سرمایه‌گذاری در معدن، کرمان را به کجا می‌برد؟

کرمان رتبه ۲۹ را در بین ۳۱ استان کشور از نظر صنایع کوچک دارد. یعنی به لحاظ تعداد ۷۱ درصد از کل بنگاه های صنعتی استان در زمره صنایع کوچک و متوسط هستند. صنایعی که میزان اشتغالشان در حد ۱۰ تا ۵۰ نفر است و موتور محرک رشد و توسعه اقتصادی در تمام کشورها هستند. نمونه اش انگلستان که ۵.۵میلیون بنگاه کوچک و متوسط دارد و حدود ۹۷ درصد اشتغالش در این بخش است و یا ژاپن که با داشتن ۳.۵میلیون بنگاه کوچک ۹۱درصد اشتغالش روی این بخش سوار است. ایران نیز به سمت رشد و ارتقای این شرکت ها رفته و به طور متوسط ۹۳.۳درصد از تعداد بنگاه های صنعتی اش در این بخش است. اینکه کرمان از این نظر در رتبه ۲۹ قرار دارد، گویای یک چیز است و آن سوار بودن کل ارزش افزوده استان بر روی ابر شرکت های معدنی است.

براساس پژوهش‌های اتاق بازرگانی، استان کرمان رتبه ۷ ارزش افزوده کل فعالیت‌های صنعتی در کشور را به خود اختصاص داده. یعنی ۴.۶درصد از ارزش افزوده فعالیت های صنعتی کشور برآمده از کرمان است. رتبه اول این موضوع هم به استان اصفهان اختصاص دارد. شهری صنعتی که ۱۳.۱درصد از ارزش افزوده فعالیت‌های صنعتی کشور مختص این استان است.

اتاق بازرگانی استان کرمان در این پژوهش ۸ استان اصفهان، خراسان رضوی،آذربایجان شرقی، البرز، مرکزی، قزوین، یزد و کرمان را در ۵ شاخص تعداد کل بنگاه‌های صنایع کوچک، اشتغال کل صنایع کوچک، نسبت ارزش افزوده صنایع کوچک به ارزش افزوده کل فعالیت‌های صنعتی هر استان، نسبت اشتغال صنایع کوچک به اشتغال کل فعالیت‌های صنعتی هر استان و در آخر نسبت تعداد صنایع کوچک به تعداد کل بنگاه های هر استان مورد ارزیابی قرار داده است.

یک ششم اصفهان بنگاه صنعتی داریم

علت انتخاب این ۸استان این است که این استان‌‌ها در همجواری کرمان‌اند و به نسبت دارای بیشترین ارزش افزوده فعالیت‌های صنعتی در کشور. اصفهانی که رتبه اول را در ارزش افزوده فعالیت های صنعتی به خود اختصاص داده در شاخص تعداد صنایع کوچک نیز رتبه اول رادارد. این استان بالغ بر ۶هزار و ۸۰۰ بنگاه صنعتی کوچک مقیاس دارد. رقمی که تقریبا ۶ برابر کرمانی است که مجموعا ۱۲۷۷ بنگاه صنعتی دارد و در قیاس با ۳۱ استان کشور با اختصاص رتبه ۱۶ در میانه جدول قرار گرفته است.

اصفهان حتی از نظر اشتغال در بخش صنایع کوچک نیز یک سر و گردن از تمام این ۸ استان بالاتر است. صنایع کوچک این شهر صنعتی ۶۵ هزار شغل ایجاد کردند. در این شاخص جایگاه دوم در بین این ۸ استان به خراسان رضوی تعلق گرفته که تقریبا نصف میزان اصفهان در این بخش اشتغال ایجاد کرده. کرمان اما مجموعا ۸ هزار نفر شاغل در بخش صنایع کوچک و متوسط دارد. عددی که تقریبا ۸ برابر شاغلان استان در این بخش است.

جایگاه کرمان نسبت ارزش افزوده صنایع کوچک به ارزش افزوده کل فعالیت‌های صنعتی هر استان هم تعریفی ندارد. فقط ۵ درصد از ارزش افزوده کل فعالیت‌‌های صنعتی در استان مربوط به صنایع کوچک استان است و ما از این نظر رتبه ۲۸ کشور را داریم. موضوعی که بیش از هر چیز این مسئله را برجسته می‌کند که کل ارزش افزوده فعالیت‌‌های صنعتی استان معطوف به چند شرکت معدنی‌اش است.