جشن امردادگان تجلی دیگری از رستگاری

با توجه به جمعیت  بالای همشهریان زرتشتی و برگزاری با شکوه جشن سده  – جشن سده در کرمان باشکوه‌ترین جشن سده در دنیا است-  بر آن شدیم در مورد جشن امردادگان هم اطلاعاتی به‌دست بیاوریم.

موبد فرهنگ فلاحتی -وی اصالتاً یزدی است و ۹ سال است که در کرمان زندگی می‌کند-در گفتگو با خبرنگار «کرمان نو» در خصوص جشن «امردادگان» گفت که کلمه «امرداد» در اوستا به صورت «امرتات» (Amertat) آمده است، (ا)  پیشوند نفی ، (مر) به معنی مرگ  و تات به معنی جاودانگی، بی مرگی و نامیرایی، تجلی دیگری از رستگاری است.

امرتات یا امرداد در فرهنگ اوستایی یکی از هفت «امشاسپندان» است. این «امشاسپند» در عالم مینوی نماینده بخشایش خداوند است، در عالم مادی نگهبانی از گیاهان و نباتات را بر عهده دارد.

او می‌گوید در کتاب تاریخ اساطیری ایران نوشته دکتر ژاله آموزگار آمده است، امرتات سرور گیاهان است، او گیاهان را برویاند و رمه گوسفندان را بیفزاید، او می‌کوشد که گیاهان پژمرده نشوند.

درخت سرو، شمشاد و «مورد» نماد دین زرتشت و امرداد امشاسپند هستند که در طول سال و در برابر تغییرات فصل همیشه سر سبز و شادابند، به ما می آموزند در برابر مشکلات زندگی ایستادگی کنیم.

همکاران امرتات ایزدان «رشن»، «اشتاد» و «زامیاد» هستند، این امشاسپند مؤنث است. موبد آتشکده زرتشتیان کرمان می‌گوید که در جشن امرداگان زرتشتیان به کنار گیاهان و رستنی‌ها در دامن طبیعت می‌روند و به دعا و نیایش مشغول می‌شوند. 

معمولاً در جشن‌ها و شروع هر کاری قسمتی از گاتاها خوانده می‌شود یا قسمتی از سروده‌های «اشو زرتشت».

از آداب این جشن می‌توان به دید و بازدید نیز اشاره کرد. گردهمایی که برگزار می‌شود، به نشانه اتحاد و همبستگی است. اگر کسی باعث دلخوری و ناراحتی کسی شده باشد، در جشن امردادگان از او دلجویی می‌کند.

زرتشتیان در جشن‌هایشان لباس‌های رنگارنگ و روشن می‌پوشند. رنگ سفید در لباس آنها نماد شادابی، خرمی و امید است.
موبد فرهنگ فلاحتی در مورد کلمه جشن می‌گوید که در اوستا به صورت «یسن» در زبان پهلوی «یزشنه» یا «یزشن» و در سانسکریت به صورت «ینجه» آماده است، به معنای ستایش و نیایش.

برگزاری جشن «امردادگان» و سایر جشن‌ها گروهی است، این گرد هم آمدن‌ها به نیت نیایش، شکرگزاری و شادمانی است.

موبد آتشکده زرتشتیان کرمان گفت که حرف (ت) در پهلوی و فارسی جدید به دال تبدیل شده است، به همین دلیل امرتات به امرداد تبدیل شده است. او در خصوص تلفظ رایج و اشتباه نام این ماه می‌گوید وقتی الف را که به عنوان پیشوند نفی است، حذف کنیم از بیمرگی و جاودانگی به میرایی و مرگ تغییر پیدا می‌کند. واژه مرداد که امروزه به کار می‌رود اشتباه و صحیح آن کلمه امرداد به معنی بی مرگی، جاودانگی و همیشگی است.

جشن «امردادگان» در تمام شهرهای که هم‌وطنان زرتشتی زندگی می‌کنند، برگزار می‌شود از جمله تهران، شیراز، اصفهان، یزد و کرمان. بیشترین جمعیت هم‌وطنان زرتشتی در استان‌های یزد و کرمان زندگی می‌کنند.

جشن امردادگان هر ساله در کرمان با حضور همشهریان زرتشتی با آداب و رسوم خاصی برگزار میشد اما امسال به علت همزمانی این جشن با درگذشت همسر فریدون هرمزدی یکی از موبدان آتشکده زرتشتیان کرمان برگزار نشده است.