ردپای تحریم‌ها در افزایش ریسک سرمایه‌گذاری| وضعیت کرمان بهتر از میانگین کشور
آخرین گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی از پایش امنیت سرمایه‌گذاری در کشورمان نشان می‌دهد تحریم‌های خارجی ریسک سرمایه‌گذاری در کشور و البته کرمان را افزایش دادند. البته وضعیت استان نسبت به میانگین کشوری بهتر ارزیابی شده.
داده‌های این گزارش که 21 بهمن آماده شده بوده و امروز در سایت بازوی پژوهشی مجلس قرار گرفته، مربوط به بهار امسال است. بر این اساس کرمان دوازدهمین استان امن کشور برای سرمایه‌گذاری اعلام شده. این در حالی است که در زمستان 98 کرمان استان بیست و یکم از نظر شاخص امنیت سرمایه‌گذاری در کشور بود.
اگرچه رتبه کرمان در فصل بهار نسبت به فصل پیشین بهتر شده اما این به معنای بهبود نمره شاخص امنیت سرمایه‌گذاری در این استان نیست چرا که در اولین فصل امسال نمره 6.13 (نمره از یک تا 10، یک بهترین و 10 بدترین نمره) برای کرمان اعلام شده در حالی که نمره شاخص یاد شده در زمستان سال قبل 5.94 بوده است. بنابراین بهبود رتبه کرمان در بین 31 استان کشور به این معناست که وضعیت در کل کشور بدتر شده و کاهش امنیت سرمایه‌گذاری در کرمان کمتر از دیگر استان‌ها بوده.
همانطور که نمره شاخص ملی امنیت سرمایه‌گذاری در زمستان گذشته 5.84 بوده در شرایطی که در بهار امسال برای این شاخص، نمره 6.16 ثبت شده.
معیارهای پایش امنیت سرمایه‌گذاری
نتایج گزارش اخیر براساس سنجش ۱۷ مولفه آماری و ۲۱ مولفه پیمایشی منتشر شده. تفاوت این مولفه‌ها در نظرسنجی از فعالان اقتصادی است. مولفه‌های آماری نیاز به پیمایش و نظرخواهی ندارند و از سوی نهادهای رسمی اندازه‌گیری و اعلام می‌شوند. اما سنجش مولفه‌های پیمایشی از طریق نظرخواهی از فعالان اقتصادی صورت می‌گیرد. از همین روست که اهمیت مولفه‌های پیمایشی بیش از آماری است.
مولفه‌های آماری شامل ضریب نفوذ بیمه، ثبات نرخ ارز، درصد چک‌های برگشتی و … هستند. عمل مسوولان به وعده‌ها، نفوذ و تبانی در معاملات، رشوه، ثبات قوانین و … هم از جمله مولفه‌های پیمایشی به شمار می‌روند.
نقش تحریم‌ها در بدتر شدن امنیت سرمایه‌گذاری
آنطور که فعالان اقتصادی در سراسر کشور اعلام کرده‌اند نامناسب‌ترین مولفه‌ها در شاخص امنیت سرمایه‌گذاری به این شرح است:
- عمل مسئولان ملی به وعده‌های داده شده
- عمل مسئولان استانی و محلی به وعده‌های اقتصادی داده شده
- اعمال نفوذ و تبانی در معاملات ادارات
- اختلال ایجاد شده بر اثر تحریم‌های خارجی
از نظر فعالان اقتصادی استان کرمان هم، موارد بالا نامناسب‌ترین مولفه‌ها در بهار 99 بوده‌اند با این تفاوت که اعمال نفوذ و تبانی در ادارات دومین مولفه و عمل مسئولان استانی به وعده‌ها، سومین مولفه نامناسب عنوان شده.
گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی نشان می‌دهد که تحریم‌های اعمال شده بر کشورمان تاثیر چشمگیری بر افزایش ریسک سرمایه‌گذاری در کشور داشته. به طوری که مولفه اختلال ایجاد شده بر اثر تحریم‌های خارجی در پاییز سال قبل در کشور چهارمین مولفه مناسب (یعنی بدون اثر منفی قابل ملاحظه) در امنیت سرمایه‌گذاری بوده اما در زمستان 98 به دومین و در بهار امسال به چهارمین مانع کاهش ریسک سرمایه‌گذاری تبدیل شده.
در استان کرمان هم چنین روندی مشاهده می‌شود. در حالی که در پاییز 98 تحریم‌ها جزو 15 مولفه نامناسب هم نبوده، در زمستان به سومین و در بهار امسال به چهارمین مولفه نامناسب در شاخص امنیت سرمایه‌گذاری تبدیل شده است.
حقوق مالکیت از دست رفته
در این گزارش همچنین با تلفیق مولفه‌های آماری و پیمایشی، هفت نماگر اصلی تشکیل‌دهنده شاخص امنیت سرمایه‌گذاری تعریف شده که وضعیت استان کرمان در دو نماگر تعریف و تضمین حقوق مالکیت و شفافیت و سلامت اداری نامناسب‌تر از سایر نماگرهاست. در ادامه می‌توانید وضعیت کرمان در نماگرهای یاد شده را ببینید:
