی داشت و با اینکه بارها تلاش کردیم با او وارد مذاکره شویم، اما اجازه ثبت ملی خانه را به میراث‌فرهنگی نداد.»
او ادامه داده که این مشکل فقط مختص همین خانه نبوده و «اگر خانه‌ای ثبت ملی نشود، ما اختیار و قدرت چندانی برای محافظت از آن نداریم.»
به گفته فعالی به دلیل مالکیت خصوصی این خانه‌ها، امکان ورود به آنها برای تهیه پرونده ثبتی نیست و مالکان بدون اخذ هرگونه مجوزی اقدام به تخریب بنا می‌کنند؛ پاسخی که معمولا از سوی میراث فرهنگی استان در خصوص تخریب خانه‌های تاریخی داده شده.
این در حالی است که در همین گفت‌وگو، فعالی از احتمال تخریب 14 خانه تاریخی دیگر که ثبت ملی نیستند، خبر داده.
حال آیا باید به انتظار نشست تا این خانه‌ها یکی پس از دیگری تخریب شوند؟
اگر میراث فرهنگی استان کرمان از منظر قانون نمی‌تواند از خانه‌های تاریخی ثبت ملی نشده حفاظت کند، راهکار چیست؟
پاسخ فعالی به سوال بالا این است: «میراث فرهنگی به تنهایی متولی حفظ آثار تاریخی نیست. انجمن‌های مردم‌نهاد میراث فرهنگی و نهادها و دستگاه‌های مرتبط مانند شهرداری باید به ترویج فرهنگ حفاظت از ابنیه تاریخی و مراقبت از آنها به ما کمک کنند.»
جهانشاهی: برای حفظ بناهای تاریخی باید برنامهای برای مدیریت شهری داشته باشیم
برای بررسی بیشتر این موضوع به سراغ محمد جهانشاهی، دبیر ستاد گردشگری شهرداری کرمان رفتیم.
او که سال‌ها در اداره کل میراث فرهنگی استان کرمان سابقه معاونت دارد و تا دو سال پیش هم مدیرکل میراث فرهنگی سمنان بوده، می‌گوید برای حفظ این بناها باید برنامهای برای مدیریت شهری داشته باشیم تا سرنوشت این بناها با معیشت مردم گره بخورد.
به اعتقاد او اگر چنین نباشد این فضاها تبدیل به بافت فرسوده می‌شوند و برای شهروندان و مدیریت شهری ایجاد مزاحمت می کند.
یکی از مشکلاتی که مدیرکل میراث فرهنگی کرمان در خصوص تخریب خانه‌های تاریخی به آن اشاره کرده «تخریب با جواز شهرداری است، آن هم بدون استعلام از میراث فرهنگی».
جهانشاهی در این خصوص می‌گوید: «شهرداری دائم نمی‌تواند از بالا خانه‌های مردم را نظاره کند. با سرکشی مداوم نمی‌شود از تخریب‌ها جلوگیری کرد و اگر بخواهیم توسعه پایدار را شاهد باشیم همه باید کمک کنند تا مالکان ترغیب شوند.»
این اظهارنظرها در حالی مطرح می‌شود که همچنان سایه تخریب بر سر خانه‌های تاریخی کرمان وجود دارد و شاید بهتر باشد متولیان امر هرچه سریع‌تر برای جلوگیری از این موضوع، راهکاری پیدا کنند و بعد از آن به فکر فرهنگ‌سازی باشند.
بیشتر بخوانید: