کرمان نو- پروژه غیرهمسطح پل ولایت بم از جمله پروژههای ملی وزارت راه و شهرسازی در اتوبان ماهان-بم-زاهدان برای رفع نقاط حادثه خیز بوده که نزدیک به ۵ سال است سرنوشت آن بلاتکلیف مانده است.
این پروژه در محل میدان ورودی ابتدای شهر بم در ۱۹۵ کیلومتری شرق مرکز استان کرمان از سمت خواجهعسکر، سال ۹۵ در شورای شهر دور چهارم با اعتبار ۱۸ میلیارد تومان به صورت روگذر مصوب شد.
کلنگ این پروژه فروردین ۹۶ با حضور رزم حسینی استاندار وقت به زمین زده شد و طبق وعدههای داده شده ،باید طی ۱۸ ماه تقاطع غیرهمسطح ولایت به بهرهبرداری میرسید.
بعد از گذشت سه سال از کلنگزنی این پروژه و کش و قوسهای فراوان،درحالی که مردم بم چشم انتظار تکمیل و بهرهبرداری هرچه سریعتر تقاطع غیرهمسطح روگذر پل ولایت بودند،معاون امورعمرانی استانداری کرمان در خرداد ۹۹در جلسهای در فرمانداری بم گفت:بررسیهای کارشناسانه اداره راه و شهرسازی حاکی از این هست که پروژه پل ولایت بم بدلیل داشتن هزینهای بالغ بر ۳۰ میلیارد تومان معقول نیست و انجام نخواهد شد و سرانجام این پروژه متوقف گردید.
هماکنون سازههای این پروژه به نمادهای کاهگلی تبدیل شدهاند وهمچنان سرنوشت این نقطه مهم شهری،برای شهروندان باغشهر بم مبهم است.که باوجود گذشت این همه سال متولیانی که مسئول بخشی از هرکدام از پروژهها بودهاند،دیگری را مقصر دانسته و توپ را در زمین دیگری میاندازند.
پروژه پل ولایت جزو پروژههای رفع نقاط حادثه خیز است
به همین منظور فرماندار بم درباره این پروژه گفت:سال ۹۵قرارداد این پروژه با برآورد اعتباری ۱۸میلیارد تومانی که ۵ میلیارد تومان آن هزینه شده بود منعقد شد.
هادی شهسوارپور اظهارداشت:این پروژه جزو پنج پروژه مطالعاتی اداره کل راه و شهرسازی کرمان در اتوبان ماهان-بم- زاهدان در طرح ملی رفع نقاط حادثه خیز شناسایی شده بود که پل زیرگذر ابارق هم یکی از همین پروژههاست و متاسفانه هنوز تکمیل نشده و فقط دهانههای پل گذاشته شده است.
به گفته او جاده دو راهی خواجه عسکر دومین نقطه حادثه خیز خطرناک است که باید هر چه زودتر از طرف اداره کل راه و شهرسازی تعیین تکلیف شود زیرا تردد ماشین آلات سنگین در این مسیر زیاد است و تاکنون روی این نقطه هم هیچ عملیاتی صورت نگرفته است .
فرماندار بم پروژه پل ولایت را سومین نقطه حادثهخیز این منطقه دانست و افزود:علیرغم اینکه بحث ساماندهی نقاط حادثهخیز در دستور کار قرار گرفته اما متاسفانه ردیف اعتباری این پروژه بسته شده و باید این موضوع در سطح ملی پیگیری شود .
تکمیل پروژه از توان اعتبارات کمیته برنامه ریزی خارج است
شهسوارپور ادامهداد:اعتبارات کمیته برنامهریزی در شهرستان نیز توان آنچنانی ندارد و اگر یکی از این پروژهها بخواهد اجرا شود باید تمام اعتبارات شهرستان را برای همین یک پروژه اختصاص دهیم که این امر امکان پذیر نیست .
شهرداری و راه وشهرسازی تفاهم نامه بستند
فرماندار بم توضیح داد:قراردادی بین راه وشهرسازی و شهرداری بم منعقد شده بود که به صورت مشترک ۵۰ درصد پروژه غیرهمسطح پل ولایت تکمیل شود.
او میگوید سپس تفاهمنامه دیگری شکل گرفت که راه و شهرسازی پل میدان مهدویت را شروع کند و پل میدان ولایت را شهرداری بسازد علیرغم اینکه پل ولایت در محدوده فعالیتهای شهرداری هم وجود ندارد اما این تفاهم نامه منعقد شده است.
شهسوارپور افزود:در زمان انعقاد این تفاهمنامه بحثهای درآمدی برای شهرداری مهیا بود و اعتباراتی را شهرداری از محل عوارض بر ارزش افزوده از طریق منطقه ویژه اقتصادی ارگ جدید دریافت میکرده است اما کلنگ زنی این پروژه همزمان با پایان سال قانونی برنامه پنجم توسعه و شروع برنامه ششم بوده است.
او بیانکرد:اعتباراتی که به شهرداری بم واریز میشد و درآمدهای قبلی که مختص شهرستان بم بود دیگر به شهرداری بم تعلق نمیگرفت و شهرداری هم توان مالی برای ادامه فعالیت روی این پروژه را نداشته است.
او خاطرنشانکرد:از یک طرف شهرداری دیگر توان مالی برای تکمیل این پروژه را ندارد زیرا هزینهها به دلیل وجود تحریمهای ظالمانه با برآوردی که صورت گرفت بسیار بالا رفته است از طرفی هم وزارت راه وشهرسازی به تعهدات خود عمل نکرده و این معضل به وجود آمده است.
راه نجات پروژه پایدار شدن ردیف اعتباری آن است
فرماندار بم می گوید تنها راه نجات این پروژه پایدار شدن ردیف اعتباری آن است زیرا این پروژه جزو نقاط حادثه خیز دیده شده و این نقاط جایگاهی هستند که باعث خسارت جانی و مالی می شوند.
به گفته او این موضوع از طرف استاندار وقت و غضنفرآبادی نماینده مردم در مجلس در سطح ملی در حال پیگیری است.
نقشه اصلی تقاطع غیرهمسطح پل ولایت بم
پل ولایت در محدوده شهر قرار ندارد
در ادامه سرپرست شهرداری بم نیز گفت:در سال ۹۵ پروژه غیرهمسطح پل ولایت جزو پنج پل مسیر جاده ترانزیتی در قالب طرحهای ملی در استان کرمان در فاصله کرمان تا زاهدان تعریف شده بود که ۲ پل به نوعی در محدوده شهری بم قرارداشت زیرا در طرح تفصیلی فعلی بم این جاده جزو حریم شهر تعریف شده و جزو محدوده شهر نیست .
محمد بنیاسدی اظهارداشت:با وجود این موضوع(قرارداشتن پل در حریم شهر)توافق شد با مشارکت ۵۰ درصدی بین شهرداری و وزارت راه و شهرسازی این ۲ پل ساخته شوند سپس بعد از توافق اولیه به صورت ضمنی و شفاهی توافقی دیگر صورت گرفت مبنی بر اینکه چون ۲ پل( پل میدان ولایت و پل میدان مهدویت )وجود دارد به جای مشارکت ۵۰ درصدی یکی از پلها را شهرداری و دیگری را وزارت راه و شهرسازی بسازد .
او ادامهداد:پل میدان ولایت به صورت روگذر برعهده شهرداری و پل میدان مهدویت نیز به صورت زیرگذر برعهده راه و شهرسازی قرار گرفت .
بنی اسدی تاکیدکرد:شهرداری هم با عقد قراردادی با شرکت جهاد نصر شروع به انجام پروژه کرد و تغییراتی از لحاظ فنی به واسطه برخی از تحریمها و مسایل و مشکلات توسط مشاور روی شکل پل با حفظ نمای ظاهری آن در نظر گرفته شد.
۱۲ میلیارد برآورد سال ۹۹ برای تکمیل پروژه بود
او افزود:عملیات اجرایی پل در سال ۹۷ به دلیل کمبود اعتبارات در شهرداری متوقف شد و مجدد اوایل سال ۹۹طبق برآورد صورت گرفته تقریبا ۱۲میلیارد تومان اعتبار برای تکمیل این پروژه نیاز داشت .
او میگوید طی مذاکره با پیمانکار درباره نحوه پرداخت شهرداری توافقاتی صورت گرفت بدین شکل که پیمانکار ماهانه بالای یک میلیارد تومان کار انجام دهد و شهرداری ۵۰درصد صورت وضعیت را پرداخت نمایید و مابقی جزو مطالبات باقی بماند که پروژه ظرف یکسال تکمیل شود.
اهالی منطقه درخواست تغییر در طراحی پل را داشتند
سرپرست شهرداری بم بیان کرد:اما بعد از آن با اعتراض گروهی از شهروندان و اهالی منطقه مبنی بر تعطیلی کامل پل روبرو شدیم و درخواست تغییر در طراحی پل به صورت اجرای ستون در طول پل را داشتند که لازمه اجرای آن جمع آوری کامل پل بود .
بنی اسدی عنوانکرد:طبق اظهارنظر تیم کارشناسی از طرف شورای اسلامی شهر برای تغییر طرح و برداشتن بارریزیها اعتباری حدود ۳۴ میلیارد تومان نیاز بود که عملا بعد از مقایسه آن با طرح موجود با توجه به محدودیت مالی شهرداری امکان پذیر نبود.
به گفته او اعتراضها به شورای شهر کشیده شد و جلساتی با حضور این افراد برگزار گردید و سپس معترضین به دادستانی رفتند و دادستان نیز به صورت موقت دستور توقف عملیات پروژه را صادر کرد.
منتظر تصمیم شورای دوره ششم شورا هستیم
او گفت:زمانی که تیم کارشناسی برآورد اجرای پل را حدود ۳ برابر بیشتر از برآورد اولیه داد و شهرداری هم با کمبود منابع مالی روبرو شده بود پروژه متوقف ماند تا مجدد شورای اسلامی دور ششم برای تعیین تکلیف این پروژه ورود کند.
او عنوانکرد:طبق آخرین مصوبه با حضور معاون امور عمرانی استانداری کرمان در فرمانداری بم مقرر شد فعلا میدان بازگشایی شده و توسط مشاور طرح زیباسازی روی پل ارايه گردد تا زمان تامین اعتبار از طریق اعتبارات ملی بتوانیم پل را ادامه دهیم .
سرپرست شهرداری بم توضیح داد:با توجه به اینکه مشخص نیست ادامه این پروژه چه زمانی باشد و ورودی شهر از شکل تپه خاکی که ایجاد شده و نشان میدهد پروژهای نیمهکاره رها شده خارج گردد طرحی به شکل سنتی به صورت یک دیوار برای اتصال دهانههای پل به یکدیگر و با ایجاد نماسازی و فضای سبز در نظر گرفته شد.
به گفته وی این طرح سنتی کاهگلی حدود ۱۰۰ میلیون تومان هزینه برای شهرداری داشته است.
بنی اسدی اضافهکرد:در شورای شهر گفته شده به دلیل اینکه راه وشهرسازی به تعهدات خود عمل نکرده و پل میدان مهدویت را آغاز نکرده بنابراین انتظار میرود روند این پروژه مجدد با مشارکت راه و شهرسازی به صورت ۵۰ درصد ادامه پیدا کند.
او گفت:در آخرین بازدیدی که با حضور نماینده،فرماندار و دادستان شکل گرفت مقرر شد جلساتی با راه و شهرسازی گرفته شود و تصمیم نهایی اتخاذ گردد همچنین انتظار میرود شورا نیز به صورت واضح مشخص کند آیا قصد دارد این پروژه را به همین شکل تکمیل کند یا اینکه توقف و جمع آوری یا تغییر طرح را در دستور کار خود قرار دارد .
او درباره ضرورت ایجاد این پل تصریح کرد:دلیل احداث دو پل روی دو میدان،حذف طرح کمربندی بم بود که بار ترافیک ترانزیتی را از داخل و محدوده شهر خارج کند و این مسیر هم به نوعی مسیر اتصالی شمال به جنوب در محدوده شهری تعریف می شد و خواستند با احداث این دو پل خطرآفرینی را برای شهروندان کم کنند.
