وضعیت بحرانی آب در ۱۵ شهر استان کرمان| سند سازگاری با کم آبی اجرا می‌شود

 کمبود آب از جمله مشکلات اساسی استان خشک کرمان است.

مشکلی که هر سال در فصل‌های داغ تابستان گریبان‌گیر مردم استان می‌شود.

در استان کرمان ۷۶۰ روستای بالای ۲۰ خانوار که ۱۶۰ هزار نفر جمعیت را تشکیل می‌دهند، به آب آشامیدنی دسترسی ندارند و ۸۱۲ روستا با تانکر آبرسانی می‌شود. ۱۵ شهر در استان کرمان وضعیت بحرانی دارند و ۲ شهر در معرض تنش آبی هستند.

بر اساس آماری که در طرح سازگاری آب استان کرمان آمده است در استان کرمان ۱۰ شهر با ۱۱۹ هزار نفر جمعیت و ۱۶۸ روستا با ۵۲ هزار نفر جمعیت آب با شوری زیاد وجود دارد. در بحث فلزات سنگین نیز ۱۹ شهر و ۵۹۲ روستا درگیر هستند که از چالش‌های استان است.

کل آب تولیدی استان در شرب و بهداشت ۲۴۵ میلیون مترمکعب است که بیش از ۷۴ درصد در حوزه شهری و ۲۶ درصد در حوزه روستائی مصرف می‌شود.

۹۴ درصد تامین آب شرب، کشاورزی و صنعت از منابع زیرزمینی است که موجب اُفت دشت‌ها، کاهش کیفیت آب، خشک شدن بعضی از قنوات و چاه‌ها و … شده است. در مجموع ۹۲۹ میلیون مترمکعبی آب در استان کسری وجود دارد.

۶۷ محدوده مطالعاتی در حوزه شرکت آب منطقه‌ای استان وجود دارد. ۶۱ درصد این محدوده‌ها ممنوع، ۲۹ درصد بحرانی و ۹.۷ درصد فاقد پتانسیل هستند؛ فضای آزاد خاصی نداریم.

طی ۵۰ سال گذشته در هر دوره ۱۰ ساله کاهش بارندگی داشته‌ایم، در سال ۶۹ بارش خوبی داشتیم و بعد بارش کم و دوره خشکسالی خود را نشان داد و در سال‌های اخیر بارش‌های خوبی داشته‌ایم اما از حد نرمال کمتر است.

بارندگی استان وضعیت نرمال متوسطی دارد اما تبخیر و تعرق صعودی است و روی منابع آبی ما تاثیر منفی دارد.

بارش‌های سال گذشته در استان کرمان خیلی خوب بود و متوسط دمای استان در ۵۰ سال اخیر روند افزایشی داشته است.

بیشترین افت را در دشت دولت آباد، صوغان، نودژ و کمترین را در حوزه راور و قریه‌العرب است؛ در دولت آباد حدود دو متر افت دشت را شاهد هستیم.

چهار سد اصلی در استان کرمان در حال بهره‌برداری است.

حجم مخزن سد جیرفت ۳۶۹ میلیون مترمکعب و ذخیره کنونی ۱۶۹ میلیون مترمکعب است. سد بافت ۴۰ میلیون مترمکعب حجم مخزن و ۳۲ میلیون مترمکعب اکنون ذخیره دارد.

حجم مخزن سد تنگوئیه ۳۸.۴ میلیون مترمکعب است و اکنون ۲۴ میلیون مترمکعب ذخیره دارد. سد نساء بم ۱۶۸ میلیون مترمکعب حجم مخزن و اکنون ۱۳۴ میلیون مترمکعب ذخیره آب دارد.

۶.۹ میلیارد مترمکعب آب در استان  برداشت می‌شود. ۹۳.۳ درصد این آب در بخش کشاورزی، دو درصد صنعت و ۴.۱ درصد در شرب مصرف می‌شود.

۳۳ هزار و ۵۷۷ حلقه چاه در استان کرمان وجود دارد. ۹ هزار و ۵۷۶ حلقه چاه‌های غیرمجاز است و ۱۰ درصد برداشت‌ها از چاه‌های غیرمجاز صورت می‌گیرد که ۸۱.۷ درصد از چاه‌های غیرمجاز در جنوب استان قرار دارد.

صرفه‌جویی منابع داخلی و برنامه‌ریزی برای منابع خارجی از جمله اقدامات برنامه‌ریزی شده برای مشکل آب استان کرمان است.

۱۷ شهریور وزیر نیرو در سفر به کرمان شرط تخصیص سهم آب کرمان از دریای عمان تصویب طرح سازگاری با کم آبی در استان اعلام کرد.

بر اساس این طرح قرار است در یک برنامه ۵ ساله یک میلیارد متر مکعب آب صرفه‌جویی شود.

طرح‌های انتقال آب به استان کرمان را پیگیری می‌کنم

استاندار کرمان در جلسه کارگروه سازگاری با کم آبی استان کرمان در مورد سند سازگاری آّب با بیان اینکه مدیران به امضای خود در پایین صورتجلسه‌ها و اسناد استان متعهد باشند گفت: قرار نیست هیچ کشاورزی با اجرای سند از بین برود و ما صرفه‌جویی را توصیه می‌کنیم.

زینی‌وند با اشاره به اینکه در مدیریت آب استان هیچ راهی جز اجرای سند سازگاری با کم آبی استان نداریم و همه باید همکاری کنیم گفت: تنش آبی چالش بسیار مهمی برای استان است و نمی‌شود نسبت به آن بی‌توجهی کرد.

او با اشاره به اینکه اگر مشکلات کم آبی استان برطرف نشود خسارت زیادی در استان خواهیم داشت گفت: برداشت‌ها از منابع آبی استان آنقدر زیاد بوده که ترسالی در این سال‌ها بر منابع آبی استان اثری ندارد.

زینی‌وند با تأکید بر اینکه مدیریت آب بسیار جدی است و باید به آن پایبند باشیم افزود: حجم مصرفی آب در کشور بالا است و وضعیت خوبی ندارد و دشت‌های گسترده استان کرمان از شرق تا غرب و از جنوب تا شمال فرونشست دارند.

استاندار با اشاره به اینکه نگاه به آب باید آینده‌نگرانه باشد و امروز شهرهای بزرگ ما آب آشامیدنی ندارند بیان کرد: اگر قرار است جیره‌بندی در استان شود باید اول خانه مسئولان شروع شود.

زینی‌وند ادامه داد گفت: وزارت نیرو بر اعطای مجوزها در استان‌های کم آب بسیار سختگیر است.

او با بیان اینکه منابع آبی خارج از استان باید به سمت استان منتقل شود و این گونه نباشد که کاهش مصرف آب در استان مانع اجرای طرح‌های انتقال آب شود گفت: تهیه سند سازگاری با کم‌آبی استان کار سختی بوده است که باید اجرایی شود.

استاندار کرمان با اشاره به اینکه در اجرای این سند با دو شیوه می‌توانیم برخورد کنیم و آب دغدغه حساس استان است افزود: مدیران وقتی پای سندی را امضا می‌کنند باید به آن عمل کنند.

زینی‌وند با بیان اینکه در استان کرمان به واسطه حجم بالای آب مصرفی در حوزه کشاورزی نیاز است صرفه‌جویی بیشتری شود افزود: باید با وزارت نیرو همکاری لازم شود.

استاندار کرمان با اشاره به اینکه سهم استان کرمان در میزان صرفه‌جویی تعیین شده که در حال حاضر حدود ۵۰ درصد آن پذیرفته شده است گفت: طرح‌های انتقال آب از خارج استان به کرمان را پیگیری خواهیم کرد تا به نتیجه برسد.

او با بیان اینکه در اجرای هر طرحی باید مردم را در نظر گرفت و خیلی از چاه‌های غیرمجاز به زندگی مردم و معیشت آنها بستگی دارد افزود: در برابر زندگی مردم مسئولیت داریم و نمی‌شود خانه مردم را قبل از آنکه سرپناهی برای او مهیا شود خراب کنیم.