بنیاسدی افزود:با توجه به اینکه بار مالی آن روی دوش شهرداری میآمد از نظر شهرداری پروژههای مهمتر و اولویت دارتری در سطح شهر وجود دارد تا اینکه شهرداری هزینه را در حوزه راه و شهرسازی برای اصلاح تقاطعهای مسیر ترانزیتی یک شهر ببرد زیرا این موارد از وظایف راه و شهرسازی و راهداری است .
شورای شهر تصمیم بر تکمیل پروژه پل ولایت دارد
رئیس شورای اسلامی شهر بم نیز در این باره میگوید شورای اسلامی دور ششم پیگیریهای لازم را درباره پروژه پل ولایت انجام داده است و از شورای تامین شهرستان نیز دعوت شد تا با حضورغضنفرآبادی نماینده مردم در مجلس، دادستان و مسئولین شهرستانی از این پروژه نیمه تمام بازدیدی به عمل آمد.
کریم غضنفرآبادی اظهارداشت:با توجه به هزینه ۵ میلیاردی شهرداری بم در این پروژه و اینکه اگر این پروژه ضرورت احداث در این منطقه را نداشته چرا انجام شده است بنابراین به دنبال این هستیم تا وزارت راه و شهرسازی هم به تعهد خود عمل کند.
او ادامهداد:نشستی به همراه فرماندار بم با حاجیزاده مدیرکل راه و شهرسازی کرمان صورت گرفت که مشخص شد ردیف اعتباری سال ۹۹بسته شده و به دنبال این هستیم تا ردیف اعتباری دیگری از طرف اداره کل راه و شهرسازی صورت بگیرد و پروژه پل ولایت از این وضعیت بلاتکلیفی خارج شود.
رییس شورای اسلامی بم تاکید کرد:ادامه این پل نسبت به ساخت و حفظ نقشه قبلی مطمئنا بهتر از این وضعیتی خواهد بود که باعث نگرانی مردم باغ شهر جهانی بم شده است.
او میگوید پروژه پل ولایت به دلیل اینکه در محدوده شهری قرار دارد مقرر بوده با همکاری شهرداری و اداره کل راه و شهرسازی انجام شود که شهرداری به تعهداتش عمل کرده اما اداره کل راه و شهرسازی گفته ردیف اعتباری این پل بسته شده است.
هر چه تکمیل پروژه به تاخیر بیفتد اعتبارش هم افزایش می یابد
غضنفرآبادی توضیحداد:اعتبار مورد نیاز پل با توجه به وضعیت اقتصادی و تحریمها مشخص نیست اما هر چه دیرتر در این باره تصمیم گیری شود هزینه بیشتری خواهد برد و مردم نیز بیشتر ضرر خواهند کرد.
به گفته رییس شورای اسلامی بم با توجه به اینکه این پروژه در ورودی شهر همچنین دروازه اصلی شهر و راه ارتباطی استانها و کشورهای همسایه قرار دارد امیدواریم هر چه سریعتر تعیین تکلیف شود زیرا اگر زمان زیادی از پروژه بگذرد چیزی جز تخریب و استهلاک عاید ما نخواهد شد.
شهرداری تصمیم گرفت پروژه پل ولایت را خودش اجرا کند
رییس اداره راه و شهرسازی بم نیز درباره پروژه غیرهمسطح پل ولایت می گوید:راه و شهرسازی برای رفع نقاط حادثه خیز ، نقاطی که نیاز به تقاطعهای غیرهمسطح دارند را شناسایی کرده و برای آن طرح می گذارد و معمولا در قالب یک پروژه ملی تعریف میکند به طور مثال بزرگراه بم- کرمان-زاهدان-میرجاوه که نقاط حادثهخیز این بزرگراه مشخص شد.
مهدی حقیقی بیانکرد:در این طرح تمام پلهای این مسیر و هر نقطه از پروژه که حادثهخیز بود مشخص گردید تا به صورت زیرگذر، روگذر یا تلفیقی کار شود .
او افزود:پروژه غیرهمسطح پل ولایت نیز توسط اداره کل راه و شهرسازی کرمان در دست اقدام بود اما شهرداری بم تصمیم میگیرد این پروژه را در دست بگیرند و چون پیمانکار این پروژه با شهرداری مشترک بود بنابراین تفاهمنامهای منعقد میشود.
رئیس اداره راه وشهرسازی عنوانکرد:در تفاهم نامه ذکر شده که پروژه با تمام اعتباری که راه و شهرسازی داشته به شهرداری بم واگذار شده و صحبتی از اینکه راه و شهرسازی پل مهدویت را بسازد در تفاهم نامه قید نشده است.
به گفته او ساخت پل مهدویت جزو وظایف ذاتی راه و شهرسازی است و هر زمان پروژه از لحاظ مالی تامین شود عملیات احداث آن شروع خواهد شد .
طولانی شدن پروژه به شهرداری مربوط است
حقیقی تصریح کرد:اینکه در مدیریت شهری سلیقهها متفاوت میشود و گروهی یک نظر و گروهی دیگر نظر دیگری ارائه میدهد و پروژه طولانی میشود و همچنین تسمههای فلزی بکار رفته در پل نیز مشمول تحریم میشوند یا طرح تغییر پیدا میکند به شهرداری مربوط است چون راه و شهرسازی در این پروژه وظیفه و مسئولیتی نداشته است.
او خاطرنشان کرد:اگر این پروژه به شهرداری واگذار نشده بود به دلیل اینکه پروژه ملی بود مطمئنا تاکنون تکمیل شده بود .
راه و شهرسازی نباید هزینه ای پرداخت می کرده است
رئیس اداره راه و شهرسازی بم اضافه نمود:اینکه میگویند راه و شهرسازی باید هزینهای پرداخت میکرد اشتباه است زیرا در زمان عقد تفاهمنامه تمام بدهیهای مالی از جمله مشاور و پیمانکار توسط راه وشهرسازی پرداخت شده است.
حقیقی درباره زیرگذر پل مهدویت نیز میگوید:سال ۹۵ که راهداری از وزارت راه و شهرسازی منفک شد مسائلی پیش آمد و دستورالعملی ابلاغ شد که رفع نقاط حادثه خیز به راهداری واگذار شود مانند پل دهبکری.
او گفت:اما یکسری از پروژهها مانند همین پروژه باغین-ماهان- بم- زاهدان- میرجاوه حذف شده و پیگیر این موضوع هستیم که بتوانیم مجدد این پروژه را شروع کنیم .
حقیقی توضیح داد:ردیف ملی این پروژه حذف شده اما ردیف استانی آن حذف نشده است که در همین رابطه زیرگذر ابارق انجام شده ولی هنوز تکمیل نشده است و باید دو رمپ دو طرف زده شود تا پل تکمیل شود.
او عنوانکرد:اگر کد پروژه ماهان-باغین-بم برگردانده نشود نهایت به عنوان یک نقطه حادثه خیز وزارت راه و شهرسازی یا راهداری این موضوع را حل خواهد کرد.
رییس اداره راه و شهرسازی بم افزود: با توجه به اینکه جنوب بلوار خلیج فارس و شرق بلوار حوزه و دانشگاه و شهرک دوستی به محدوده بم الحاق خواهد شد مجدد اتصالاتی برای این قسمت الحاقی به شهر (میدان مهدویت) دیده خواهد شد.
به گفته او به دلیل واگذاریهای مزاحم مانند خریدضایعات و آهن آلات، پارکینگها و آهنفروشیها و… که شهرداری در زمانهای قبل انجام داده این محدوده باید ساماندهی شود تا این محدوده به داخل بم متصل شود.
او درباره پل زیرگذر میدان مهدویت نیز گفت:درست است طرح این منطقه زیرگذر بوده و به دلیل وجود مراکز انتظامی نباید روگذر احداث شود منتهی باید به دلیل نحوه اتصال شمال به جنوب این طرح مجدد بازبینی شود.
رییس اداره راه و شهرسازی بم در پایان اضافه کرد:با توجه به اینکه قرار است در طرح تفصیلی معابر شهر بم به سمت حمل و نقل سبز بروند باید تمام موارد در نظر گرفته شود.